Cuộc quyết đấu giữa 2 cơ quan tình báo KGB và CIA (Phần 4)
Một trong hai người lạ là nhân viên SIS từng gặp Gordievsky tại Moscow vài ngày trước để hướng dẫn kế hoạch đào tẩu. Người thứ hai là Raymond Lord Asquith, cháu ruột vị Thủ tướng Anh huyền thoại Herbert Henry Asquith và là chuyên gia số một về Liên Xô của SIS.
GCơn ác mộng của Oleg Antonovich Gordievsky, đó là trung tuần tháng 5-1989, đại tá KGB Oleg Antonovich Gordievsky còn ở London. Bây giờ, ông có mặt tại Moscow. Mồ hôi nhỏ giọt trên mặt khi Gordievsky đứng co ro trong chiếc áo mưa xám trên vỉa hè đường Kutuzovsky Prospekt, trung tâm Moscow, nhìn dòng xe cộ trước mặt bằng cặp mắt vô hồn.
Ông kinh hãi, bất giác nghĩ rằng có ai đó trong đám đông bất ngờ la toáng lên: “Hắn kìa, tên điệp viên Anh chạy trốn, bắt hắn ngay!”. Gordievsky cầu nguyện bọn nhân viên Cục Tình báo Anh (SIS) đến đón như đã hứa. Cơn ác mộng bắt đầu xuất hiện không lâu sau khi Gordievsky được lệnh KGB lên đường về Moscow.
Julius được KGB tuyển mộ năm 1942, và được xem là một trong những điệp viên lừng lẫy nhất của tổ chức này
Gordievsky ngờ rằng sự tráo trở của mình đã bị phát hiện. Từ khi tình nguyện làm việc cho tình báo Anh khi còn công tác tại Đan Mạch hơn một thập niên trước, Gordievsky đã cung cấp nhiều tài liệu quan trọng. Tình báo Anh giấu kín tông tích Gordievsky khỏi sự dò xét của Mỹ nhưng cuối cùng CIA cũng biết và chỉ định trưởng phòng phản gián đặc trách Liên Xô Aldrich Ames điều tra...
Trở về Moscow lần này, Gordievsky biết có chuyện không lành. Căn hộ của ông tại Leninsky Prospekt ở Tây Nam Moscow có dấu vết lục soát của bàn tay chuyên nghiệp. Gordievsky tiếp tục sống trong ác mộng trong hai ngày khi đáp tàu và xe buýt từ Moscow đến làng Viborg, không xa biên giới Phần Lan - Liên Xô, điểm hẹn mà nhân viên SIS chọn để giúp Gordievsky đào thoát.
Liếc nhìn đồng hồ lần thứ 100 chỉ trong khoảng 40 phút, Gordievsky bồn chồn và cảm giác hoảng sợ mỗi lúc một tăng. Cuối cùng, ông thấy hai chiếc xe dừng ở hướng đối diện. Hai người bước ra, nhìn quanh. Gordievsky mừng rỡ.
Một trong hai người lạ là nhân viên SIS từng gặp Gordievsky tại Moscow vài ngày trước để hướng dẫn kế hoạch đào tẩu. Người thứ hai là Raymond Lord Asquith, cháu ruột vị Thủ tướng Anh huyền thoại Herbert Henry Asquith và là chuyên gia số một về Liên Xô của SIS.
Gordievsky lao vào xe, quấn mình vào tấm mền. Bên cạnh, có một chai rỗng để Gordievsky tiểu tiện khi cần. Gordievsky gần như nín thở và hy vọng chiếc mền nhiệt có thể giúp tránh bị máy dò phát hiện. Lúc xe dừng ở trạm kiểm soát thứ năm và cũng là chặng cuối tại biên giới, Gordievsky run bần bật khi nghe tiếng chó đánh hơi khụt khịt. Từ trong thùng xe, Gordievsky không thấy cảnh vợ một nhân viên SIS liên tục quẳng bánh khoai tây cho đám chó. Sau hai phút trôi qua như hàng thế kỷ, chiếc xe cuối cùng cũng được phép lên đường...
Aldrich Ames, điệp viên KGB tại CIA
Trưa 1-8-1985, tại bàn làm việc trong văn phòng CIA ở Rome, David Shorer - tay điệp viên CIA từng bị bắt tại Moscow và bị trục xuất - nhìn chằm chằm vào điện thoại. Một người nói tiếng Anh giọng Slavic đã gọi từ trước, úp úp mở mở rằng mình là viên chức KGB cấp cao “sẵn sàng làm việc với các ông”.
Sau 10 phút chờ trong trạng thái sốt ruột, cuối cùng, chuông reng. “David Shorer, tôi là viên chức Liên Xô, đang quan tâm đến...” – “Ông ở đâu?” – Shorer cắt ngang. “Bên đường đối diện cổng tòa đại sứ của ông”. “Gác máy ngay và băng sang Tòa Đại sứ Mỹ. Tôi đón ông ở cổng”.
“Ông có giấy tờ gì chứng minh không?” – Shorer vội vã hỏi khi vừa gặp. “Tôi là Vitaly Sergeyevich Yurchenko” – Yurchenko nói, chìa thông hành ngoại giao – “Tôi là đại tá KGB...”. Từng làm việc tại bộ phận Liên Xô - Đông Âu, Shorer nhận ra đây chắc chắn là một món hời hấp dẫn.
Ngay hôm sau, Yurchenko được đưa sang Mỹ từ ngả Frankfurt (Đức). Đón Yurchenko tại căn cứ không quân Andrews là toán FBI và CIA, trong đó có hai viên chức cấp cao CIA Chuck Medanich và Aldrich Ames. “Đại tá Yurchenko. Tôi, nhân danh Tổng thống Hoa Kỳ, xin chúc mừng ông đến nước Mỹ” – Ames chào Yurchenko.
Máy bay không người lái Predator do hãng General Atomics chế tạo và được sử dụng chủ yếu trong Không quân và Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ (CIA).
Trong thâm tâm, Ames hoang mang không rõ Yurchenko biết mình là tay trong của KGB làm việc tại CIA hay không. Ames nằm dưới sự chỉ huy trực tiếp Ban Giám đốc K, bộ phận phản gián thuộc Ban Giám đốc thứ nhất KGB.
Yurchenko rời Ban Giám đốc K vào tháng 1-1985, ít nhất ba tháng trước khi Ames tình nguyện làm việc cho KGB. Có thể Yurchenko không biết hành tung mình – Ames nghĩ. Ngồi chung trong chiếc xe lăn bánh khỏi căn cứ không quân Andrews, Ames quyết định thăm dò bằng cách gợi chuyện.
Ít nhất một lần, Yurchenko đã làm Ames giật thót khi kể về chuyến trở về Moscow bất thường hồi tháng 4 hay tháng 5-1985 của hai viên chức KGB làm việc tại Washington (Stanislov Androsov và Viktor Cherkashin). Liệu sự kiện này dính líu gì tới điệp vụ nhị trùng của mình? – Ames tự hỏi.
Phần Yurchenko, một trong những thông tin đầu tiên mà ông cung cấp CIA là nhận dạng được một kẻ mang bí danh “Mr. Robert”. Đó không ai khác hơn là Edward Lee Howard, có thể chính là kẻ làm bể nát đường dây tình báo Adolf Tolkachev...
(Còn tiếp )
