Đắk Nông: Bất cập trong dự án, hợp tác xã 'cầu cứu' Thanh tra Chính phủ

Thuê đất thực hiện dự án, hợp tác xã chỉ được bảo vệ…đất?

Hợp tác xã Nông nghiệp DV - TM Hợp Tiến (HTX Hợp Tiến) được thành lập từ năm 2006 với ngành nghề kinh doanh là quản lý bảo vệ rừng, trồng rừng; khai thác và chế biến gỗ xây dựng; sản xuất đồ mộc gia dụng; thu mua nông sản, mua bán phân bón thuốc bảo vệ thực vật.

Ngày 03/02/2016, HTX Hợp Tiến được UBND tỉnh Đắk Nông ban Quyết định giao hơn 1.215 ha đất, rừng (trong đó có hơn 645 ha rừng và gần 570 ha là đất không rừng).

Ngày 10/3/2016, Sở TNMT, Sở NNPTNT, UBND huyện Đắk G’long, Công ty TNHH MTV Quảng Sơn, UBND xã Quảng Sơn, HTX Hợp Tiến đã có biên bản thu hồi đất và ký giao đất thực địa.

Đến ngày 11/4/2016, UBND tỉnh có văn bản số 1449/UBND-NN về việc cắm mốc ranh giới khu vực dự án của HTX Hợp Tiến gửi Sở TNMT, Sở NNPTNT.

Sau khi được giao đất, HTX tiến hành làm hàng ranh giới; cắm mốc bê tông để phân biệt ranh giới đất của HTX được UBND tỉnh cho thuê thì phát sinh tranh chấp với các hộ dân.

Ngay sau đó, HTX đã có tờ trình gửi UBND huyện, xã Quảng Sơn, Công an huyện, Hạt kiểm lâm huyện,… về việc xin lực lượng hỗ trợ tư pháp để HTX tiến hành cắm mốc ranh giới thực địa, phân định ranh giới diện tích đất nông lâm nghiệp.

Ngày 24/5/2016, UBND tỉnh có văn bản gửi Sở TNMT, Sở NN&PTNT, Chi cục Kiểm lâm, UBND huyện Đắk G’long về việc xử lý chống người thi hành công vụ và bàn giao đất, giao rừng ngoài thực địa cho HTX thực hiện dự án.

Tuy nhiên, tình trạng lấn chiếm, tranh chấp đất của người dân vẫn chưa được các cơ quan có thẩm quyền tỉnh Đắk Nông, huyện Đắk G’long giải quyết dứt điểm. Trong khi đó, UBND tỉnh và huyện Đắk G’long lại gửi nhiều văn bản yêu cầu HTX tạm dừng tổ chức sản xuất để giải quyết mâu thuẫn tranh chấp đất đai giữa người dân và HTX.

Chính vì thế, từ đó cho đến nay, HTX chỉ quản lý và bảo vệ rừng để chống người xâm canh, lấn chiếm đất đai. Trong quá trình tạm dừng để giải quyết tranh chấp thì người dân vẫn tổ chức đông người luân phiên đổi công cho nhau, phát dọn, lấn chiếm, trồng, tỉa, dựng nhà trái phép. Lực lượng quản lý bảo vệ rừng của HTX không ngăn cản và xử lý được.

Đề xuất vận động các hộ dân tham gia vào xã viên Hợp tác xã…

Ngày 27/6/2018, Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Đắk Nông ra Quyết định số 63/QĐ-SKH, yêu cầu HTX Hợp Tiến chấm dứt hoạt động dự án Quản lý, bảo vệ rừng và đầu tư sản xuất nông, lâm nghiệp theo mô hình tập thể với lý do HTX Hợp Tiến đã vi phạm Điểm g, Khoản 1, Điều 48 Luật Đầu tư.

Bất ngờ bị yêu cầu dừng hoạt động dự án, ông Nguyễn Anh Đức – Giám đốc HTX Hợp Tiến đã gửi đơn kiến nghị lên Thường trực tỉnh ủy, UBND tỉnh và khiếu nại gửi Thanh tra tỉnh Đắk Nông, Thanh tra Chính phủ để bày tỏ sự bất cập trong vấn đề này.

Ngày 20/8, tại trụ sở làm việc của UBND huyện Đắk G’long, Đoàn Thanh tra theo Quyết định 376 QĐ-TTCP của Tổng Thanh tra Chính phủ đã tiến hành làm việc với ông Lê Văn Vui – Phó Giám đốc HTX Hợp Tiến.

Tại buổi làm việc, đại diện HTX trình bày những khó khăn, bất cập mà HĐX gặp phải trong quá trình thực hiện dự án.

Theo đó, Đoàn Thanh tra yêu cầu đại diện HTX Hợp Tiến cung cấp một số tài liệu liên quan đến hồ sơ pháp lý dự án, các văn bản có liên quan đến việc thực hiện dự án của HTX Hợp Tiến.

Cũng tại buổi làm việc, đại diện HTX trình bày những khó khăn, bất cập mà HĐX gặp phải trong quá trình thực hiện dự án. Cụ thể, HTX và những hộ dân mua bán đất rừng tự do trong dự án xảy ra tranh chấp và HTX không thể thực hiện triển khai toàn bộ dự án.

Mặc dù chưa được cơ quan chức năng giải quyết dứt điểm nhưng HTX liên tục nhận được các văn bản của Sở ban ngành yêu cầu HTX tạm dừng hoạt động sản xuất, dừng thực hiện dự án.

Trong khi đó, từ khi được giao đất, HTX Hợp Tiến đã triển khai trồng được 116 héc ta rừng và cây trồng nông lâm nghiệp kết hợp trong dự án, đầu tư việc quản lý, bảo vệ rừng và trồng rừng với tổng kinh phí đã đầu tư gần 19 tỷ đồng.

Bên cạnh trao đổi những thông tin, khó khăn liên quan đến dự án với Đoàn Thanh tra, HTX Hợp Tiến đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo các cơ quan có liên quan của tỉnh tiến hành khảo sát, thiết kế, quy hoạch và điều chỉnh lại dự án cho phù hợp với tình hình hiện nay.

Đối với những hộ dân đang xâm chiếm, tranh chấp đất nằm trong diện tích đất dự án, HTX đề nghị giải quyết theo xu hướng: “Vận động các hộ dân tham gia vào xã viên HTX để cùng nhau thực hiện dự án; nếu hộ nào không tham gia vào xã viên HTX thì được chủ dự án thỏa thuận hỗ trợ tiền công khai phá cho hộ dân từ 30 – 50 triệu/ha”.

Theo đó, tiến hành thanh tra, kiểm tra đối với những hộ dân này để xác định nguồn gốc đất của người dân đang sử dụng, việc mua bán đất bất hợp pháp, đất do phá rừng để đưa ra hướng xử lý dứt điểm việc tranh chấp đất đai giữa HTX với người dân.

Ngoài ra, HTX cũng đề nghị bóc tách diện tích đất đã bị người dân lấn chiếm và xác định lại vị trí, diện tích đất sau đó tiến hành bàn giao mốc giới ngoài thực địa cho HTX để HTX có thể tiếp tục thực hiện dự án theo tiến độ đưa ra.

Duy Phong