'Cuộc chiến đấu bảo vệ biên giới phía Bắc 1979-1989 là sự kiện không thể nào quên'

GS - TS Nguyễn Quang Thuấn, Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam, phát biểu khai mạc hội thảo - Ảnh Lê Hiệp

Ngày 15.2, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam và Hội Khoa học lịch sử Việt Nam tổ chức hội thảo khoa học quốc gia "Cuộc chiến đấu bảo vệ biên giới phía Bắc của Tổ quốc - 40 năm nhìn lại".

Đây là hội thảo thứ 2 được tổ chức sau 40 năm, kể từ hội thảo tổ chức năm 1979 cũng do Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam tổ chức.

60 bài tham luận của các nhà khoa học, nhà nghiên cứu đến từ các viện nghiên cứu, trường đại học trong cả nước đã được gửi tới hội thảo.

Phát biểu khai mạc, GS - TS Nguyễn Quang Thuấn, Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam, khẳng định cuộc chiến đấu bảo vệ biên giới phía Bắc từ tháng 2.1979 đến tháng 9.1989 là một sự kiện không thể nào quên của mọi người dân Việt Nam.

Ngày 17.2.1979, 60 vạn quân Trung Quốc đã nổ súng tấn công trên toàn tuyến biên giới phía Bắc từ Phong Thổ (Lai Châu) đến Móng Cái (Quảng Ninh), với chiều dài hơn 1.400 km. Nhân dân Việt Nam, trước hết là quân và dân 6 tỉnh biên giới phía Bắc, đã kiên cường anh dũng đánh trả để bảo vệ từng tấc đất của Tổ quốc và giành nhiều thắng lợi. Quân đội Trung Quốc đã phải chịu những tổn thất nặng nề. Đến ngày 18.3.1979, quân đội Trung Quốc cơ bản rút khỏi biên giới phía bắc Việt Nam.

‘Với thắng lợi này, quân và dân Việt Nam đã viết tiếp trang sử hào hùng chống ngoại xâm của dân tộc, bảo vệ bờ cõi, nền hòa bình, độc lập dân tộc của đất nước”, ông Thuấn nhấn mạnh.

Phát biểu đề dẫn hội thảo, GS - TS Trần Đức Cường, Chủ tịch Hội Khoa học lịch sử Việt Nam, cho biết cuộc tiến công xâm lược Việt Nam của quân đội Trung Quốc cũng làm cho thế giới sửng sốt, đồng thời bị nhân dân thế giới phản đối.

Những người bình thường trên thế giới không ai nghĩ rằng có một dân tộc vừa phải trải qua 30 năm chiến tranh với thương tích đầy mình và có biết bao nhiêu công việc phải làm để xây dựng lại đất nước lại đi khiêu khích rồi xâm lược một nước khác - lại là nước lớn hơn, thậm chí là nước đã từng là đồng minh trong hai cuộc kháng chiến trước đó, như một số người Trung Quốc cho đến nay vẫn nói rằng cuộc chiến tranh chống Việt Nam của họ chỉ là một “cuộc phản công tự vệ”.

Nhiều người đã hiểu rõ rằng, với việc phát động cuộc chiến tranh ấy, Trung Quốc hướng vào nhiều mục tiêu sau khi đã có những thay đổi chiến lược đối ngoại, trong một tình hình thế giới đã có nhiều thay đổi với các quan hệ phức tạp giữa các nước lớn và việc Trung Quốc muốn mau chóng trở thành một thế lực mới, chi phối trước hết vùng Đông Nam Á, lấp vào chỗ trống mà Mỹ đã phải rút đi.

Nhắc lại một sự thật lịch sử

“40 năm đã trôi qua, thế giới đã có nhiều biến đối. Quan hệ giữa Việt Nam và Trung Quốc đã được bình thường hóa và đang trong quá trình phát triển trên các lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, dù còn có những trở ngại cần vượt qua…”, ông Cường nói, và cho biết việc tổ chức hội thảo quốc gia không phải để khoét sâu mốt hận thù, mà để nhắc lại một sự thật lịch sử, khẳng định sự nghiệp chính nghĩa của Việt Nam trong cuộc chiến đấu bảo vệ biên giới phía bắc của Tổ quốc.

Các đại biểu tham dự hội thảo - Ảnh Lê Hiệp

Theo Chủ tịch Hội Khoa học lịch sử Việt Nam, cuộc hội thảo còn nhằm tôn vinh những đồng bào, chiến sĩ từng chiến đấu, hy sinh bảo vệ từng tấc đất biên cương của Tổ quốc, nhằm giáo dục truyền thống yêu nước, niềm tự hào dân tộc và lòng biết ơn sâu sắc của nhân dân ta, đặc biệt là của tuổi trẻ đối với các thế hệ cha anh đã không tiếc tuổi xuân và xương máu để bảo vệ nền độc lập, tự do, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ quốc gia.

Bên cạnh đó, cuộc hội thảo nhằm rút ra những bài học lịch sử cho cả thế hệ người Việt Nam hôm nay và mai sau, luôn phải tăng cường đoàn kết, xây dựng đất nước giàu mạnh đủ sức đối phó với mọi tình huống trong một thế giới tiềm ẩn nhiều nguy cơ, bất trắc ngày nay.

“Xin nhắc lại lời của G.Phu xích nhà văn Tiệp Khắc viết năm 1943 trong tác phẩm Viết dưới giá treo cổ: “Hỡi những con người mà ta hằng yêu thương, hãy cảnh giác”. Cảnh giác với mọi mưu toan nhằm phá hoại cuộc sống yên bình của nhân dân, cản trở sự phát triển của Tổ quốc muôn vàn yêu quý của chúng ta”, ông Cường nhấn mạnh, đồng thời cho biết, hội thảo góp phần khẳng định chủ trương, chính sách nhất quán của Đảng, Nhà nước Việt Nam trong quan hệ với Trung Quốc, gác lại quá khứ đau thương, xây dựng quan hệ hữu nghị, hợp tác, bình đẳng và cùng có lợi giữa hai nước, trên cơ sở tôn trọng độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của nhau.

Lê Hiệp