Đài Loan ra điều kiện đối thoại với Trung Quốc đại lục

Nhà lãnh đạo Đài Loan phát biểu trước báo giới nước ngoài ngày 5.1 – Ảnh: CNA

Chủ tịch Tập Cận Bình bốn ngày trước khẳng định hai bờ cùng thuộc một nước Trung Quốc. Ông đề xuất đối thoại về vấn đề liên quan chính trị hai bờ lẫn quá trình thống nhất một cách hòa bình, đặc biệt đề cập phương án “một quốc gia, hai chế độ”, tuy nhiên khẳng định đại lục không cam kết từ bỏ sử dụng vũ lực và bảo lưu việc dùng đến mọi biện pháp cần thiết chống lại những thế lực bên ngoài can thiệp lẫn thiểu số phần tử đòi độc lập cho hòn đảo tự trị.

Nhà lãnh đạo Đài Loan ngay sau đó lên tiếng cự tuyệt. Hôm 5.1 bà Thái đưa ra lời giải thích rõ ràng với báo giới nước ngoài.

Theo bà, phát biểu của Chủ tịch Tập cho thấy hai mối nguy cơ bản mà Trung Quốc đại lục đem lại cho tự do - dân chủ tại hòn đảo tự trị.

“Thứ nhất, Trung Quốc thể hiện rõ ý định lẫn bước đi dự kiến cho thống nhất khi nhấn mạnh đến “một Trung Quốc” với “một quốc gia, hai chế độ”. Đây là thái độ coi thường thực tế Đài Loan đang tồn tại. Thứ hai, họ có kế hoạch tiến hành đối thoại với các đảng phái chính trị thay vì chính quyền Đài Loan được bầu lên một cách dân chủ, tiếp tục phá hoại quá trình dân chủ cũng như chia rẽ xã hội chúng tôi”, bà Thái phân tích.

Bà xác định: “Tình trạng thiếu dân chủ, không bảo vệ nhân quyền, cộng thêm đe dọa bằng quân sự từ Trung Quốc là những lý do khiến người dân ở đây không tin tưởng Bắc Kinh. Họ phản đối thống nhất hai bờ bởi không muốn sống trong một hệ thống như vậy”.

Ông Tập lần đầu nhắc đến phương án “một quốc gia, hai chế độ” trong thống nhất hai bờ khi phát biểu ngày 2.1 - Ảnh: CNA

Bà Thái khẳng định chính quyền của bà không bài trừ đối thoại nhưng với điều kiện đại lục phải hướng đến dân chủ, bảo vệ nhân quyền và từ bỏ việc sử dụng vũ lực với Đài Loan.

“Chỉ khi hai bờ nỗ lực tích lũy đủ niềm tin thì cơ hội mới rộng mở, khả năng tiến hành đối thoại mới tăng”, bà Thái cũng yêu cầu Bắc Kinh hiểu rõ nguyện vọng của người dân hòn đảo tự trị để tránh hiểu lầm và đánh giá sai trong xử lý quan hệ hai bờ.

Cẩm Bình (theo SCMP, CNA)