Đại biểu Quốc hội đề nghị tăng thuế đối với mặt hàng rượu, bia

Tại phiên thảo luận, nhiều đại biểu đề xuất nên tăng thuế đối với mặt hàng rượu, bia để tăng mức độ răn đe, từ đó giảm mức tiêu thụ rượu bia. Ngoài ra, quy định bán rượu, bia trên internet cũng nhận được quan tâm thảo luận của nhiều đại biểu...

Đại biểu Phạm Như Hiệp (Thừa Thiên-Huế) nhắc lại nhiều vụ tai nạn giao thông trong thời gian qua có nguyên nhân từ sử dụng rượu bia; đề nghị ban soạn thảo nghiên cứu tăng thuế đối với các sản phẩm rượu bia nhằm tạo ra một khoản thu cho ngân sách. Theo đại biểu, về mặt kinh tế, cần đánh thuế mạnh hơn nữa để tăng giá sản phẩm nhằm điều tiết tiêu dùng. Việc đánh thuế mạnh vào mặt hàng này cũng là giải pháp tăng nguồn thu chính đáng, thay vì tận thu ở các mặt hàng thiết yếu khác. Đồng thời, việc tăng thuế cũng giúp hạn chế khả năng tiếp cận với rượu bia- đây được xem là một trong những biện pháp phòng chống tác hại của rượu bia.

Toàn cảnh phiên họp. Ảnh: Quốc hội.

Về quy định cấm bán rượu, bia trên internet, đại biểu Phạm Trọng Nhân (Bình Dương) nhấn mạnh đây là một trong những "quy định xương sống" của đạo luật này, song đã bị đưa ra ngoài dự luật và được giải trình chưa thỏa đáng. Đại biểu băn khoăn: “Internet ngày càng phổ biến và độ tuổi tiếp cận ngày càng trẻ thì việc bỏ chế định trên có phải vẽ đường cho hươu chạy? Vì sao chúng ta lo lắng cấm bán rượu, bia trên internet là không phù hợp thông lệ quốc tế mà quên mất nguy cơ ảnh hưởng đến trẻ em.”

Đại biểu Phạm Thị Minh Hiền (đoàn Phú Yên) cũng chia sẻ ngạc nhiên khi dự thảo Luật không còn quy định cấm bán rượu trên 15% độ cồn trên internet. Nữ đại biểu nhấn mạnh, rượu, bia không phải là hàng hóa bình thường mà có nguy cơ gây nghiện và cần hạn chế tiêu dùng. Vì vậy, Việt Nam cần tạo ra các rào cản mạnh mẽ, bao gồm cấm bán rượu, bia trên internet. "Chúng ta kiểm soát tuổi khi người tiêu dùng mua trực tiếp bia, rượu tại quầy tạp hóa, nhà hàng, quán nhậu, nhưng lại cho bán trên internet thì làm sao kiểm soát được", đại biểu băn khoăn.

Nhấn mạnh chỉ có thể giảm tác hại của rượu, bia thông qua việc giảm sử dụng nó, đại biểu Phạm Thị Minh Hiền cũng cho rằng: Nếu dùng rượu bia mà không thể kiểm soát những tác hại của nó thì bất kỳ ai cũng có nguy cơ trở thành nạn nhân, thậm chí là trở thành tội phạm. Từ đó, đại biểu băn khoăn về nhóm giải pháp có tính ngăn ngừa trong dự thảo luật liệu đã đủ tạo nên rào cản vững chắc để giải quyết vấn đề ưu tiên “thực hiện các biện pháp phòng, chống tác hại của rượu, bia đối với trẻ em, thanh niên” hay chưa.

Đối với quy định về quảng cáo, đại biểu Phạm Thị Minh Hiền cho rằng nếu xác định kiểm soát quảng cáo để có tác động bảo vệ nhóm thanh thiếu niên thì cần chú trọng 2 vấn đề: Hạn chế đến mức thấp nhất số lượng các em tiếp xúc với quảng cáo rượu, bia và nước uống có cồn; kiểm soát nội dung quảng cáo, nghĩa là làm sao cho các em không bị lầm tưởng rằng rượu bia là tốt, là được khuyến khích sử dụng.

Dẫn số liệu khảo sát nhóm trẻ em từ 12 đến 16 tuổi về các loại thức uống hiện nay mà các em thường dùng và cho rằng lý do “đồ uống có cồn” không được đưa vào dự luật chỉ vì đây là “cụm từ chưa được sử dụng phổ biến trong xã hội” như báo cáo giải trình là căn cứ khá yếu về mặt pháp lý. “Tôi rất ngạc nhiên về tính dự báo của dự Luật lần này, so với xu thế chung đã gần như đi ngược với “khoa học quản lý chất gây nghiện đối với đời sống con người”, vô tình xem nhẹ sức khỏe người tiêu dùng nhưng có vẻ chủ ý bắt nhịp kịp thời với sự phát triển nhanh, mạnh của nền công nghiệp rượu bia”, đại biểu nói.

Trên thực tế, các loại bia chiếm áp đảo thị trường trong nước hiện nay đa số có độ cồn từ 4,2 đến 5%. Tài liệu của Tổ chức Y tế thế giới đã nêu rõ, bia đang là đồ uống phổ biến ở Việt Nam và trong tình hình các nhà sản xuất quảng cáo, tiếp thị bia rộng rãi như hiện nay, thì bia là lựa chọn chính khi giới trẻ bắt đầu làm quen với đồ uống có cồn. Vì vậy, đại biểu đề nghị quy định độ cồn từ 4% trở lên thay cho mốc 5,5% và khung giờ quảng cáo cần phải điều chỉnh lại từ 18 giờ - 21 giờ ở điều 12.

PHƯƠNG HẰNG