Đặc sắc tư duy chiến lược của Đảng

Bộ Chính trị nhấn mạnh phương châm: “Tích cực, chủ động, cơ động, linh hoạt” và nguyên tắc chỉ đạo chiến lược, tác chiến là tiêu diệt sinh lực địch, bồi dưỡng lực lượng ta; đánh chắc thắng; đánh tiêu diệt; chọn nơi địch sơ hở, tương đối yếu mà đánh; giữ vững thế chủ động, kiên quyết tiến công, buộc địch phải phân tán lực lượng để đối phó với ta trên nhiều hướng, các mặt trận; chọn thời cơ quyết chiến quyết thắng.

Đại tướng Võ Nguyên Giáp (ngoài cùng, bên phải) trình bày với Chủ tịch Hồ Chí Minh và các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước kế hoạch mở Chiến dịch Điện Biên Phủ năm 1954. Ảnh tư liệu

Tháng 10-1953, quân Pháp mở cuộc hành quân Hải Âu, bắt đầu đánh ra phía tây nam tỉnh Ninh Bình với hy vọng phân tán lực lượng ta, tập trung xây dựng cứ điểm Điện Biên Phủ vững chắc để đủ sức chặn đứng các đợt tấn công của quân ta, làm bàn đạp tấn công các nước Đông Dương. Trước tình thế đó, Đảng ta một mặt chỉ đạo các LLVT tổ chức chiến dịch tiến công, kiên quyết đập tan cuộc hành quân Hải Âu của địch, mặt khác chỉ đạo kế hoạch tác chiến chiến lược, đưa bộ đội chủ lực tiến quân lên Tây Bắc và tiến quân sang Trung Lào, phối hợp tác chiến với bạn, buộc chúng cùng lúc phải đối phó với quân ta trên nhiều hướng, các mặt trận. Tình thế chiến trường đã diễn ra đúng như dự kiến của Bộ Chính trị. Phát hiện quân ta di chuyển lực lượng chủ lực lên Tây Bắc, tướng Navarre và bộ tham mưu của địch buộc phải điều quân tăng cường bảo vệ Điện Biên Phủ, tập trung mọi khả năng có được để biến Điện Biên Phủ thành cứ điểm mạnh nhất Đông Dương.

Trước diễn biến mới của tình hình, ngày 6-12-1953, Bộ Chính trị họp khẩn cấp, sau khi nghe Tổng Quân ủy báo cáo đã quyết định mở Chiến dịch Điên Biên Phủ và nhất trí thông qua phương án tác chiến của Tổng Quân ủy. Từ chủ trương nhằm vào chỗ địch mạnh nhất mà đánh là cứ điểm Điện Biên Phủ, Đảng ta đã thay đổi chủ trương chọn nơi địch sơ hở mà đánh (đề ra tháng 9-1953). Đây là một quyết định sáng suốt, táo bạo, kịp thời, linh hoạt, thể hiện tầm nhìn chiến lược và tư duy lý luận quân sự, chính trị sắc bén của Đảng, Chủ tịch Hồ Chí Minh và Tổng Quân ủy. Nhờ sự lựa chọn chính xác này, quân và dân ta đã phát huy được thế mạnh, khơi dậy mọi tiềm năng vốn có; hạn chế được chỗ yếu, những điểm còn thiếu; đồng thời chế ngự được mặt mạnh, khoét sâu chỗ yếu của quân địch, buộc chúng từng bước rơi vào thế bị động, bị bao vây, chia cắt đội hình, phân tán lực lượng. Sau khi hạ quyết tâm tiêu diệt tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ, Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh thường xuyên theo dõi tình hình, diễn biến chiến trường, kịp thời ra các quyết định chính xác nhằm điều chỉnh sách lược để biến quyết tâm thành hiện thực, làm cho quân Pháp càng đánh càng suy yếu, quân và dân ta càng đánh càng mạnh.

Khi quân Pháp nhảy dù xuống Điện Biên Phủ (tháng 11-1953), Bộ Chính trị và Tổng Quân ủy chủ trương thực hiện phương châm “đánh nhanh, thắng nhanh”, nhưng khi phát hiện thấy địch thay đổi, lực lượng ở Điện Biên Phủ được tăng cường, hệ thống phòng ngự được xây dựng kiên cố thì phương châm “đánh nhanh, thắng nhanh” không bảo đảm chắc thắng nên Bộ Chính trị và Tổng Quân ủy đã quyết định chuyển sang thực hiện phương châm “đánh chắc, tiến chắc”. Đây là một chủ trương kịp thời, chính xác, thể hiện sự quán triệt sâu sắc tư tưởng chỉ đạo của Bộ Chính trị và Chủ tịch Hồ Chí Minh “đánh chắc thắng”.

Để bảo đảm chắc thắng, Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh đặc biệt quan tâm chỉ đạo bộ đội chủ lực, dân quân du kích, các cấp, các ngành và các địa phương chủ động, tích cực làm tốt công tác sẵn sàng chiến đấu và phục vụ chiến đấu. Đồng thời, Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh phát động quần chúng nhân dân đẩy mạnh tăng gia sản xuất, thực hành tiết kiệm, tất cả cho tiền tuyến, tất cả để đánh thắng thực dân Pháp xâm lược. Những việc làm cụ thể, thiết thực này đã có tác dụng cổ vũ, động viên bộ đội rất lớn; quân và dân ta tràn đầy niềm tin chiến thắng, càng đánh càng mạnh lên.

Với tinh thần quyết chiến quyết thắng, quân và dân ta không quản gian khổ, hy sinh, sau 56 ngày đêm chiến đấu kiên cường, dũng cảm, ngày 7-5-1954, lá cờ đỏ sao vàng bách chiến bách thắng đã tung bay trên nóc hầm tướng Christian de Castries. Bộ đội đã tiêu diệt và bắt sống toàn bộ quân địch, đập tan tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ, cứ điểm mạnh nhất của thực dân Pháp ở Đông Dương lúc bấy giờ. Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ khẳng định mưu lược tài tình và đường lối chính trị-quân sự đúng đắn, sáng suốt của Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu.

Nét đặc sắc và thành công nổi bật của đường lối chính trị-quân sự trong Chiến dịch Điện Biên Phủ là Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chọn đúng thời cơ và hướng tiến công chiến lược chính xác, đánh đúng điểm huyệt yếu nhất của quân xâm lược Pháp, buộc chúng phải tung quân lên Điện Biên Phủ, xây dựng thành một tập đoàn cứ điểm mạnh nên buộc phải phân tán lực lượng rải ra khắp các chiến trường, do đó đã bị cô lập, nằm trong một cái “bao ke khép kín”, không thể hỗ trợ cho nhau. Việc dồn đội quân tinh nhuệ, thiện chiến của Pháp vào lòng chảo Điện Biên Phủ, phong tỏa chúng và có nhiều quyết sách quyết đoán, táo bạo, kịp thời, sáng tạo, Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh đã lãnh đạo, chỉ đạo tài tình, sáng suốt, biết mở đầu chiến tranh và kết thúc nó một cách tài tình, đúng lúc.

65 năm đã trôi qua kể từ ngày thực dân Pháp bại trận ở Điện Biên Phủ, nhưng những ký ức về Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ vẫn sống mãi, là bản trường ca bất diệt về tinh thần yêu nước thương nòi, về ý chí quyết chiến quyết thắng quân xâm lược của dân tộc Việt Nam anh hùng mà các thế hệ con cháu hôm nay cần nâng niu, trân trọng, gìn giữ, kế thừa và phát huy trong sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Thiếu tướng, PGS, TS NGUYỄN BÁ DƯƠNG, Viện trưởng Viện Khoa học Xã hội Nhân văn Quân sự, Bộ Quốc phòng