Đà Nẵng đã sử dụng đất hiệu quả?
Đất tái định cư dư nhiều, dự án 'treo' quá lâu, tiền thu đất cho ngân sách ở một số dự án thấp hơn chi phí phải bỏ ra giải phóng mặt bằng... đang là những bất cập, đặt ra dấu hỏi lớn về hiệu quả sử dụng đất ở Đà Nẵng.
Đất tái định cư dư nhiều, dự án “treo” quá lâu, tiền thu đất cho ngân sách ở một số dự án thấp hơn chi phí phải bỏ ra giải phóng mặt bằng... đang là những bất cập, đặt ra dấu hỏi lớn về hiệu quả sử dụng đất ở Đà Nẵng.
Vẫn còn đất trống trong các KCN.
Nhiều bất cập
Nhằm huy động vốn từ khai thác quỹ đất để xây dựng hạ tầng, thời gian qua TP đã giao đất cho nhà đầu tư (NĐT) thực hiện các dự án. Theo đó, TP chỉ thu tiền sử dụng đất đối với phần đất thô và giao toàn quyền xử lý, khai thác cho NĐT. Theo bà Phan Thị Tuyết Nhung - Phó Ban Kinh tế- Ngân sách, HĐND TP Đà Nẵng, xét về mặt kinh tế thì một số dự án chưa hiệu quả. Cái được là có cơ sở hạ tầng, tuy nhiên ở một số dự án, số tiền mà TP bỏ ra để thực hiện công tác giải phóng mặt bằng nhiều hơn số tiền mà mà NĐT phải nộp vào ngân sách. Đương nhiên, phần giá trị gia tăng, phần địa tô chênh lệch do đô thị hóa, chuyển mục đích sử dụng đất thì NĐT tư hưởng trọn. Một bất cập khác, theo bà Nhung đó là việc quản lý quy hoạch không nghiêm, điều chỉnh quy hoạch nhiều lần, giảm đi phần lớn diện tích dành cho công cộng, văn hóa gây hệ lụy và sẽ là gánh nặng cho ngân sách trong tương lai khi phải xử lý các vấn đề này.
Theo thẩm tra của Ban Kinh tế- Ngân sách, tình trạng nhiều dự án chậm triển khai, bỏ trống đất kéo dài gây mất mỹ quan đô thị và làm giảm hiệu quả sử dụng đất ở Đà Nẵng nhưng chậm được xử lý. Qua rà soát TP có 36 dự án chậm triển khai, chưa triển khai. Trong đó, 28 dự án đã giao đất, cho thuê đất nhưng chậm tiến độ sử dụng đất (không thực hiện thủ tục cấp Chứng nhận đầu tư). Một số dự án có trong kế hoạch sử dụng đất hàng năm đã quá 3 năm nhưng chậm được rà soát, điều chỉnh, hủy bỏ theo quy định dẫn tới tình trạng quy hoạch treo kéo dài làm ảnh hưởng đến quyền lợi của người sử dụng đất. Do vậy, theo bà Nhung, TP cần rà soát tổng thể để có kế hoạch, lộ trình triển khai. Riêng với dự án làng đại học tại Ngũ Hành Sơn đã treo hơn 20 năm, gây quá nhiều khó khăn cho người dân, TP cần tiếp tục kiến nghị T.Ư quan tâm đầu tư, bố trí vốn trong kế hoạch trung hạn sắp tới.
Bà Phan Thị Tuyết Nhung cho rằng, để sử dụng tốt nguồn lực đất đai, mấu chốt phải thực hiện tốt công tác quy hoạch. TP cần sớm có quy hoạch thật bài bản với khu vực Hòa Vang nơi chiếm đến 75% dư địa đất đai của TP. Trên cơ sở thực hiện qui hoạch bài bản thì tuân thủ nghiêm ngặt theo quy hoạch, nguồn lực tới đâu thì đầu tư tới đó, không điều chỉnh như thời gian qua, đảm bảo để cho Hòa Vang phát triển trở thành đô thị kiểu mẫu và giữ gìn được cảnh quan thiên nhiên, môi trường sinh thái của TP. Bên cạnh đó, với các dự án khai thác quỹ đất còn lại, TP cần đánh giá kỹ hiệu quả về mặt kinh tế, xã hội, thực hiện đấu thầu sử dụng đất công khai để tránh thất thu cho ngân sách và chấm dứt tình trạng điều chỉnh quy hoạch làm giảm diện tích đất công cộng của dự án đã phê duyệt. Cũng theo bà Nhung, với quỹ đất tái định cư còn thừa mà TP đã có chủ trương hợp thửa làm những khu đất thương mại, công cộng, bãi đỗ xe… cần đẩy nhanh tiến độ thực hiện, ưu tiên đất cho y tế, giáo dục, công viên, thiết chế văn hóa.
Các dự án đô thị cần tuân thủ nghiêm, không điều chỉnh quy hoạch theo hướng giảm diện tích đất công cộng.
Đấu giá hàng loạt khu đất lớn
Do quỹ đất ít nên việc quy hoạch, sử dụng đất đòi hỏi phải hiệu quả hơn. Trên cơ sở đó, năm 2019 Đà Nẵng rà soát, đưa ra đấu giá công khai hàng loạt khu đất lớn. Theo Sở Tài nguyên và Môi trường TP, hiện Trung tâm phát triển quỹ đất đang quản lý 227 khu đất lớn, với diện tích hơn 1,23 triệu m2. Trong đó, Q.Cẩm Lệ 46 khu đất, tổng diện tích hơn 367 ngàn m2; Q.Ngũ Hành Sơn 45 khu đất, tổng diện tích hơn 189 ngàn m2; Q.Sơn Trà 71 khu đất, tổng diện tích hơn 217 ngàn m2; Q.Hải Châu 8 khu đất, tổng diện tích hơn 112 ngàn m2; Q.Liên Chiểu 23 khu tổng diện tích hơn 142 ngàn m2. Trong số này, 100 lô đất lớn đã có mặt bằng, đủ điều kiện đấu giá, tổng diện tích hơn 937 ngàn m2; 100 khu đất lớn đã có mặt bằng chưa đủ điều kiện đấu giá (chưa có mục đích sử dụng đất, chỉ tiêu quy hoạch xây dựng) với tổng diện tích hơn 130 ngàn m2. Ngày 10-5, Sở TN&MT có tờ trình về việc phê duyệt danh mục, kế hoạch đấu giá quyền sử dụng đất năm 2019 gồm 32 khu đất lớn, tổng diện tích hơn 695 ngàn m2; 100 lô đất vị trí ngã ba, ngã tư tổng diện tích hơn 18,3 ngàn m2.
Trong số các lô đất lớn đang thực hiện thủ tục liên quan để đấu giá có 5 khu đất A12, A13, A14, A15 mặt tiền Võ Văn Kiệt và khu đất 2,7ha phía Tây Bắc nút giao đường Võ Văn Kiệt và Võ Nguyên Giáp để thực hiện dự án DaNang Getaway. Với khu đất hơn 53 ngàn m2 tại P.Thuận Phước, sau 2 lần đấu giá chưa giao cho đơn vị nào, TP đã có chủ trương tách thành Dự án khu công viên phần mềm số 2 rộng hơn 26,6 ngàn m2 để đầu tư công, đồng thời đấu giá quyền sử dụng đất đối với hơn 26,3 ngàn m2 làm Dự án khu dịch vụ liên kết nhà ở. Trước đó, TP đã thực hiện đấu giá quyền thuê đất với khu đất Tây Bắc KDL Xuân Thiều với diện tích hơn 54,8 ngàn m2, đơn giá thuê 74,5 ngàn đồng/m2/năm, thời hạn thuê 50 năm.
Với quỹ đất nông nghiệp không sản xuất được bỏ hoang hóa, TP đã thu hồi hơn 19 ha, đang xây dựng kế hoạch thu hồi gần 90 ha. Bà Nhung cho biết, với quỹ đất này cần giao cho địa phương quản lý nghiêm, không để xây dựng trái phép trên đó. Đặc biệt với quỹ đất nông nghiệp không sản xuất được do ảnh hưởng của các dự án, khi chưa thu hồi thì tiếp tục cho người dân được hưởng chính sách hỗ trợ.
