Cựu Thủ hiến Catalonia bị truy nã

Trong giải thích đưa ra hôm 22-1, Tòa án tối cao Tây Ban Nha cho biết, quyết định ban hành trở lại lệnh bắt giữ sẽ được trì hoãn cho đến khi Nghị viện Catalonia khôi phục hoạt động bình thường. Trước đó (tháng 11-2017), một lệnh bắt giữ ông Carles Puigdemont đã được chính quyền Madrid đưa ra, nhưng được rút lại sau một tháng.

Được biết, đề xuất phát lại lệnh bắt giữ trên toàn châu Âu của các công tố viên Tây Ban Nha được đưa ra trong bối cảnh ông Carles Puigdemont đã rời Bỉ tới Đan Mạch. Theo hãng AFP, ngày 22-1, ông Carles Puigdemont đã tới Thủ đô Copenhaghen của Đan Mạch.

Về phần mình, mặc dù bị phế truất khỏi cương vị người đứng đầu Catalonia, và phải tới Bỉ sống lưu vong, nhưng ông Carles Puigdemont vẫn được các đảng ủng hộ tái đề cử làm Thủ hiến. Tuy nhiên, ông Carles Puigdemont không dám trở về Tây Ban Nha để nhậm chức và vừa tới Đan Mạch để chuẩn bị phát biểu, và có khả năng phải đối mặt với hàng chục năm tù giam vì thúc đẩy nỗ lực giành độc lập cho Catalonia.

Cựu Thủ hiến Catalonia Carles Puigdemont.

Kênh truyền hình TelesurTV mới đưa tin, Thủ hiến Catalonia bị phế truất Carles Puigdemont đã đề xuất với Chính phủ của Thủ tướng Tây Ban Nha Mariano Rajoy, cho phép ông trở về nước với điều kiện tái bổ nhiệm làm Thủ hiến vùng đất này. Và khi đó, ông Carles Puigdemont sẽ ra tòa một cách tự nguyện.

Ông Carles Puigdemont cũng yêu cầu chính quyền Tây Ban Nha trao lại quyền tự trị cho Catalonia sau chiến thắng của phe ủng hộ ly khai trong cuộc bầu cử hôm 21-12-2017. Hơn 10 ngày trước (15-1), Thủ tướng Tây Ban Nha Mariano Rajoy từng cảnh báo, Madrid sẽ duy trì kiểm soát trực tiếp đối với Catalonia, nếu ông Carles Puigdemont tuyên thệ nhậm chức từ Bỉ và có thể bị bắt giữ ngay sau khi trở về Tây Ban Nha.

Ông Mariano Rajoy cũng từng yêu cầu Catalonia nhanh chóng thành lập cơ quan lập pháp vào ngày 17-1 và đó được coi là bước đi đầu tiên để khôi phục lại chính quyền địa phương do Chính phủ trung ương điều hành. Trước đó (29-12-2017), hãng AFP dẫn chỉ trích của Thủ tướng Mariano Rajoy đối với ý định của ông Carles Puigdemont - muốn điều hành Catalonia từ Bỉ để tránh bị bắt.

"Thật ngớ ngẩn khi làm ra vẻ là người đứng đầu một vùng trong khi đang sống ở nước ngoài, và còn ngớ ngẩn hơn khi giả bộ đang thực hiện chức năng này từ nước ngoài", ông Mariano Rajoy nhấn mạnh. Giới truyền thông vừa dẫn tuyên bố của Bộ trưởng Kinh tế Tây Ban Nha Luis de Guindos - việc đòi ly khai của Catalonia đã khiến Tây Ban Nha thiệt hại hàng tỷ euro.

"Chỉ có 2 lựa chọn: Ở trong tù, tôi sẽ không thể phát biểu với người dân, gặp gỡ mọi người và viết lách... Chỉ có cách này mới có thể tiếp tục làm điều đó một cách tự do và an toàn", ông Carles Puigdemont phát biểu trên đài Catalonia hôm 19-1.

Ngày 16-1, hai đảng ủng hộ ly khai lớn nhất của Catalonia đã nhất trí đề cử ông Carles Puigdemont làm Thủ hiến, mặc dù đang sống lưu vong tại Bỉ. Và ông Carles Puigdemont vừa tuyên bố, sẽ không đầu hàng và sẽ thành lập một chính quyền mới.

"Chúng tôi sẽ sớm thành lập một chính quyền mới và đã đến lúc tìm ra một giải pháp chính trị cho Catalonia", ông Carles Puigdemont tuyên bố tại buổi thảo luận về Catalonia tại Đại học Copenhagen tối 22-1 (theo giờ địa phương).

Theo giới truyền thông, với việc đệ đơn kháng cáo lên Tòa án Hiến pháp, cáo buộc những biện pháp mà Chính phủ Tây Ban Nha áp dụng dựa trên Điều 155 là vi hiến, vi phạm quyền tự quyết và quyền tham gia chính trị của Catalonia, Nghị viện vùng đất "nổi loạn" này đang mở ra một cuộc chiến pháp lý mới.

Hơn 20 ngày trước (5-1), Tòa án tối cao Tây Ban Nha yêu cầu tiếp tục giam giữ thủ lĩnh ly khai Oriol Junqueras (cựu Phó Thủ hiến Catalonia) sau hơn 2 tháng ngồi tù do vai trò của ông trong phong trào đòi độc lập của khu tự trị này. Trước đó, Thẩm phán Pablo Llarena đã bác đơn xin bảo lãnh tại ngoại của ông Oriol Junqueras. Các thẩm phán cho rằng, ông Oriol Junqueras sẽ tái phạm nếu được thả, bởi không có bằng chứng cho thấy nhân vật này từ bỏ "con đường đã đi".

Theo giới truyền thông, ông Oriol Junqueras bị bắt với cáo buộc nổi loạn, xúi giục nổi loạn và lạm dụng công quỹ. Ngày 4-1, ông Oriol Junqueras đã xin tại ngoại sau hơn 2 tháng bị tạm giam và tái đắc cử Nghị viện Catalonia trong cuộc bầu cử hôm 21-12-2017. Và quyết định hôm 5-1 của Tòa án tối cao đã ngăn ông Oriol Junqueras tuyên thệ tại phiên họp mở màn nghị viện mới của Catalonia diễn ra vào ngày 17-1.

Quốc Dũng