Đà Nẵng thí điểm đấu giá hải sản, chủ tàu chưa sẵn sàng

Thời gian thí điểm từ tháng 8/2018 đến tháng 1/2019. Theo dự kiến, cuối tháng 9/2018, Ban Quản lý âu thuyền và cảng cá Thọ Quang sẽ tổ chức phiên đấu giá hải sản đầu tiên, tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân khách quan, đến nay, việc đấu giá vẫn chưa được thực hiện.
*Khó khăn triển khai Đề án
Ông Phạm Bá Hùng, Phó Trưởng ban Ban Quản lý âu thuyền và cảng cá Thọ Quang cho biết, ngay khi Đề án này được ban hành, Ban Quản lý đã xây dựng kế hoạch, phân công, giao nhiệm vụ, tiến độ triển khai cho từng phòng, đội, cán bộ có liên quan.

Ngư dân đưa hải sản từ cảng cá Thọ Quang (Đà Nẵng) lên bờ tiêu thụ. Ảnh: Đinh Văn Nhiều-TTXVN

Theo đó, Ban Quản lý đã thành lập tổ điều hành đấu giá sản phẩm khai thác hải sản tại chợ đầu mối thủy sản Thọ Quang gồm 13 thành viên; trong đó 4 thành viên là người của Trung tâm dịch vụ đấu giá tài sản Đà Nẵng; đồng thời, phối hợp với Trung tâm này hoàn chỉnh nội quy, quy chế đấu giá và triển khai một số nội dung liên quan để phục vụ việc đấu giá... Theo ông Phạm Bá Hùng, trong thời gian tổ chức thí điểm, Ban Quản lý và Trung tâm dịch vụ đấu giá tài sản Đà Nẵng đã thống nhất chọn các loại cá có sản lượng lớn, tiêu thụ mạnh là cá ngừ, cá nục, mực để đưa vào danh mục đấu giá; đồng thời tổ chức họp để thông báo chủ trương, trao đổi giải pháp triển khai thực hiện.

Từ ngày 9/8 đến 24/8, Ban Quản lý phối hợp Trung tâm dịch vụ đấu giá tài sản Đà Nẵng tổ chức 5 cuộc họp, tuy nhiên chỉ có 54/124 người đến tham dự cuộc họp. Ý kiến tại các cuộc họp đa phần đều nêu ra những khó khăn, bất cấp khi tổ chức đấu giá hải sản, còn lại ý kiến đồng ý triển khai việc đấu giá hải sản rất ít.
Chỉ ra nguyên nhân khó khăn, ông Phạm Bá Hùng cho hay, qua khảo sát và trao đổi thực tế, các thương nhân, nậu vựa không hợp tác và có hành vi lôi kéo, ngăn chặn chủ tàu tham gia; do nghi ngờ, sợ rủi ro nên các chủ tàu cũng chưa sẵn sàng hợp tác. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp chế biến thủy sản mua qua trung gian nậu vựa có nhiều thuận lợi như mua tại xưởng, chủ nậu vựa tự tìm nguồn hàng để cung cấp.
Ông Phạm Bá Hùng phân tích, khi mua tại xưởng, doanh nghiệp có quyền từ chối mua sản phẩm không đạt yêu cầu nên giảm thiểu được rủi ro, thiệt hại so với mua tại tàu, bởi khi mua tại tàu rất dễ xảy ra tình trạng size hàng không đồng đều, chất lượng không đạt.

Mặt khác, hầu hết các doanh nghiệp chưa chuẩn bị kịp và không đủ năng lực để thu mua hải sản trực tiếp từ tàu mà phải mua qua trung gian nậu vựa, bởi hiện nay các doanh nghiệp chỉ bố trí nhân lực, vật lực mua tại xưởng, không đủ người, phương tiện, công cụ để bốc xếp, vận chuyển, thu mua tại tàu.

Trong khi đó, các chủ nậu vựa tiêu thụ được mọi loại cá, giải quyết được các khâu đầu vào, đầu ra đảm bảo ổn định, mọi lúc, mọi nơi.

Thương lái mua bán hải sản tại chợ đầu mỗi thủy sản Thọ Quang. Ảnh: Đinh Văn Nhiều-TTXVN

Ông Phạm Bá Hùng cho rằng, do thói quen mua qua trung gian nậu vựa và nậu vựa có sự ảnh hưởng nhất định trong chuỗi cung cấp, thu mua hải sản nên tâm lý các doanh nghiệp còn e ngại, bởi khi mua hải sản qua đấu giá sẽ mất nguồn cung cấp hàng ổn định, liên tục.

Vì vậy, giai đoạn thí điểm nhiều doanh nghiệp chưa muốn thay đổi, ngại va chạm, không dám mạo hiểm với hình thức đấu giá này. Mặt khác, cơ sở hạ tầng phục vụ cho việc tổ chức đấu giá hải sản chưa đáp ứng để triển khai thí điểm...
*Đẩy nhanh tiến độ
Vừa trở về từ ngư trường truyền thống Hoàng Sa sau hơn 10 ngày đánh bắt, ông Nguyễn Mỹ, chủ tàu cá trú tại phường Nại Hiên Đông, quận Sơn Trà phấn khởi, dù chuyến biển này sản lượng hải sản ít hơn chuyến trước nhưng tàu của ông đã khai thác được nhiều hải sản có trị cao như cá lị, cá nục, cá ngừ...

Với hơn 3 tấn cá khai thác được, ông Mỹ nhẩm tính sẽ thu về trên 150 triệu đồng, trừ chi phí dầu, nước đá và nhu yếu phẩm, nhân công lao động, ông sẽ thu lãi khoảng 20 triệu đồng.
Khi được hỏi về việc tham gia đấu giá hải sản tại chợ đầu mối thủy sản Thọ Quang, ông Mỹ rất ủng hộ chủ trương này. Theo ông Mỹ, khi cập bến, hầu hết các chủ tàu đều không biết giá được các loại hải sản nên khi đưa lên bờ tiêu thụ thường bị các thương lái, nậu vựa "ép giá". Do đó, việc chủ tàu trực tiếp bán hải sản cho doanh nghiệp sẽ góp phần tăng thu nhập cho chủ tàu và lao động đi biển.
Ngay sau khi cập cảng cá Thọ Quang, anh Phạm Thành Thảo, chủ tàu cá trú tại huyện Đức Phổ, tỉnh Quảng Ngãi đã được nhân viên Ban Quản lý âu thuyền và cảng cá Thọ Quang phát tờ thư ngỏ mời tham dự đấu thầu hải sản.

Ngư dân đưa hải sản từ cảng cá Thọ Quang (Đà Nẵng) lên bờ tiêu thụ. Ảnh: Đinh Văn Nhiều-TTXVN

Anh Thảo cho biết, giá các loại hải sản tùy thuộc vào sản lượng khai thác, nếu các tàu khai thác ít, giá hải sản sẽ cao và ngược lại, nếu sản lượng khai thác nhiều, giá hải sản sẽ giảm. Tuy nhiên, do đặc thù buôn bán hải sản của ngư dân chủ yếu thông qua nậu vựa nên thường bị "ép giá". Vì vậy, việc đấu giá hải sản giữa ngư dân và doanh nghiệp sẽ ổn định về giá các loại hải sản, giúp ngư có thêm thu nhập.
Để đẩy nhanh tiến độ triển khai Đề án thí điểm đấu giá hải sản, Ban Quản lý âu thuyền và cảng cá Thọ Quang đang tiếp tục thông báo, mời gọi người mua, người bán đăng ký tham gia bằng nhiều hình thức, nhiều kênh liên lạc; tuyên truyền quảng bá thông tin, chủ trương đấu giá đến các tổ chức, cá nhân biết, tham gia.

Đồng thời, đôn đốc Phòng Khai thác và Dịch vụ chủ trì, phối hợp với các phòng, đội tiếp tục chuẩn bị kỹ, chắc chắn các điều kiện để tổ chức phiên đấu giá đầu tiên, tạo lòng tin cho người mua, người bán, cũng như rút kinh nghiệm để tổ chức các phiên đấu giá tiếp theo. Trước mắt, Ban Quản lý sẽ chọn một số mặt hàng như cá ngừ, mực, cá nục...để thực hiện việc đấu giá.
Ông Phạm Bá Hùng cho biết, thời gian tới, Ban Quản lý sẽ tiếp tục lồng ghép, tuyên truyền việc đấu giá hải sản với đẩy mạnh tuyên truyền, chống khai thác hải sản bất hợp pháp (IUU). Đối với các chủ tàu khi kê khai nguồn gốc, xuất xứ hải sản khai thác sẽ được nhân viên Ban Quản lý phát thư ngỏ mời tham dự đấu giá hải sản tại chợ đầu mối hải sản Thọ Quang.

Đặc biệt, trong thời gian đầu, đối với các chủ tàu đăng ký tham gia đấu giá, Ban Quản lý sẽ ưu tiên bố trí cho tàu cập cảng, neo đậu vị trí thuận lợi để vận chuyển hàng hóa vào khu vực đấu giá../.

Đinh Văn Nhiều/TTXVN