Đặc sản gạo ruộng rươi trên đất Đông Triều
Nhắc đến thị xã Đông Triều (Quảng Ninh), người dân khắp các vùng đều nhớ ngay đến đặc sản: Rươi sông Cầm và 3 loại gạo được cấy trực tiếp trên đất của ruộng rươi sau mỗi vụ thu hoạch.
Người nông dân khu Vân Quế thu hoạch gạo trên đất ruộng rươi.
Bắt đầu từ “Tháng chín đôi mươi, tháng mười mùng năm” là con nước rươi nổi lên với con to và nhiều bột. Kết thúc vụ rươi, bà con nông dân khu vực Hưng Đạo (phường Hưng Đạo, thị xã Đông Triều) cày ải ruộng lên cho đất tơi, xốp.
Nhận thấy chất đất trên ruộng rươi có hàm lượng các chất vi lượng và kali cao, tỉ lệ đạm thấp, ông Nguyễn Ngọc Tiến, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty cổ phần Giống cây trồng Quảng Ninh đã xuống đây khảo nghiệm, nghiên cứu và cho ra đời 3 giống lúa: Bắc thơm kháng bạc lá, Nếp cái hoa vàng và giống lúa thảo dược Hồng hương ĐT128 được cấy trực tiếp trên đất ruộng rươi này.
Được biết, Đông Triều là mảnh đất có rất nhiều lợi thế, do biên độ nhiệt độ ngày và đêm chênh lệch cao, thời gian đầu tháng 10 chuyển từ ngày dài sang ngày ngắn rõ rệt, đây là những yếu tố quan trọng để lúa trỗ hoa. Đất đai nơi đây nhiều vi lượng, có nguồn nước lợ của con sông Kinh Thầy. Nông dân lại có kinh nghiệm thâm canh, chế biến và tiêu thụ các loại gạo này từ lâu.
Bên cạnh đó, Công ty CP Giống cây trồng Quảng Ninh còn hướng người nông dân cấy lúa nhằm cải tạo môi trường, từ đó thu được nhiều rươi hơn. Giá trị của rươi cao gấp hàng trăm lần cấy lúa, con rươi lại đòi hỏi môi trường sạch. Vì thế, người sản xuất trong quá trình canh tác không sử dụng phân bón và thuốc trừ sâu hóa học.
Trước những năm 2014, Công ty cổ phần Giống cây trồng Quảng Ninh chỉ gieo trồng trên 400ha gạo nếp cái hoa vàng với năng suất chỉ đạt 35 tạ/ha. Năm 2018 đạt 1.030ha, năng suất bình quân 40 tạ/ha, sản lượng lúa 4.120 tấn lúa, sản lượng gạo 2.900 tấn, làm lợi cho nông dân 25.750 triệu đồng.
Gạo đặc sản ruộng rươi Đông Triều đã chiếm được cảm tình của người tiêu dùng. Vì thế, cần được sự quan tâm của các cấp quy hoạch vùng sản xuất, đầu tư cho sản xuất và chế biến, xây dựng thương hiệu sản phẩm OCOP để ngày càng có nhiều gạo sạch, đáp ứng nhu cầu thị trường.
Không chỉ dừng lại ở những con số đó, từ vụ xuân năm 2019, công ty còn mở rộng diện tích sản xuất trên đất ruộng rươi thêm 30 ha nếp cái hoa vàng đạt năng suất 200kg/sào, 10 ha gạo lứt Hồng hương thơm (ĐT128) đạt 270kg/sào, 30 ha gạo Bắc thơm kháng bạc lá đạt năng suất 270kg/sào.
Lúa được gieo trồng trong môi trường đất sạch, nước sạch, lại được sản xuất theo quy trình VietGap khép kín, từ khâu giống đến khâu sản xuất, chế biến. Thóc sau khi thu hoạch về được sấy bằng sàn sấy đảo chiều nên vẫn giữ được mùi hương. Khi chế biến gạo, không sử dụng dung dịch tạo màu, không có hóa chất bảo quản. Vì thế, 3 loại gạo này không chỉ đạt tiêu chuẩn sạch mà chất lượng ngon hơn hẳn các loại gạo cùng loại.
Với bước đầu thử nghiệm và thành công, Công ty CP Giống cây trồng Quảng Ninh đã tạo được niềm tin và cung ứng gạo theo địa chỉ, theo thời gian quy định để đáp ứng nhu cầu thị trường và người tiêu dùng luôn được sử dụng gạo mới.
Chia sẻ với chúng tôi sau vụ mùa thu hoạch, chị Nguyễn Thị Liên (khu Vân Quế, phường Hưng Đạo) không giấu nổi xúc động: “Trước đây, bà con chúng tôi chỉ trông chờ vào vụ rươi theo con nước, lúc có, lúc không, nhưng từ ngày có Công ty CP Giống cây trồng đầu tư về giống, hướng dẫn chúng tôi kĩ thuật canh tác, gieo trồng, nguồn thu của chúng tôi đã tăng lên đáng kể, năng suất rươi cũng vì thế mà tăng gấp 3 lần so với trước”.
