Đà Nẵng: Đón nhận Bằng xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt Thành Điện Hải

Theo báo VOV, đây là một trong chuỗi hoạt động hướng tới kỷ niệm 160 năm Ngày nhân dân Đà Nẵng cùng nhân dân cả nước mở đầu cuộc kháng chiến chống liên quân Pháp - Tây Ban Nha xâm lược; Kỷ niệm 43 năm ngày giải phóng Đà Nẵng.

Thành Điện Hải trước gọi là Đồn Điện Hải, được xây dựng gần mép nước tả ngạn sông Hàn năm 1812 dưới thời Vua Gia Long. Đến năm 1823, đời Vua Minh Mạng, Đồn được chuyến đến xây kiên cố ở vị trí hiện nay và đến năm 1835, được đổi tế là Thành Điện Hải.

Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Ngọc Thiện trao Bằng xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt Thành Điện Hải cho Chủ tịch Ủy ban Nhân dân thành phố Đà Nẵng Huỳnh Đức Thơ. Ảnh: TTXVN

Thành được xây bằng gạch, phỏng theo thiết kế kiểu Vauban của phương Tây, chu vi 556 m, tường cao 5 m, hảo sâu 3 m. Bên trong thành có hành cung, kỳ đài, kho đạn, kho thuốc súng, kho lương thực, vọng gác và được bố trí 30 khẩu đại bác cỡ lớn.

Ngày 1/9/1858, Liên quân Pháp - Tây Ban Nha đem 14 chiếc thuyền đánh Đà Nẵng, mở đầu cuộc chiến tranh xâm lược nước ta. Thành Điện Hải ngày từ buổi đầu đã cùng các thành lũy khác dọc hai bờ sông Hàn góp phần đánh lui những cuộc tấn công của quân địch.

Quân đội, triều đình và nhân dân Đà Nẵng dưới sự chỉ huy của các tướng lĩnh, đặc biệt là danh tướng Nguyễn Tri Phương đã làm phá sản chiến lược đánh nhanh, thắng nhanh của quân địch buộc chúng phải rút quân khỏi Đà Nẵng ngày 23/3/1860 sau một năm rưỡi bị sa lầy và chịu nhiều tổn thất.

Trải qua gần 200 năm lịch sử, mặc dù được công nhận là di tích cấp quốc gia năm 1988 nhưng chịu sự tác động của thiên nhiên, sự tàn phá của chiến tranh và của cả con người, Thành Điện Hải đã và đang bị xuống cấp trầm trọng cả vùng đệm và vùng lõi - yếu tố gốc của di tích.

Nhận thức được giá trị văn hóa - lịch sử to lớn của Thành Điện Hải, từ năm 2016 đến nay, thành phố Đà Nẵng đã triển khai nhiều giải pháp cụ thể từng bước bảo vệ, tu bổ, phục hồi di tích.

Cổng thành của Thành Điện Hải. Ảnh: TTXVN

Ông Huỳnh Đức Thơ, Chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng cho biết: Lãnh đạo thành phố quyết liệt chỉ đạo các ngành, các cấp tiến hành các biện pháp bảo tồn di tích như dựng hẳn việc xây dựng trung tâm lưu trữ ở phía Bắc. Vận động hơn 80 hộ dân di dời nhà cửa ra khỏi khu tường thành ở phía Tây; và đang triển khai di dời bảo tàng Đà Nẵng về 42 Bạc Đằng; Quy hoạch quảng trường Văn hóa thành phố trong đó lấy Thành Điện Hải nằm ở vị trí trung tâm.

Theo TTXVN, phát biểu tại buổi lễ, ông Nguyễn Ngọc Thiện - Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cho biết với những giá trị tiêu biểu của di tích, Thủ tướng Chính phủ đã xếp hạng di tích lịch sử Thành Điện Hải là di tích quốc gia đặc biệt. Xuất phát từ yêu cầu bảo vệ và phát huy giá trị di tích, đề nghị Ủy ban Nhân dân thành phố triển khai lập quy hoạch tổng thể bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị di tích gắn với phát triển kinh tế - xã hội của Đà Nẵng trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt; xây dựng phương án khai thác du lịch - văn hóa kết nối điểm di tích đặc biệt quan trọng này với các di tích, danh lam thắng cảnh của thành phố Đà Nẵng và các tỉnh lân cận đồng thời, đổi mới công tác giới thiệu, tuyên truyền về giá trị di tích bằng những hình thức phù hợp, qua đó nâng cao ý thức và trách nhiệm bảo vệ và phát huy giá trị di tích trong cộng đồng…

Cũng tại buổi lễ, Ban tổ chức đã chính thức khởi công Dự án tu bổ, phục hồi, tôn tạo di tích quốc gia đặc biệt Thành Điện Hải giai đoạn 1. Công trình dự kiến hoàn thành tháng 10/2018 với kinh phí 102,7 tỷ đồng; bao gồm các hạng mục: giải tỏa, đền bù nhà ở, vật kiến trúc (đã thực hiện 80 tỷ đồng), phục hồi nguyên trạng hệ thống tường thành, kè hào, hạ tầng cấp thoát nước, tạo cảnh quan chung quanh như khuôn viên, cây xanh, bãi đỗ xe (kinh phí 22,7 tỷ đồng).

Giai đoạn 2 của dự án sẽ thực hiện trong năm 2019 - 2020, gồm các hạng mục bên trong thành. Ngành văn hóa và thể thao sẽ tiếp tục tổ chức Hội thảo khoa học tìm giải pháp tối ưu để thực hiện dự án giai đoạn này, đảm bảo đặc điểm, tính chất của một di tích cấp quốc gia đặc biệt và sau khi dự án hoàn thành sẽ trở thành một điểm đến hấp dẫn cho việc tìm hiểu lịch sử, giáo dục, phát huy truyền thống, phục vụ tốt khách tham quan, du lịch trong nước và quốc tế.

Tú Anh (t/h)