Đại biểu Quốc hội: Dân có phải trả tiền oan cho 222 năm thu phí của 61 dự án BOT không?

Sáng 5/6, chất vấn Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể, đại biểu Bùi Văn Phương (Ninh Bình) nhắc tới kết quả kiểm toán 61 dự án BOT giao thông, Kiểm toán Nhà nước kiến nghị giảm 222 năm thu phí các dự án này.

Nhưng trước đó hai Bộ GTVT và Bộ KH&ĐT với nhiều lập luận cho rằng Kiểm toán Nhà nước không được kiểm toán dự án BOT giao thông do đây là dự án của nhà đầu tư tư nhân.

Từ đó, đại biểu Bùi Văn Phương đặt câu hỏi: "Vì sao 2 Bộ không muốn kiểm toán các dự án BOT giao thông? Nếu Kiểm toán không kiên quyết thì dân có phải trả tiền oan cho 222 năm thu phí của 61 dự án BOT không? Và có lợi ích nhóm ở đây không?".

Đại biểu Bùi Văn Phương (Ninh Bình).

Trả lời câu hỏi này, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể khẳng định Bộ Giao thông Vận tải rất trân trọng sự giúp đỡ của Kiểm toán Nhà nước, cơ quan này cũng đã chủ động mời kiểm toán Nhà nước vào cuộc tại các dự án BOT. Hiện 100% dự án BOT đã được kiểm toán.

Về việc Kiểm toán Nhà nước kiến nghị giảm 222 năm thu phí tại các dự án BOT, ông Thể cho biết từng giải trình với Quốc hội ở kỳ họp trước.

Bộ trưởng Giao thông Vận tải khẳng định theo quy định pháp luật, ở giai đoạn dự án được phê duyệt thì cơ quan quản lý sẽ ký hợp đồng nguyên tắc với nhà đầu tư. Nhà đầu tư triển khai xong dự án mới quyết toán và căn cứ vào khối lượng quyết toán thực tế sẽ điều chỉnh hợp đồng. "Hợp đồng cuối cùng mới là hợp đồng cho thu phí", ông Thể nói.

Vì thế, nếu Kiểm toán Nhà nước căn cứ vào hợp đồng phê duyệt thì sau này công tác giải phóng mặt bằng, khối lượng phát sinh sẽ không đúng thực tế. "Kiến nghị giảm 222 năm đúng, nhưng đúng với dự án được duyệt, còn số liệu thực tế quyết toán giảm, chứ không phải như số liệu của Kiểm toán", ông Thể giải thích thêm.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể trả lời chất vấn sáng 5/6.

Chưa hài lòng với câu trả lời của Bộ trưởng Bộ GTVT, đại biểu Bùi Văn Phương cho rằng giải trình của Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể là chưa thỏa đáng.

Đại biểu Phương cho rằng việc Bộ trưởng Giao thông Vận tải trả lời "không né tránh Kiểm toán Nhà nước tại các dự án BOT và chủ động mời cơ quan kiểm toán vào cuộc là chưa chính xác, do ông đang ngồi cạnh Tổng Kiểm toán Nhà nước".

Ông Phương nói, Bộ Giao thông Vận tải chỉ mời Kiểm toán Nhà nước vào kiểm toán 3 dự án là hầm Đèo Cả, Trung Lương - Mỹ Thuận và Bắc Giang - Lạng Sơn. Còn trước đó Bộ Giao thông Vận tải cũng đồng tình với ý kiến của Bộ Kế hoạch Đầu tư là không kiểm toán các dự án BOT giao thông.

Đáp lại ý kiến của ông Phương, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể tái khẳng định: Trong quá trình làm, Bộ chỉ đạo các nhà đầu tư phải chủ động mời Kiểm toán Nhà nước ngay từ đầu. Có khoảng 50-60 dự án BOT, Kiểm toán nhà nước đã vào, cùng nhà đầu tư làm từng dự án.

"Việc này đến từ sự chỉ đạo của Bộ Giao thông, ý thức của từng nhà đầu tư. Vì vậy, chúng tôi nói ngay từ đầu đã chủ động, còn sau này hậu kiểm những vấn đề lớn, nếu dự án nào có vấn đề, có dư luận thì chúng ta sẽ kết hợp làm rõ hơn", Bộ trưởng GTVT thông tin thêm.

Minh Đức