Đại biểu Quốc hội tán thành với nhiều nội dung của dự thảo Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam

Quốc hội thảo luận về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự án Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam

Mở đầu phiên họp buổi chiều, các đại biểu Quốc hội đã nghe trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam. Theo đó, dự thảo Luật đã được tiếp thu, chỉnh lý trên cơ sở ý kiến đại biểu Quốc hội tại Kỳ họp thứ 7. So với dự thảo Luật trình tại Kỳ họp thứ 7 thì dự thảo Luật trình Quốc hội lần này tăng thêm 2 chương và 12 điều. Tuy nhiên, vẫn còn một số nội dung còn ý kiến khác nhau như về các hành vi bị nghiêm cấm; cấp hộ chiếu ngoại giao, hộ chiếu công vụ; về chưa cấp giấy tờ xuất nhập cảnh; trường hợp, thẩm quyền quyết định và thời hạn tạm hoãn xuất cảnh và trách nhiệm quản lý xuất cảnh, nhập cảnh.

Phát biểu tại hội trường, đa số ý kiến đại biểu Quốc hội tán thành với Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và cho rằng dự thảo đã nghiêm túc tiếp thu, chỉnh lý hoàn thiện nhiều ý kiến của đại biểu Quốc hội. Về cơ bản các nội dung của dự thảo Luật đã được rà soát bảo đảm đồng bộ thống nhất, nhiều nội dung được chỉnh sửa thay đổi một cách toàn diện. Nhiều nội dung mới được bổ sung quy định rõ thêm các vấn đề liên quan đến phạm vi điều chỉnh của Luật.

Các đại biểu cũng tập trung cho ý kiến về các quy định liên quan đến giấy tờ xuất cảnh, nhập cảnh, việc cấp hộ chiếu ngoại giao, hộ chiếu công vụ, sử dụng giấy thông hành, trách nhiệm quản lý giấy tờ xuất cảnh, nhập cảnh, việc cấp, hủy, thu hồi, khôi phục giấy tờ xuất nhập cảnh; về điều kiện xuất cảnh, nhập cảnh; các trường hợp tạm hoãn, thẩm quyền tạm hoãn xuất cảnh; việc cấp hộ chiếu gắn chip điện tử; tính khả thi trong việc kết nối thông tin; cơ sở dữ liệu quốc gia về xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam và các vấn đề liên quan đến quản lý nhà nước, sự phối hợp giữa các cơ quan trong công tác quản lý xuất cảnh, nhập cảnh.

Cần lưu ý các trường hợp tạm hoãn xuất nhập cảnh

Phát biểu về quy định tạm hoãn và thủ tục tạm hoãn xuất, nhập cảnh được quy định tại Điều 36 và Điều 37 của dự thảo Luật, đại biểu Nguyễn Mai Bộ - Đoàn ĐBQH tỉnh An Giang, cho rằng quy định tại khoản 2 Điều 36 về 3 đối tượng bị tạm hoãn xuất cảnh, nhập cảnh là người đang chấp hành án phạt cải tạo không giam giữ trong thời gian thử thách, người được tha tù có điều kiện trước thời hạn và người được hưởng án treo và khoản 2 Điều 37 quy định về thẩm quyền tạm hoãn xuất cảnh, nhập cảnh đối với 3 đối tượng này là không chính xác.

Đại biểu Nguyễn Mai Bộ - Đoàn ĐBQH tỉnh An Giang

Đại biểu Nguyễn Mai Bộ lý giải, theo khoản 3 Điều 67, khoản 4 Điều 92 và khoản 4 Điều 100 của Luật Thi hành án hình sự thì 3 đối tượng này là 3 đối tượng không được xuất, nhập cảnh. Do đó đã không được xuất, nhập cảnh thì làm sao có việc hoãn. Hơn nữa, Bộ luật Tố tụng hình sự không có điều luật nào quy định về thẩm quyền tạm hoãn đối với trường hợp này mà tạm hoãn xuất, nhập cảnh với tư cách là biện pháp ngăn chặn trong tố tụng hình sự. Điều 124 Bộ luật Tố tụng hình sự chỉ đối với bị can, bị cáo, người bị tố giác, người bị kiến nghị khởi tố và thời hạn tạm hoãn của họ cũng chỉ kết thúc khi bản án có hiệu lực pháp luật. Chính vì vậy, đại biểu đề nghị khoản 2 Điều 36, Điều 37 bỏ quy định đối với 3 đối tượng này.

Cùng quan điểm, đại biểu Nguyễn Tạo – Đoàn ĐBQH tỉnh Lâm Đồng, đề nghị Ban soạn thảo cần phải cụ thể hóa các tiêu chí về tạm hoãn xuất, nhập cảnh để áp dụng trong thực tế không bị lúng túng, hạn chế thấp nhất những trường hợp quy định của pháp luật chuyên ngành khác. Đại biểu nêu ví dụ, cần phải xem xét lại quy định các trường hợp tạm hoãn xuất, nhập cảnh của luật này có phù hợp với những quy định của Bộ luật Tố tụng dân sự hay không, vì trong Bộ luật Tố tụng dân sự chỉ quy định cấm xuất, nhập cảnh hoàn toàn không quy định về tạm hoãn xuất, nhập cảnh. Do đó, Ban soạn thảo cần nghiên cứu bổ sung hoặc giải trình rõ để tránh lúng túng khi triển khai áp dụng pháp luật trong thực tế.

Đại biểu Y Nhàn – Đoàn ĐBQH tỉnh Kon Tum

Cũng liên quan đến quy định về tạm hoãn xuất cảnh tại Điều 36, đại biểu Y Nhàn – Đoàn ĐBQH tỉnh Kon Tum, cho rằng hiện nay chúng ta đang đẩy mạnh cuộc đấu tranh chống tham nhũng, các hành vi này thường sẽ xử lý hình sự. Người có hành vi tham nhũng khi bị kiểm tra, thanh tra rất hay bỏ trốn, gây khó khăn cho công tác kiểm tra, thanh tra, cũng như chuyển sang xử lý hình sự. Để phòng ngừa bỏ trốn, sau khi thanh tra, kiểm tra chuyển sang xử lý hình sự, đại biểu Y Nhàn đề nghị nên quy định vi phạm pháp luật mà có dấu hiệu bỏ trốn hoặc xét thấy cần thiết ngăn chặn là quyết định tạm hoãn xuất cảnh ngay không cần phải là hành vi vi phạm đặc biệt nghiêm trọng như quy định của dự thảo.

Bảo đảm các nguyên tắc xuất cảnh, nhập cảnh

Liên quan đến nguyên tắc xuất cảnh, nhập cảnh, đại biểu Đinh Công Sỹ - Đoàn ĐBQH tỉnh Sơn La, đề nghị bổ sung nguyên tắc xuất cảnh, nhập cảnh ngoài việc tuân thủ Hiến pháp, pháp luật Việt Nam và các điều ước quốc tế có liên quan mà Việt Nam là thành viên còn cần phải bảo đảm các thỏa thuận quốc tế mà Việt nam đã gia nhập, ký kết. Đồng thời bổ sung nguyên tắc nhanh chóng hoặc kịp thời vì xuất phát từ yêu cầu trong chỉ đạo, điều hành của Chính phủ về giải quyết các thủ tục hành chính nhà nước nói chung hiện nay, nhất là các thủ tục có liên quan trực tiếp tới việc thực hiện quyền và nghĩa vụ của công dân đều đặt ra yêu cầu kịp thời.

Đại biểu Đinh Công Sỹ cho biết, qua nghiên cứu dự thảo có thể thấy có nhiều điều khoản quy định điều chỉnh các mối quan hệ giữa công dân và cơ quan nhà nước có liên quan tới trình tự, thủ tục xuất cảnh, nhập cảnh. Trong hoạt động xuất cảnh nhập cảnh thì "nhanh chóng kịp thời" là nhu cầu chính đáng của công dân, là một trong những tiêu chí để định lượng đánh giá hiệu quả vận hành của nền hành chính nhà nước. Thực tiễn cũng chứng minh chính sự chậm trễ trong giải quyết các thủ tục hành chính đã gây ra những bức xúc không đáng có cho người dân. Do vậy, đại biểu kiến nghị Ban soạn thảo cân nhắc đưa nhanh chóng và kịp thời là một trong những nguyên tắc của hoạt động xuất cảnh, nhập cảnh.

Đại biểu Đinh Công Sỹ - Đoàn ĐBQH tỉnh Sơn La

Trong khi đó, đại biểu Nguyễn Thanh Phương – Đoàn ĐBQH TP.Cần Thơ, lưu ý việc xuất cảnh không chỉ tuân thủ các quy định của Việt Nam và các Điều ước quốc tế liên quan mà Việt Nam là thành viên mà còn phải tuân thủ quy định về pháp luật của quốc gia nơi đến.

Đại biểu Trương Trọng Nghĩa lưu ý luật này tác động đến quyền tự do xuất, nhập cảnh và quyền này là quyền con người được quy định trong các công ước quốc tế mà Việt Nam tham gia, đặc biệt là đã được Hiến định. Đây là một trong những quyền rất thiêng liêng, do vậy khi làm luật này liên quan đến chuyện hạn chế quyền tự do xuất, nhập cảnh cần phải hết sức thận trọng. Do đó, đại biểu đề nghị ngay tại Điều 3 về nguyên tắc xuất cảnh, nhập cảnh cần quy định rõ nguyên tắc quản lý nhà nước về xuất cảnh, nhập cảnh nhằm ràng buộc Nhà nước chúng ta là chủ thể có nghĩa vụ bảo đảm quyền tự do xuất, nhập cảnh của công dân.

Phát biểu kết luận nội dung thảo luận, ghi nhận các ý kiến phát biểu của các đại biểu Quốc hội về các nội dung của dự thảo Luật cũng như các góp ý về kỹ thuật soạn thảo, việc sử dụng thuật ngữ, bố cục chương điều của dự thảo Luật, Phó Chủ tịch Quốc hội Đỗ Bá Tỵ đề nghị phải rà soát, chỉnh lý về kỹ thuật văn bản, sắp xếp lại các nội dung bảo đảm tính chặt chẽ, thống nhất với hệ thống pháp luật và thuận lợi trong tổ chức thực hiện.

Phó Chủ tịch Quốc hội Đỗ Bá Tỵ nêu rõ, qua thảo luận cho thấy trong bối cảnh hiện nay, khung pháp lý về quản lý nhà nước về quản lý xuất cảnh, nhập cảnh cần phải được chú trọng, quan tâm. Về nguyên tắc việc cấp hộ chiếu, quản lý việc xuất cảnh, nhập cảnh của công dân phải đảm bảo chặt chẽ, không để xảy ra thiếu sót, ngăn ngừa hành vi vi phạm pháp luật trong xuất cảnh, nhập cảnh nhưng cũng phải gắn với cải cách thủ tục hành chính, phù hợp với thống lệ quốc tế, không gây phiên hà, phục vụ tốt nhất cho nhu cầu đi lại của công dân.

Phó Chủ tịch Quốc hội Đỗ Bá Tỵ kết luận nội dung thảo luận

Phó Chủ tịch Quốc hội Đỗ Bá Tỵ cũng cho biết, tất cả các ý kiến góp ý của đại biểu Quốc hội được ghi chép tổng hợp đầy đủ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ chỉ đạo cơ quan soạn thảo, cơ quan thẩm tra phối hợp với các cơ quan hữu nghiên cứu tiếp thu, hoàn chỉnh dự thảo trước khi trình Quốc hội xem xét thông qua.

Bảo Yến - Nghĩa Đức