Cuộc chiến cam go trong 'Diều hâu'

Sở trường với các tác phẩm về đời sống xã hội, nhà văn Nguyễn Trí khiến độc giả bất ngờ với “Diều hâu”. Lần đầu tiên viết tiểu thuyết trinh thám nhưng tác giả đã lôi cuốn người đọc đến trang cuối cùng bởi nội dung và cả sự dụng công trong từng chi tiết.

“Diều hâu” có bối cảnh những năm 1980, tại một vùng kinh tế mới với nhiều thành phần phức tạp. Một vụ án mạng bí ẩn khiến lực lượng Công an đau đầu khi truy tìm hung thủ. Nạn nhân là một gã trai chuyên bám váy đàn bà, bị giết chết bởi hung khí là một cây chĩa 3 mũi chuyên dùng để đâm ếch. Những người bị tình nghi lần lượt bị điều tra nhưng vẫn không thể xác định được thủ phạm. 3 ngày sau, cha ruột của nạn nhân cũng bị giết y như con trai. Ban chuyên án mở rộng hướng điều tra và các manh mối dẫn đến một nhân vật không thể ngờ: một cán bộ xã, đảng viên lâu năm và là người có công. Tuy nhiên, không có bất cứ bằng chứng, nhân chứng nào thuyết phục để có thể kết tội được hắn. Để dụ rắn ra khỏi hang, một kế hoạch công phu, táo bạo được Ban chuyên án tiến hành…

Xuyên suốt tiểu thuyết là cuộc đấu trí của Công an và tên hung thủ gian xảo. Các trinh sát khoanh vùng đối tượng và lần mở từng nút thắt, lật giở quá khứ của từng nhân vật, đưa người đọc đi từ bất ngờ này sang bất ngờ khác. Từng manh mối dần được xâu chuỗi và chân dung thủ phạm cùng thủ đoạn gây án của hắn ngày càng hiện rõ. Không chỉ giết người, hắn còn là gián điệp do địch cài vào lực lượng cách mạng thời kháng chiến. Con “diều hâu” ranh mãnh này nhanh chóng “cao bay xa chạy” mà không để lại vết tích. Cuộc giăng lưới bắt “diều hâu” vì thế rất gian nan và đầy thách thức.

Vẫn bằng giọng điệu kể chuyện đặc trưng và vốn sống phong phú, tác giả Nguyễn Trí vẽ nên bức tranh vùng kinh tế mới và bối cảnh xã hội vào những năm sau giải phóng sinh động, chân thực. Các nhân vật từ chính diện đến phản diện được khắc họa rõ nét từ ngoại hình đến tính cách. Đặc biệt, hoạt động gián điệp thời kháng chiến chống Mỹ được miêu tả khá chi tiết. Tác giả khéo léo dẫn dắt câu chuyện từ hiện tại trở về quá khứ, từ thời chiến đến thời bình; bố cục lớp lang và các tình tiết được liên kết chặt chẽ, hợp lý.

Bên cạnh những kẻ ác, những thành phần biến chất, tha hóa vì đồng tiền, tác phẩm còn có những con người trượng nghĩa và có mục tiêu, lý tưởng sống rõ ràng. Đó là Hoàng, một lòng muốn minh oan cho cha và thực hiện mơ ước làm bác sĩ; Hậu là tay giang hồ nhưng sống tình nghĩa và bao dung; Hải vốn là đào binh của chế độ cũ, sau giải phóng sống bằng nghề bán trà nước nhưng rất có chính kiến, sẵn lòng hợp tác với Công an để phá án…

Sau truyện dài thiếu nhi “Trên đồi đất đỏ” xuất bản năm 2019, “Diều hâu” tiếp tục là một thử nghiệm mới khá thành công của Nguyễn Trí. Nhà văn đang nỗ lực chinh phục độc giả bằng nhiều thể loại; đồng thời nâng cao bút lực và làm mới mình trên văn đàn.

CÁT ĐẰNG