Đà Nẵng: Phản biện đề án thu phí phương tiện giao thông vào trung tâm TP

Theo Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQVN TP Đà Nẵng Dương Đình Liễu, việc tổ chức hội nghị phản biện xã hội đối với dự thảo “Đề án thu phí phương tiện tham gia giao thông vào khu vực trung tâm TP Đà Nẵng” nhằm nghiên cứu, đánh giá tác động về mặt xã hội, tính khả thi phù hợp thực tiễn của Đề án thông qua tập hợp các ý kiến, kiến nghị, tham gia góp ý của cử tri và nhân dân, hội viên, đoàn viên các hội đoàn thể, các chuyên gia, trình lãnh đạo xem xét, quyết định.

Sở GTVT Đà Nẵng đề xuất đến năm 2025 thu phí ô tô vào trung tâm TP, sau năm 2030 nghiên cứu thu phí xe máy (Ảnh: HC)

Ông Bùi Hồng Trung, Phó Giám đốc Sở GTVT Đà Nẵng, cơ quan chủ trì dự thảo đề án cho hay, mục tiêu của việc “thu phí phương tiện tham gia giao thông vào khu vực trung tâm TP” không phải nhằm tăng thu cho ngân sách, mà là giải pháp tác động về “kinh tế” vốn đã được nhiều nơi trên thế giới triển khai có hiệu quả để chống ùn tắc giao thông.

“Đây là biện pháp để đáp ứng yêu cầu phân luồng giao thông chung của TP, khuyến khích sử dụng phương tiện giao thông công cộng (GTCC). Đề án này được đặt trong bối cảnh đồng bộ với các đề án về thúc đẩy đầu tư, mở rộng mạng lưới vận tải hành khách công cộng, quy hoạch và đầu tư hệ thống các bãi đỗ xe công cộng” – Ông Bùi Hồng Trung nói.

Theo đó, người điều khiển phương tiện sẽ phải chịu phí khi đi qua hệ thống thu phí trong khoản thời gian quy định thực hiện thu phí (phí gây ùn tắc giao thông). Để tránh bị thu phí, người lái xe có thể cân nhắc sử dụng các tuyến đường thay thế, đi ngoài thời gian thu phí hoặc đi bằng phương tiện GTCC thay vì lái xe cá nhân.

Ông Bùi Hồng Trung cho biết, đề án đề xuất phạm vi thu phí là vùng lõi khu vực trung tâm có lưu lượng giao thông lớn, nguy cơ ùn tắc cao, vượt quá khả năng đáp ứng về hạ tầng. Trước mắt, đến năm 2023, vùng lõi khu vực trung tâm theo ranh giới nghiên cứu thu phí: Nút Điện Biên Phủ–Nguyễn Tri Phương –> Nguyễn Tri Phương -> Nguyễn Hữu Thọ -> Xô Viết Nghệ Tĩnh -> 2 Tháng 9 -> Bạch Đằng -> 3 Tháng 2 -> Nguyễn Tất Thành -> Lê Độ.

Về loại phương tiện thu phí, đến năm 2025, đề xuất thu phí đối với xe ô tô con (kể cả taxi), xe khách và xe tải, không thu phí xe buýt và các loại xe ưu tiên theo quy định; sau năm 2030 nghiên cứu thu phí xe máy. Thời gian thu đối với ô tô con là vào giờ cao điểm sáng và chiều; đối với xe tải từ 6h30 – 19h30; thu tất cả các ngày trong tuần. (Giờ cao điểm sẽ được khảo sát, xác định theo thực tế vào thời điểm triển khai thực hiện thu phí).

Mức phí thu xác định theo 3 cơ sở: 1/ Khu vực thu phí (tuyến đường có lưu lượng giao thông càng lớn và nguy cơ ùn tắc càng cao thì mức phí càng cao); 2/ Loại phương tiện (dựa vào mức độ gây ùn tắc khi tham gia giao thông, phạm vi chiếm chỗ, kích thước quay đầu, xe có kích thước càng lớn thì mức phí càng cao); 3/ Theo thời gian (các điểm thời gian có lưu lượng giao thông càng lớn, nguy cơ ùn tắc càng cao thì mức phí càng cao).

Cụ thể, về mức thu phí theo loại phương tiện, đề án đề xuất xe khách ≤ 30 chỗ (hệ số 2.5); > 30 chỗ (hệ số 3.5); xe tải ≤ 2,5 tấn (hệ số 2.5); > 2,5 tấn (hệ số 3.5); container (hệ số 4.5). Về mức thu phí theo thời gian, đề án đề xuất mức phí được tính cho chu kỳ 30 phút cho 02 khung giờ cao điểm sáng (6h45 – 7h45) và chiều (16h30 – 18h30).

Về công nghệ thu phí, đề án đề xuất áp dụng công nghệ RFID cho TP Đà Nẵng. Hiện nay Bộ GTVT cũng đang triển khai thu phí không dừng bằng công nghệ RFID thống nhất trên cả nước theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Về nguyên tắc hoạt động của hệ thống RFID, ông Bùi Hồng Trung cho hay, sẽ lắp đặt các cổng kiểm soát ERP tại các lối vào khu vực thu phí. Các phương tiện giao thông muốn vào khu vực/tuyến đường thu phí phải gắn thiết bị trong phương tiện (E-tag), phí điện tử được khấu trừ tự động qua thẻ thông minh thông qua một cảm biến vô tuyến công nghệ RFID gắn trên cổng ERP.

“Những cổng này thiết kế đơn giản, gọn nhẹ giống như những giá long môn biển báo, công nghệ thu hoàn toàn tự động, không gây ảnh hưởng đến các phương tiện giao thông qua lại nên không thể gây kẹt xe!” – Ông Bùi Hồng Trung cho hay.

Theo đó, đề án đề xuất tổ chức 12 cổng thu phí ERP trên đường bao. Việc thu phí chỉ áp dụng đối với chiều đi vào trung tâm TP, không thu chiều ra. Các cổng thu phí được thiết kế đa làn, không dừng; và một trung tâm điều hành kết nối các cổng, xử lý thông tin và điều hành việc thu phí.

Khái toán kinh phí đầu tư xây dựng 1 cổng thu (3 làn xe) là 6 tỉ đồng; kinh phí hệ thống trung tâm giám sát vận hành là 12 tỉ đồng. Dự kiến kinh phí thực hiện (năm 2023) là 81 tỉ đồng. Đây là kinh phí khái toán theo suất đầu tư tại thời điểm hiện nay; sau khi đề án được thông qua, kinh phí thực hiện sẽ được khảo sát, tính toán theo thời điểm triển khai thực hiện.

Ông Bùi Hồng Trung cho biết, để xây dựng Đề án này, đơn vị chủ trì đã phỏng vấn lấy ý kiến người dân sinh sống và làm việc trong ranh giới đề xuất thu phí (2.372 phiếu) về mức độ ủng hộ và các nội dung liên quan đến phương án thu phí nêu trên.

Kết quả, 89% phương tiện chính sử dụng trong các chuyến đi hàng ngày là xe máy; 76% mục đích chuyến đi là làm việc; 35% người dân được lấy ý kiến ủng hộ việc thu phí phương tiện cơ giới cá nhân vào khu vực trung tâm; 69% ủng hộ chỉ thu phí vào giờ cao điểm; 57% ủng hộ thu phí (trừ xe máy); 55% đề nghị không thu phí đối với người dân sống trong khu vực thu phí.

HẢI CHÂU