Cuộc đời cống hiến cho cách mạng của cụ ông 83 năm tuổi Đảng

Bước sang tuổi 108 khiến sức khỏe cụ Phan Tố Đức (SN 1915, trú xã Võ Liệt, huyện Thanh Chương, Nghệ An) yếu hơn, không còn minh mẫn. Tuy nhiên, khi nhắc đến phong trào Xô Viết Nghệ Tĩnh 1930-1931, trông cụ phấn chấn hơn hẳn.

Cụ Đức nhớ lại, năm 1930 trước sự đàn áp, bóc lộc của thực dân Pháp, hàng vạn nông dân Nghệ An đã đứng lên biểu tình có vũ trang, chống trả quyết liệt ách cai trị của thực dân. Ngay từ nhỏ, cậu thiếu niên Phan Tố Đức đã sớm giác ngộ tinh thần cách mạng. Vì nhỏ tuổi, không được tham gia các cuộc họp của người lớn nhưng nhiều hôm Phan Tố Đức đã đứng ngoài cửa sổ để nghe lén. Lúc này, khao khát được tham gia để đứng lên đấu tranh thôi thúc cậu thiếu niên trẻ.

Lão thành cách mạng Phan Tố Đức

Khoảng cuối tháng 8/1930, không khí cách mạng rất sục sôi. Đêm 31/8/1930, các đội Tự vệ đỏ canh gác các ngả đường, bến đò để cô lập huyện đường Thanh Chương với các làng xã. Cụ kể, vì đọc thông, viết thạo nên được giao nhiệm vụ đi rải truyền đơn và đọc truyền đơn cho mọi người nghe. Nội dung truyền đơn kêu gọi mọi người đi biểu tình, đứng lên đấu tranh chống lại sự áp bức, bóc lột của thực dân.

Rạng sáng ngày 1/9/1930, sau tiếng trống phát lệnh ở các đỉnh núi cao, cả huyện Thanh Chương náo động tiếng chiêng, tiếng trống, tiếng hò reo. Suốt một ngày đấu tranh, đốt và đập phá nhiều tài sản ở huyện đường, hủy hồ sơ tài liệu, đập phá nhà giam, giải thoát tù nhân… cuộc biểu tình kết thúc thắng lợi. Chiều 1/9/1930, chính quyền Xô Viết được thành lập.

Được giác ngộ cách mạng nên cụ nhanh chóng trở thành “hạt nhân” trong phong trào đấu tranh chống sưu cao, thuế nặng ở xã Võ Liệt. Cụ tâm sự, ban đầu vẫn chưa hình dung được Đảng là gì, có vai trò như thế nào. Chỉ biết những việc Đảng đang vận động, đang thực hiện đều mong muốn người dân được hạnh phúc, ấm no nên đã theo.

108 tuổi đời, 83 tuổi Đảng cụ Đức vẫn luôn tự hào về những kí ức đã qua

Tháng 8/1940, chàng thanh niên đất Võ Liệt được đứng vào hàng ngũ của Đảng. Không có nghi thức chào cờ, không đọc lời tuyên thệ... nhưng ngày được đứng vào hàng ngũ của Đảng, mãi mãi là ngày không thể nào quên đối với cụ Đức.

Cụ nhớ lại: "Hôm ấy đúng ngày phiên chợ Rộ, có người nhắn tôi lên nhà một người hàng xóm để bàn công việc. Tôi lên thì đã có 4 người ở đó và được thông báo về việc cần thiết phải thành lập một Chi bộ Đảng ở Võ Liệt để lãnh đạo phong trào ở đây. Tại buổi thành lập Chi bộ Đảng này, tôi được bầu làm Phó Bí thư phụ trách công tác tuyên truyền".

Sau cuộc Binh biến Đô Lương, địch tăng cường khủng bố, vây ráp và đàn áp phong trào đấu tranh của công nhân, nông dân. Nhiều tổ chức cơ sở Đảng bị lộ, trong đó có Chi bộ Võ Liệt. Cụ Phan Tố Đức bị bắt, kết án 12 năm khổ sai và bị chuyển đến nhà lao Buôn Ma Thuột. Dù bị địch tra tấn dã man nhằm buộc tù nhân khai ra các cơ sở, tổ chức Đảng nhưng cụ giữ trọn khí tiết với Đảng.

Cách mạng Tháng 8 năm 1945 thành công, nhiều nhà lao được phá, nhiều nhà hoạt động cách mạng được thả, trong đó có cụ Đức. Năm 1946, cụ Phan Tố Đức trở về quê hương và được phân công nhiệm vụ Phó Bí thư Đoàn Thanh niên huyện Thanh Chương, sau đó phụ trách công tác tuyên truyền. Một năm sau, cụ được bầu vào Ban Chấp hành thanh niên tỉnh Nghệ An và công tác tại đây 2 nhiệm kỳ trước khi chuyển sang phòng liên lạc miền Nam. Sau đó cụ được điều trở lại phụ trách công tác tuyên truyền của huyện Thanh Chương và đảm trách công việc này trong suốt 20 năm.

Đình Võ Liệt là địa điểm họp bàn về việc đứng lên đấu tranh chống thực dân Pháp những năm đầu 1930.

Đến năm 1972, do vợ mất, nên cụ quyết định xin nghỉ việc để về chăm sóc 7 đứa con. Cụ chia sẻ, giờ ngẫm lại thấy quyết định ngày xưa là đúng. Nhờ có Đảng, tôi được đi học, dẫu không được nhiều nhưng dù ở đâu tôi cũng tự học, kể cả khi ở nhà lao. Nhờ có Đảng, tôi được rèn luyện tư tưởng để trở thành một người đảng viên góp phần vào sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc và xây dựng Tổ quốc. Từ khi về với điền viên, cụ hăng hái tham gia Hội Người cao tuổi, cùng các phụ lão trong xã trồng dược liệu gây quỹ, giúp nhau sống khỏe, sống có ích và trở thành điểm tựa tinh thần của gia đình, làng xóm.

83 năm theo Đảng, cụ Phan Tố Đức là niềm tự hào, vinh dự của người dân xã Võ Liệt. Cụ cũng là tấm gương sáng cho các thế hệ con cháu noi theo và học tập.

Gia Ân – Huyền Trang