Cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ- Triều Tiên: Hy vọng một quá trình mới

Cú bắt tay lịch sử kéo dài 12 giây giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un Ảnh: REUTERS

Một khởi đầu tốt đẹp

Trong sự kiện này, Tổng thống Trump và nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un đã có một cuộc hội đàm riêng trong khoảng 45 phút, chỉ có thông dịch viên được tham gia cuộc họp này. Hình ảnh được công bố với báo chí về cuộc họp này là hai nhà lãnh đạo ngồi cạnh nhau và đã bắt tay nhau trong phòng họp. Tuy không tiết lộ nội dung cuộc gặp riêng này, nhưng trả lời phỏng vấn báo chí, ông Trump nói sự kiện diễn ra “rất, rất tốt” và rằng hai nguyên thủ có “mối quan hệ tuyệt vời”.

Sau hơn nửa tiếng, ông Trump và ông Kim rời khỏi phòng họp kín để chuẩn bị bước vào cuộc hội đàm mở rộng với các cố vấn. Trong cuộc họp song phương mở rộng, lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un cho biết, ông tin rằng cuộc gặp thượng đỉnh với Tổng thống Trump là “khởi đầu lớn dẫn tới hòa bình”. Ông Trump đã thể hiện sự đồng tình với quan điểm này: “Tôi cũng vậy”. Ông Kim còn nhấn mạnh: “Tất nhiên sẽ có những khó khăn dọc đường nhưng tính từ hôm nay, ngày xuất hiện một khởi đầu tốt đẹp, tôi quyết tâm cùng khởi động một cam kết lớn lao”.

Sau hai cuộc gặp trên, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã có đoạn trao đổi nhanh với báo giới trong khuôn viên khách sạn Capella. Ông Trump cho biết, cuộc đàm phán diễn ra “tốt đẹp hơn kỳ vọng của bất cứ ai” và nhiều thỏa thuận tốt đẹp đã được ký kết.

4 thỏa thuận chung

Đến chiều ngày 12.6, Văn bản Thỏa thuận chung đã được công bố. Theo CNN, ông Kim Jong-un cam kết “thực hiện mục tiêu phi hạt nhân hóa hoàn toàn trên bán đảo Triều Tiên”. Khi được hỏi về việc liệu Triều Tiên có thực sự đồng ý phi hạt nhân hóa hay không, tổng thống Trump phát biểu: “Chúng tôi đang bắt đầu quá trình đó rất, rất nhanh. Đương nhiên là vậy”.

Trong bản tài liệu kí kết, có đoạn: “Tổng thống Mỹ Donald Trump và Nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un đã có cuộc trao đổi sâu rộng và chân thành về việc thiết lập quan hệ mới Mỹ - Triều và xây dựng hòa bình ổn định, lâu dài trên bán đảo Triều Tiên. Tổng thống Trump đã cam kết sẽ đảm bảo an ninh cho Triều Tiên, và nhà lãnh đạo Kim Jong Un tái khẳng định cam kết phi hạt nhân hóa hoàn toàn bán đảo liên Triều”.

4 điểm chính trong bản cam kết giữa ông Trump và ông Kim đó là: Triều Tiên và Mỹ cam kết thiết lập quan hệ Mỹ - Triều mới thể theo nguyện vọng của nhân dân hai nước vì hòa bình và thịnh vượng; Hai nước sẽ tham gia vào nỗ lực nhằm xây dựng một nền hòa bình lâu dài và ổn định trên bán đảo Triều Tiên; Tái khẳng định Tuyên bố Bàn Môn Điếm ngày 27.4.2018, Triều Tiên cam kết hướng tới phi hạt nhân hóa toàn diện trên bán đảo Triều Tiên; Mỹ và Triều Tiên cam kết tìm lại và trao trả hài cốt của tù binh chiến tranh (POW) và mất tích trong chiến tranh (MIA), gồm cả việc đưa những hài cốt đã được nhận dạng về nước ngay lập tức.

Tổng thống Trump và bản thỏa thuận chung Mỹ - Triều Ảnh: GETTY

Cũng theo CNN, Mỹ và Triều Tiên cũng ký một tuyên bố chung, trong đó nhấn mạnh: “Tổng thống Trump và nhà lãnh đạo Kim đã có những trao đổi toàn diện, có chiều sâu và chân thành về việc thiết lập mối quan hệ mới giữa Mỹ và Triều Tiên, cũng như xây dựng một nền hòa bình lâu dài và mạnh mẽ trên bán đảo Triều Tiên”.

Tổng thống Trump và Chủ tịch Kim cam kết sẽ thực hiện những nội dung trong tuyên bố chung này “một cách toàn diện và nhanh chóng”. Hai nhà lãnh đạo nhất trí thúc đẩy xây dựng mối quan hệ mới giữa Mỹ và Triều Tiên và thúc đẩy “hòa bình, thịnh vượng, an ninh trên bán đảo Triều Tiên và toàn thế giới”.

“Mỹ và Triều Tiên sẽ tiếp tục tổ chức các cuộc đàm phán khác, do Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo dẫn đầu cùng quan chức cấp cao phù hợp của Triều Tiên, trong thời gian sớm nhất có thể, nhằm thực thi những kết quả đạt được tại thượng đỉnh”, tuyên bố chung nêu rõ.

Mỹ chưa gỡ cấm vận Triều Tiên

16h cùng ngày, Tổng thống Trump đã mở một cuộc họp báo, trong đó: Về vấn đề phi hạt nhân, ông cho biết đã thúc giục Triều Tiên bắt đầu tiến trình giải trừ vũ khí “nhanh nhất có thể” và công nhận quá trình này có thể mất nhiều thời gian. Ông Trump cũng khẳng định Mỹ sẽ chỉ dỡ bỏ cấm vận cho Triều Tiên, nếu vũ khí hạt nhân không còn là vấn đề đáng bận tâm. “Thực sự là tôi mong muốn tháo bỏ (các lệnh trừng phạt)” và “chỉ khi không điều gì có thể xảy ra”.

Tổng thống Trump tuyên bố Mỹ cũng cho biết sẽ dừng “trò chơi chiến tranh”, ám chỉ những cuộc tập trận chung giữa quân đội Mỹ và Hàn Quốc mà Triều tiên từ lâu đã phản đối gay gắt. Ông nhận thấy điều này mang ý nghĩa “khiêu khích” và sẽ làm Mỹ “tốn một khoản tiền khổng lồ”. Ông Trump khẳng định hướng đến mục tiêu đưa quân Mỹ từ Hàn Quốc về nhà, nhưng vẫn nhấn mạnh “không phải bây giờ”.

Trả lời Straits Times, ông Trump cho biết các bước đi sau thượng đỉnh tại Singapore sẽ sớm được thông báo trong tuần sau. “Chúng tôi đang làm việc với các các nước khác trong khu vực để hiện thực hóa các thỏa thuận đã trao đổi. Tôi sẽ thảo luận với ông John Bolton. Chúng tôi cũng sẽ phối hợp với Hàn Quốc, Nhật Bản và Trung Quốc ở một mức độ nhất định”, ông Trump cho biết. Tổng thống Mỹ không thể nói vì sao ông chắc chắn nhà lãnh đạo Triều Tiên muốn phi hạt nhân hóa. Ông cho biết suy đoán của mình dựa trên “bản năng”. “Tôi nghĩ chúng ta có thể phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên nhanh nhất có thể, trong tầm cho phép về mặt khoa học. Tôi không biết bao lâu nhưng chúng tôi sẽ phi hạt nhân hóa nhanh thôi”, ông nói.

Giới chuyên gia cho rằng, chỉ nên xem thượng đỉnh lần này là bước khởi động cho một quá trình dài hơi, với mục tiêu lâu dài là tạo ra hòa bình bền vững cho khu vực và thế giới. Có thể nói, bản thân cuộc gặp đã là một thành công, ít nhất là đối với cả 2 nhà lãnh đạo của Mỹ và Triều Tiên. Trước hết, cuộc gặp giúp củng cố vị thế của cả nhà lãnh đạo Mỹ cũng như Triều Tiên ở trong nước.

Đối với Nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un, cuộc gặp là một thành công đáng kể khi ông được nhìn nhận một cách công bằng, được chào đón bởi một Tổng thống Mỹ đương nhiệm - nhà lãnh đạo quyền lực nhất thế giới, và có thể Triều Tiên sẽ được thừa nhận là một quốc gia hạt nhân cần được tôn trọng trên trường quốc tế.

Đối với Tổng thống Mỹ Donald Trump, cuộc gặp Thượng đỉnh với Triều Tiên là điều chưa có bất cứ người tiền nhiệm nào làm được. Bằng cách thiết lập mối quan hệ cá nhân với Nhà lãnh đạo Triều Tiên trước, ông Trump có cơ hội tốt nhất để giải quyết các vấn đề Triều Tiên mà các Tổng thống khác của Mỹ không có được.

“Chúng ta sẽ còn gặp nhau”

Đây là câu nói của Tổng thống Mỹ với Nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un trước khi rời cuộc họp sáng nay và trong cuộc họp báo chiều cùng ngày, trả lời báo chí, Tổng thống Trump cho biết nhà lãnh đạo Triều Tiên đã đồng ý đến thăm Nhà Trắng “vào một thời điểm thích hợp”. Đồng thời, ông tiết lộ sẽ đến thăm Bình Nhưỡng, một sự kiện mà ông “mong chờ”.

Trong cuộc họp báo, một phóng viên nhắc lại bình luận về đường lối vận hành đất nước mà ông Trump cho là “tàn nhẫn” của ông Kim. Đáp trả, tổng thống Mỹ khẳng định nhà lãnh đạo Triều Tiên còn trẻ và rất tài năng. “Ông ấy đã điều hành đất nước từ năm 26 tuổi, ông ấy đã làm được, và làm được một cách cứng rắn”, Trump cho biết.

Ông cũng cho rằng nhà lãnh đạo Triều Tiên sẽ làm đúng theo tuyên bố chung mà cả hai vừa ký kết. “Tôi nghĩ ông ấy còn muốn làm điều này nhiều bằng, hoặc thậm chí là hơn tôi”, ông nói.

Trước đó trong bài phát biểu, Tổng thống Trump cho rằng chỉ những người dũng cảm nhất mới có thể mang lại hòa bình.

CHI MAI