Sách về album solo đầu tay của John Lennon

Tháng 12/1970, album John Lennon/Plastic Ono Band của cựu thủ lĩnh The Beatles ra đời trong sự hoan nghênh của giới phê bình. Khi đó, nhạc phẩm trở thành cuộc cách mạng và biểu trưng cho hành trình tìm kiếm linh hồn của hai nghệ sĩ hậu sự kiện nhóm nhạc The Beatles tan rã.

Giờ đây, 50 năm từ khi album solo đầu tay của John Lennon ra đời. Để kỷ niệm sinh nhật lần thứ 80 của nam tài tử và album John Lennon/Plastic Ono Band, nhà xuất bản Thames & Hudson phát hành cuốn sách mang tựa đề John & Yoko/Plastic Ono Band.

Cuốn sách chứa những bí mật chưa từng tiết lộ trong khoảng thời gian John giã từ ban nhạc huyền thoại đến album solo đầu tay. John & Yoko/Plastic Ono Band tập hợp các bài phỏng vấn cũ, lời bài hát viết tay và nhiều bức hình chưa từng công bố khi thực hiện bản thu tuyệt vời trong đời mình.

Cuốn sách gồm tập hợp nhiều hình ảnh cá nhân, đời thường của John Lennon và Yoko Ono. Một số hình ảnh chưa từng được công bố trước đó. Ảnh: Thames & Hudson.

Lát cắt chưa kể về cuộc đời danh ca tài năng

Cuối những năm 1960, John Lennon xuất hiện lẻ bóng và chìm đắm trong cảm giác tuyệt vọng, căng thẳng với cuộc hôn nhân cùng người vợ đầu tiên - Cynthia Powell. Quá khứ bị bạo hành ảnh hưởng nhiều đến quan điểm của nam ca sĩ về hạnh phúc gia đình.

Bìa của cuốn sách John & Yoko/Plastic Ono Band. Ảnh: Thames & Hudson.

Nhưng mọi thứ thay đổi kể từ khi Yoko Ono bước vào cuộc đời anh. Họ gặp nhau năm 1968 trong một triển lãm của Yoko. Mọi khoảng trống trong John đều được bù đắp. Yoko trở thành phần không thể thiếu với John.

Sau khi kết hôn năm 1969, cả hai quyết định mọi sản phẩm sau này sẽ được đứng dưới cái tên duy nhất là Plastic Ono Band. Ban nhạc gồm nhiều nhạc sĩ đã cùng cộng tác và hai cựu thành viên của The Beatles là George Harrison và Ringo Starr.

John & Yoko/Plastic Ono Band ra đời là minh chứng cho sự trung thực, ý chí không lùi bước và tầm nhìn của 2 người trong giai đoạn biến đổi hậu tan rã The Beatles.

John Lennon/Plastic Ono Band từng được John nhận xét là “điều tuyệt vời nhất mà tôi từng làm”. Album nhận được không ít lời khen từ giới phê bình. Nhiều người cho rằng đây là album solo hay nhất của cựu thủ lĩnh The Beatles.

Nhiều phác họa do John Lennon vẽ trong cuốn sách chưa từng được công bố. Ảnh: Thames & Hudson.

Cuốn sách John & Yoko/Plastic Ono Band là tập hợp những ghi chép, bình luận của 2 người trong quá trình thành lập ban nhạc mới. Tác phẩm còn ghi lại chân dung và câu chuyện về những nhân vật quan trọng đi qua cuộc đời họ. Nó được xem là tài liệu quý khi chứa đựng nhiều bức thư, tác phẩm nghệ thuật và hình ảnh đời thường mà cả hai chưa từng công bố.

Cuốn sách bắt đầu với cảm xúc của nam danh ca về những ngày cuối cùng trong cảm giác Beatlemania.

"Chẳng có ca từ hay giai điệu nào lọt tai. Đó chỉ là một buổi biểu diễn quái đản. The Beatles và chương trình âm nhạc không tí liên quan. Và vì chúng tôi là nhạc sĩ, chúng tôi không còn hứng thú trong đó", John Lennon viết trong một trích đoạn.

Cuốn sách cũng giải thích cặn kẽ về cách Plastic Ono Band ra đời ra sao và thể hiện tinh thần hợp tác sáng tạo của John với Yoko như thế nào. Plastic Ono Band là minh chứng cho cuộc gặp gỡ giữa hai tầm hồn khác lạ, hai văn hóa dị biệt. Tác phẩm phần nào cho người đọc hiểu những đoạn căng thẳng trong mối quan hệ này.

Hình ảnh chưa từng công bố về buổi biểu diễn ở Toronto, Canada năm 1969 (trái) và khoảnh khắc nghệ sĩ - nhạc sĩ người Đức Klaus Voormann cùng cặp đôi John - Yoko thư giãn bên hồ bơi, vào buổi sáng sau sự kiện. Ảnh: Thames & Hudson.

BBC nhận xét tác phẩm "không kể những câu chuyện phiếm về The Beatles hay vị cựu thủ lĩnh". Nó là gợi mở về nghệ thuật, ý tưởng và cách cặp đôi huyền thoại hiện thực hóa nó.

Bìa trước của cuốn sách là hình ảnh đen trắng chụp cặp đôi vào tháng 2/1970. Cả hai mặc áo cao cổ đen, để kiểu tóc pixie cut cá tính.

Cấu trúc của cuốn sách khá đơn giản, trình bày theo hành trình phát triển cảm xúc của John và Yoko. Người đọc sẽ theo chân Plastic Ono Band từ khi nó thành lập đến những đĩa đơn đầu tiên (Give Peace a Chance, Cold Turkey, Instant Karma). Và sau đó là quá trình thực hiện từng bài hát trong John Lennon/Plastic Ono Band.

John Lennon khi còn nhỏ. Ảnh: Thames & Hudson.

Câu chuyện tập trung khoảng thời gian từ năm 1968 đến 1971 của cặp đôi. Xen kẽ với nó là hàng trăm bức ảnh, lời bài hát và bối cảnh sân khấu vẽ tay của John cũng như bản sao của các áp phích, quảng cáo được sử dụng để quảng bá cho Plastic Ono Band. Một số bức ảnh và phác họa hoạt hình của John chưa từng được công bố trước đó.

Cuốn sách mang đến cái nhìn đầy đủ về mọi góc độ cảm xúc của John Lennon sau cuộc hôn nhân với Yoko Ono và sự tan rã của The Beatles. Sự trung thực, không sợ hãi mà John và Yoko truyền cho nhau trong quá trình tìm kiếm chân lý, ý nghĩa và hòa bình đã tác động lớn tới việc sáng tác của nam danh ca. Kết quả của quá trình đó là những bản nhạc mang đậm dấu ấn ca nhân, lột xác khỏi âm hưởng trước đó John thường viết.

Cuốn sách lấy những lời bài hát mang tính cách mạng đó làm điểm xuất phát và khám phá cuộc sống, các mối quan hệ và thế giới quan của John Lennon trong giai đoạn đầy biến động này.

Tác phẩm kết thúc bằng sự hồi tưởng của những người đã biểu diễn, góp mặt trong album là Ringo Starr, Klaus Voormann và Billy Preston.

Điều tiếc nuối chưa trọn vẹn

BBC nhận xét cuốn sách là tư liệu quý giá về lát cắt cuộc đời John Lennon trong giai đoạn biến động. Tuy nhiên, điều tiếc nuối duy nhất đó là cuốn sách không ghi bất kỳ ngày tháng chính xác nào cũng như chủ sở hữu của những bức ảnh.

Cuốn sách chứa đựng những hồi ức được kể ở ngôi thứ nhất. Đó là câu chuyện John xúc động kể về mối quan hệ với cha mẹ hay của Yoko khi nói tới việc yêu John. Tác phẩm cũng tiết lộ cuộc phỏng vấn của danh ca tài tử với Jann Wenner vào tháng 12/1970.

Tuy vậy, các văn bản trong sách được nhận xét là quá ngắn so với kỳ vọng của độc giả. Việc không chú dẫn về các lời chia sẻ từ những nhân vật như Ringo Starr khiến cuốn sách mất đi tính xác tín một cách đáng tiếc.

Dù vậy, BBC cho rằng đây vẫn là tác phẩm quý giá và đáng trân trọng, nhất là khi nó dày công tìm tòi các tài liệu và lần đầu tiên đem đó ra trước công chúng mến mộ người nghệ sĩ tài năng.

Sản phẩm của xuất bản Thames & Hudson được đánh giá cao trong thiết kế mỹ thuật và chiều sâu của những bức hình, câu chuyện.

Thiên Nhan