Đại sứ Nguyễn Phương Nga trên các mặt trận đối ngoại

Đại sứ Nguyễn Phương Nga tham dự Đại hội XIII của Đảng, tháng 2/2021. (Ảnh: Tuấn Việt)

Có một ấn tượng đặc biệt về Đại sứ Nguyễn Phương Nga mà ai cũng có thể cảm nhận rõ ở bà, đó là người phụ nữ mềm mại trong chiếc áo dài dân tộc, nụ cười tươi, ấm áp và đầy nhiệt huyết, dù ở bất kỳ vị trí công tác hay trong cuộc gặp gỡ đời thường nào...

Từ đảm nhận cương vị ở “ghế nóng”

Đại sứ Nguyễn Phương Nga cho biết thời gian bà làm Người phát ngôn Bộ Ngoại giao chỉ là hai năm hai tháng (2009-2011), ngắn hơn nhiều so với những Người phát ngôn tiền nhiệm như Hồ Thể Lan, Phan Thúy Thanh, Lê Dũng, nhưng để lại cho bà rất nhiều trải nghiệm quý.

Bà có may mắn học hỏi được nhiều khi được tham gia xây dựng và triển khai các kế hoạch truyền thông phục vụ các hoạt động lớn như Việt Nam lần đầu tiên đảm nhiệm cương vị Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (2008-2009), Việt Nam làm Chủ tịch ASEAN 2010, kỷ niệm 1000 năm Thăng Long Hà Nội, chiến dịch sơ tán gần 11.000 người lao động Việt Nam từ Libya về nước, hỗ trợ công dân ta ở Nhật sau trận động đất sóng thần tháng 3/2011..., cũng như tổ chức các hoạt động báo chí của Lãnh đạo cấp cao.

Đó cũng là thời gian mà bạn bè bà thường gọi là “Biển Đông dậy sóng” và hầu như tại cuộc họp báo nào của bà Nguyễn Phương Nga cũng phải đối diện với các câu hỏi của phóng viên báo chí trong nước và nước ngoài về tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông và vấn đề ngư dân, tàu cá....

Thế nhưng, đối với bà, công tác phát ngôn không phải chỉ là đứng trên bục họp báo. Thực tế, các cuộc họp chỉ là phần nổi của tảng băng chìm, trên nền tảng rất nhiều công sức, nỗ lực của nhiều người và nhiều đơn vị.

Điều khiến bà trăn trở nhất khi ngồi “ghế nóng” là các hoạt động thông tin, tuyên truyền được kịp thời, chính xác, nhạy bén, có sức thuyết phục, vừa nêu bật được tính chính nghĩa, nhân văn của những chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước ta, vừa đáp ứng được quan tâm của dư luận và gây được thiện cảm, tranh thủ được sự đồng tình, ủng hộ của nhân dân trong nước và bạn bè quốc tế.

Đến diễn đàn quốc tế đa phương lớn nhất hành tinh

Sống và làm việc tại Liên hợp quốc (LHQ), Đại sứ Nguyễn Phương Nga có nhiều kỷ niệm sâu sắc. Bà nói LHQ đối với bà là trường đại học thứ hai. Bên cạnh những cuộc họp bàn về vấn đề đảm bảo hòa bình, an ninh, còn vô vàn hoạt động, sự kiện, sáng kiến của các phái đoàn đại diện các nước tại LHQ về phát triển, về quyền con người, về việc thực hiện Chương trình nghị sự 2030 vì sự phát triển bền vững với mục tiêu cao cả là không để ai bị bỏ lại phía sau và làm cho cuộc sống của mỗi người dân ngày một tốt đẹp hơn.

Phái đoàn Việt Nam đã tổ chức nhiều hoạt động để bạn bè quốc tế biết đến Việt Nam không chỉ về truyền thống chống giặc ngoại xâm hay thành tựu phát triển kinh tế mà cả truyền thống văn hóa, lịch sử và các giá trị cao đẹp của dân tộc Việt Nam.

Đại sứ Nguyễn Phương Nga, Trưởng Phái đoàn đại diện thường trực Việt Nam tại Liên hợp quốc phát biểu tại Hội nghị lần thứ 27 các quốc gia thành viên Công ước LHQ về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS) được tổ chức tại New York từ 12-16/6/2017.

Bà tâm sự rằng, sẽ là không đúng khi nghĩ rằng trong ngoại giao, phụ nữ không cứng rắn như nam giới. “Phụ nữ có những tố chất làm nên lợi thế trong ngoại giao, đó là mềm mại mà sắc sảo, quyết liệt; nhanh nhạy mà cẩn trọng, chắc chắn”, bà chia sẻ.

Thực tế, số lượng các nhà ngoại giao nữ ngày càng tăng, thậm chí ở một số nước, nữ giới đã chiếm đa số trong ngành ngoại giao. Ở LHQ, nếu như trước kia, số lượng đại sứ nữ chỉ đếm trên đầu ngón tay thì nay đã có tới gần 40 đại sứ, trưởng phái đoàn là nữ.

... và chuyển sang đối ngoại nhân dân

Đại sứ Nguyễn Phương Nga luôn biết ơn cuộc đời đã cho bà cơ hội được làm những công việc yêu thích, được sống và làm việc với những con người tuyệt vời. Không chỉ trong những tháng ngày ở LHQ, hay trong suốt sự nghiệp ngoại giao hơn 30 năm qua, mà ngay cả lúc này khi giữ cương vị Bí thư Đảng đoàn, Chủ tịch Liên hiệp Các tổ chức hữu nghị Việt Nam (VUFO).

“Phụ nữ có những tố chất làm nên lợi thế trong ngoại giao, đó là mềm mại mà sắc sảo, quyết liệt; nhanh nhạy mà cẩn trọng, chắc chắn”, Đại sứ Nguyễn Phương Nga.

Còn nhớ những ngày đầu sau khi được bầu làm Chủ tịch VUFO, bên cạnh những trăn trở khi bước sang môi trường công tác mới, bà đã chia sẻ suy nghĩ là trọng trách mới giúp bà hiểu thêm, nhận thức sâu sắc hơn về đối ngoại nhân dân, bà rất xúc động trước tình cảm của bạn bè quốc tế dành cho Việt Nam và những tấm gương, nỗ lực và tâm huyết của các thế hệ đi trước đã tạo dựng nên nền tảng và vị thế của đối ngoại nhân dân Viêt Nam.

Hai năm đảm nhận cương vị người đứng đầu VUFO cũng là hai năm đầy thử thách đối với bà. Tình hình thế giới đang diễn biến rất phức tạp, chính trị cường quyền, cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn, chủ nghĩa dân tộc cực đoan, chủ nghĩa đơn phương và đặc biệt là ảnh hưởng to lớn của đại dịch Covid-19 tác động nhiều chiều tới tập hợp lực lượng, hợp tác quốc tế của nhân dân các nước.

Trong bối cảnh đó, bà đã cùng tập thể lãnh đạo và anh chị em cán bộ, nhân viên, người lao động của VUFO tích cực triển khai các giải pháp theo đúng phương châm của đối ngoại nhân dân “chủ động, linh hoạt, sáng tạo, hiệu quả” và đã đạt được những thành quả đáng trân trọng, góp phần tích cực cùng cả nước thực hiện thành công nhiệm vụ “kép” vừa kiểm soát dịch bệnh, vừa phát triển kinh tế - xã hội, cùng bạn bè các nước hỗ trợ, giúp đỡ lẫn nhau trong phòng chống dịch bệnh, vun đắp tình hữu nghị giữa nhân dân Việt Nam với nhân dân thế giới và nâng cao hình ảnh, uy tín của Việt Nam.

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Lào Bounnhang Vorachith tiếp Đoàn đại biểu VUFO do Chủ tịch Nguyễn Phương Nga làm Trưởng đoàn cùng Hội Hữu nghị Việt Nam - Lào, Hội Truyền thống quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam tại Lào, cựu quân tình nguyện, cựu chuyên gia Việt Nam tại Lào, bộ đội Trường Sơn, thanh niên xung phong, thân nhân các tướng lĩnh quân đội có nhiều công lao đóng góp cho sự nghiệp giải phóng dân tộc của Việt Nam và Lào, vào ngày 25/12/2019. (Ảnh: Tuấn Việt)

Ưu tiên lớn nhất với Đại sứ Nguyễn Phương Nga hiện nay là xây dựng được đội ngũ cán bộ làm công tác đối ngoại nhân dân của VUFO giỏi, bản lĩnh và tâm huyết vì cán bộ là nhân tố quyết định thành công. Kinh nghiệm của bà là phải tin tưởng, mạnh dạn giao việc, hướng dẫn, rút kinh nghiệm, tạo điều kiện để cán bộ được trực tiếp tham gia hoạt động đối ngoại, phát huy được khả năng, sở trường của mình và trưởng thành qua hoạt động thực tế.

Tâm nguyện của bà là phát huy nhiệt huyết và tinh thần sáng tạo của toàn hệ thống, đưa VUFO vượt qua thách thức, hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được Đảng, Nhà nước và nhân dân giao phó, góp phần tích cực để đối ngoại nhân dân thực sự là một trụ cột của nền ngoại giao Việt Nam toàn diện và hiện đại.

Đại sứ Nguyễn Phương Nga hiện là Bí thư Đảng đoàn và Chủ tịch Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam (VUFO). Bà từng giữ chức Vụ trưởng Vụ Thông tin Báo chí Bộ Ngoại giao Việt Nam, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam, nữ Thứ trưởng Ngoại giao đầu tiên của Việt Nam và Trưởng đại diện phái đoàn thường trực Việt Nam tại Liên hợp quốc.