'Đảm bảo an toàn hồ đập, đê điều trong mùa mưa bão'

- Ông có thể đánh giá tổng quan về vai trò, hiện trạng của hệ thống đê điều, hồ, đập trên địa bàn tỉnh trong công tác phòng, chống lụt bão?

+ Hệ thống đê toàn tỉnh hiện có 397km, trong đó 33km đê cấp III, 134km đê cấp IV, 230km đê cấp V. Hệ thống này có nhiệm vụ bảo vệ cho khoảng 43.600ha và khoảng 240.000 người liên quan. Gần 30 năm qua, thông qua các chương trình, dự án lớn của Chính phủ, của các tổ chức quốc tế, như dự án nâng cấp hệ thống đê biển Bắc Việt Nam (PAM 5325), dự án nâng cấp đê biển từ Quảng Ninh đến Quảng Nam theo Quyết định số 58/QĐ-CP của Chính phủ, các dự án nâng cấp, tu bổ đê của trung ương và tỉnh…, đã làm thay đổi một cách cơ bản về khả năng chống chịu của hệ thống đê đối với thiên tai của tỉnh. Hệ thống đê của tỉnh hiện có khả năng chịu được gió bão cấp 9 kết hợp thủy triều tần suất 10%, đây là mức đảm bảo tương đối cao so với toàn quốc.

Thực tế hơn 10 năm trở lại đây, mặc dù hằng năm chịu ảnh hưởng từ 1-2 cơn bão, nhưng hệ thống đê của tỉnh chưa xuất hiện sự cố nghiêm trọng nào, là kết quả rõ nét nhất của quá trình đầu tư nâng cấp hệ thống đê trên địa bàn tỉnh.

Bên cạnh đó, trên địa bàn tỉnh hiện có 180 đập, hồ chứa nước, tổng dung tích thiết kế 359 triệu m3; năng lực thiết kế tưới 33.102ha; cấp nước sinh hoạt, công nghiệp 36,3 triệu m3; cấp nước cho nuôi trồng thủy sản khoảng 2.000ha. Hệ thống hồ, đập này có vị trí, vai trò hết sức quan trọng trong việc bảo đảm nguồn nước phục vụ sản xuất, sinh hoạt của nhân dân cả khu vực nông thôn và thành thị. Khoảng 20 năm trở lại đây, được sự quan tâm của trung ương và tỉnh, một số công trình lớn đã được đầu tư xây dựng, như hồ chứa nước Tràng Vinh (TP Móng Cái), hồ chứa nước Khe Cát (huyện Tiên Yên), đầm Hà Động (huyện Đầm Hà)… Các công trình này đã nâng cao khả năng cấp nước, chống hạn hán phục vụ sản xuất, sinh hoạt của nhân dân trong vùng hưởng lợi. Một trong 15 đề án, nhiệm vụ trong nhiệm kỳ 2020-2025 của tỉnh là Đề án đảm bảo an ninh nguồn nước giai đoạn 2021-2025, tầm nhìn đến năm 2030; hiện Sở NN&PTNT đang tích cực triển khai xây dựng Đề án.

- Những năm gần đây, thời tiết có những diễn biến bất thường, có khả năng ảnh hưởng đến an toàn các công trình đê điều, hồ đập. Để đảm bảo an toàn trong mùa mưa bão sắp tới, tỉnh đã có những giải pháp cụ thể nào, thưa ông?

+ Một trong những giải pháp quan trọng nhất là bảo đảm an toàn cho các công trình phòng, chống thiên tai. Thời gian qua, tỉnh đã đẩy nhanh tiến độ xây dựng, tu bổ các công trình đê điều, hồ chứa nước... Hằng năm Sở NN&PTNT chỉ đạo các công ty thủy lợi rà soát, kiểm tra toàn bộ công trình hồ, đập, kênh mương để phân loại, đánh giá xây dựng kế hoạch, sửa chữa các hạng mục công trình xung yếu; kiểm tra, đánh giá mức độ an toàn các hồ chứa trên địa bàn. Trên cơ sở đó, Sở lập danh mục những hồ chứa hư hỏng, xuống cấp, tham mưu cho tỉnh có phương án bảo đảm an toàn cho các công trình và người dân.

Tuy nhiên, việc xây dựng các công trình là chưa đủ để đối phó với diễn biến ngày càng khốc liệt của thiên tai. Do vậy, các giải pháp phi công trình cũng đóng vai trò hết sức quan trọng trong công tác phòng, chống. Với giải pháp này, các phương châm "4 tại chỗ, 3 sẵn sàng" (lực lượng, chỉ huy, phương tiện, hậu cần tại chỗ; sẵn sàng chủ động phòng tránh, đối phó kịp thời, khắc phục khẩn trương và có hiệu quả) được các đơn vị, địa phương hết sức chú ý nghiên cứu, vận dụng vào từng tình huống, điều kiện cụ thể để triển khai, trong đó công tác chuẩn bị ứng phó được đặc biệt quan tâm.

Để làm tốt phương châm này, thời gian tới Sở NN&PTNT đã tham mưu tỉnh chỉ đạo kiện toàn ban chỉ huy phòng chống thiên và tìm kiếm cứu nạn tại các ngành, địa phương, phân công cụ thể nhiệm vụ cho từng thành viên. Tổ chức kiểm tra các công trình đê điều, hồ đập trên địa bàn. Căn cứ vào diễn biến, tình huống thiên tai đã xảy ra để xác định từng vùng trọng điểm, xây dựng phương án bảo vệ của từng vùng; đẩy mạnh công tác tuần tra, canh gác, chủ động phát hiện các sự cố công trình, các hành vi vi phạm. Đồng thời tổ chức các lớp tập huấn đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao năng lực cho các tổ chức, cá nhân thực hiện nhiệm vụ tuần tra canh gác, quản lý vận hành các công trình đê điều, hồ đập cũng được tăng cường.

Sở NN&PTNT tiếp tục chỉ đạo các đơn vị quản lý hồ chứa xây dựng, hoàn chỉnh phương án vận hành hồ, đảm bảo an toàn vùng hạ du cho từng hồ. Khi có dự báo tình huống mưa lớn, các đơn vị quản lý hồ chứa, căn cứ phương án, thực trạng hồ, triển khai ngay việc hạ mực nước, tháo nước đệm đề phòng lũ; đẩy mạnh công tác tuyên truyền rộng khắp về công tác phòng chống và bảo vệ công trình phòng chống thiên tai.

- Xin cảm ơn ông!

Nguyễn Thanh (Thực hiện)