Đại biểu Quốc hội hiến kế thay đổi 'văn hóa' ép nhau uống rượu bia

ĐB Ksor H’Bơ Khăp (quochoi.vn).

Sáng nay (23/5), Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự án Luật phòng, chống tác hại của rượu bia. Phát biểu góp ý, ĐBQH Ksor H’Bơ Khăp bày tỏ quan điểm hoàn toàn ủng hộ việc phòng, chống tác hại của rượu bia, tuy nhiên ĐB cho rằng đối với nội dung của luật thấy tính khả thi không cao khi đưa áp dụng trong cuộc sống.

Nói về các hành vi bị nghiêm cấm, dự thảo Luật quy định cấm quảng cáo rượu, bia từ 15% độ cồn trở lên, ĐB Ksor H’Bơ Khăp đặt vấn đề, rượu, bia dưới 15% độ cồn thì sao? “Việc tác hại của rượu bia đối với mỗi người là phụ tùy thuộc vào thể trạng của họ, kể cả khi đo nồng độ cồn. Khi đưa một lượng rượu, bia vào mỗi người rồi đưa lên máy đo nồng độ cồn thì kết quả của mọi người như nhau. Có người uống một ly đã say nhưng có người uống cả lít vẫn bình thường. Ngay cả đứa trẻ uống rượu vào không sao nhưng đối với người trưởng thành uống vào lại có vấn đề về sức khỏe”, ĐB Ksor H’Bơ Khăp nói.

ĐB nêu lấy ví dụ từ bản thân: “Tôi ngay từ bé đã uống rượu, bởi sống ở làng, làng làm lễ cúng thì phải uống, tôi uống vào nhưng vẫn bình thường, không sao”.

Vẫn theo ĐB Ksor H’Bơ Khăp, về quy định cấm ép buộc người khác uống rượu bia, xúi giục, kích động, lôi kéo, cho người chưa đủ 18 tuổi uống rượu, bia… thấy không khả thi. Đặt vấn đề người chưa đủ 18 tuổi mà ép buộc một người lớn hơn mình uống rượu, bia, so với thực tiễn không phù hợp.

ĐB Phạm Thị Minh Hiền (ảnh quochoi.vn).

ĐB Phạm Thị Minh Hiền (Phú Yên) đặt vấn đề quanh quy định về quảng cáo. Theo ĐB nếu xác định kiểm soát quảng cáo để có tác động bảo vệ nhóm thanh thiếu niên thì cần chú trọng 2 vấn đề. Thứ nhất, hạn chế đến mức thấp nhất số lượng các em tiếp xúc với quảng cáo rượu bia và nước uống có cồn; Thứ hai, kiểm soát nội dung quảng cáo, nghĩa là làm sao cho các em không bị lầm tưởng rằng rượu bia là tốt, là được khuyến khích sử dụng.

Vị ĐB này dẫn chứng, qua khảo sát nhóm trẻ em từ 12 đến 16 tuổi về các loại thức uống hiện nay mà các em thường dùng, thì có tới 83% ý kiến trong phần liệt kê đã nhắc nhiều đến một số đồ uống có cồn. Có đến 87,6% ý kiến các em không nhận biết được đó là đồ uống có nồng độ cồn từ 4,5% trở lên. 70% số trẻ em khi được hỏi về cảm giác sau khi uống đều trả lời rằng “con thấy hơi lâng lâng” hoặc “con thấy hơi chóng mặt, tim đập nhanh”.

“Nhưng nguy hại ở chỗ, gần 80% trẻ đều lựa chọn có thể vẫn tiếp tục dùng vì nó được giới thiệu, quảng cáo là “nước trái cây có ga” hoặc “nước hoa quả lên men”. Điều này có phần trái với việc nghiêm cấm “cung cấp thông tin không chính xác, sai sự thật về ảnh hưởng của rượu bia đối với sức khỏe” được quy định tại điều 5 của dự Luật này”, ĐB Hiền nói.

ĐB Nguyễn Văn Tuyết (Bà Rịa -Vũng Tàu) cho biết, dự luật quy định trách nhiệm của các cơ sở kinh doanh rượu bia không được thành lập địa điểm nơi bán rượu bia trong khuôn viên 100 m nơi gần bệnh viện, bến xe, nhà ga. “Tại sao lại quy định 100 m, phải giải trình rõ vấn đề này”, ĐB Tuyết nói.

ĐB Lưu Bình Nhưỡng (ảnh quochoi.vn).

Phát biểu tranh luận ĐB Lưu Bình Nhưỡng (Bến Tre) cho rằng, trong báo cáo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, việc phòng, chống tác hại của rượu, bia trong điều kiện hiện nay mới nêu được vấn đề cơ bản, bao gồm kinh phí, đào tạo bồi dưỡng, xử lý vi phạm, còn chưa thể hiện được căn bản của vấn đề.

“Căn bản của vấn đề chính là xây dựng văn hóa, vấn đề quan trọng nhất là nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật, đạo đức xã hội, ý thức với bản thân, gia đình và cộng đồng. Nếu chúng ta làm được như thế thì mới xóa bỏ được thói quen và tập tục cũ lạc hậu. Câu chuyện nhậu nhẹt, bắt ép nhau uống thế này, thế kia sẽ bị loại bỏ, thay vào đó là văn hóa mới. Ví dụ, như đưa vào những quy tắc, quy chuẩn khi uống rượu, bia, thói quen thanh lịch trong uống rượu bia mà trên thế giới đang làm. Chúng ta phải có quy định rõ ràng, chứ không phải quy định tuyên truyền, giáo dục một cách chung chung”, ĐB Lưu Bình Nhưỡng nói.

Lương Kết