Cung đường huyền thoại – theo dấu người xưa

Các già làng ở đây nói rằng cách đây hơn trăm năm, những người Pháp từ Lào Cai đã lần theo đường này để lên Sa Pả (tên gọi Sa Pa thời đó). Tôi chưa có dịp kiểm chứng thông tin trên nhưng có điều chắc chắn, trước đây những cư dân bản địa vẫn theo cung đường này để về Sa Pa đi chợ phiên, chợ tình.

Thời đó xe cộ khó khăn, tiền bạc không có, đi bộ là lựa chọn hàng đầu. Biết tin, anh Dương Minh Bình - Chủ tịch HĐQT Công ty CBT Travel đề nghị bằng mọi cách tìm lại “Cung đường xưa”. Phải mất mấy tháng với gần chục chuyến đi gian nan, Cung đường xưa mới được xác định. Đây là cung đường đẹp nhất dù chưa phải là ngắn nhất.

Nhóm thám du chính gồm ba chị em Lý Xuân Diện, Lý Văn Tiềng, Lý Thị Thủy (người Tày) với sự dẫn đường của Hạ A Pẩy (người Mông). Nhóm thẩm định sản phẩm gồm 4 người. Tôi – Nguyễn Thị Ngọc Ngà, Trưởng khoa Du lịch, Trường Cao đẳng Lào Cai và Lý Văn Tiềng (người Tày ở homestay Xuân Diện), Vi Văn Hưởng (người Thái, Giám đốc bảo hành Dự án CBT phía Bắc) và Nguyễn Văn Mỹ - Chủ tịch Lửa Việt Tours, Giám đốc CBT Travel từ Sài Gòn ra làm Trưởng nhóm. Vì vài lý do, lộ trình phải đảo ngược. Thay vì từ Sa Pa xuống bản Phùng, trekking tới bản U Si Sùng rồi đạp xe về Tả Phình, thì ngược lại, chúng tôi đi xe gắn máy từ homestay Xuân Diện lên U Sì Sùng. Đường từ Hợp Thành lên U Si Sung quanh co uốn lượn, cheo leo vực thẳm, núi rừng đan xen ruộng bậc thang và thung lũng, đẹp hơn tranh vẽ. 9 giờ, nhóm đến bản U Si Sung (người Dao đỏ), bắt đầu trekking.

Hành trình đẹp như mơ

Đường dốc, tương đối dễ đi, nhiều đoạn được trải xi măng, bề ngang chừng 4 tấc. Ngang qua bản Ki Lung San (người Dao đỏ) với những căn nhà còn giữ được nét hoang xưa. Lý Văn Tiềng dùng dao quắm, “sắm” cho mỗi người một cây gậy trúc vừa làm chỗ bám, điểm tựa phụ, vừa có thể phạt cỏ, phát gai, đuổi rắn rết. Ngăn cách giữa bản với rừng là những “cổng làng” bằng tre đơn sơ, chủ yếu là ngăn trâu bò không được tự do vào bản. Cảnh quan và cả độ cao cứ thay đổi liên tục, hết lên rồi xuống, hết trảng cỏ hoa đến ruộng lúa bậc thang. Xa xa là chập chùng núi. Từ bản Ki Lung San nhìn xuống, có thể thấy rõ Lào Cai và cả Hà Khẩu (Trung Quốc) với các cao ốc nhấp nhô.

Qua hết những lối mòn là rừng trúc. Rừng trúc thoáng, lá rụng đầy như thảm và là chốn dung thân của họ nhà vắt, loại nhuyễn thể họ đỉa nhưng sống trên đất. Ngoài vắt đất còn có vắt lá. Loại này sống trên cây. Có thể “nhảy dù” và đổ bộ xuống đầu, cổ các sinh vật khác. Vắt cắn không đau, chỉ hơi ngứa nhưng tôi là chúa sợ vắt. Nhờ nó, tôi quên mệt và đi như lên đồng.

Nhiều đoạn cheo leo vực thẳm, suối róc rách hòa tấu. Lúc xa vắng, khi thầm thì như cố xua bớt mệt nhọc của lữ khách mới quen. Có nhiều loại cây lạ, không biết tên, những chùm hoa cổ thụ khoe hương sắc với trời xanh tít tắp. Vào rừng thảo quả là hết lối mòn. Nhiều đoạn phải dùng dao phạt cây mới có lối đi. Đất tốt, khí hậu lý tưởng nên chỉ mươi ngày là cây dại xóa sạch dấu vết.

Sinh ra và lớn lên ở Lào Cai, nhưng là dân phố, từng làm HDV nhưng đây là lần đầu tôi cảm được mùi hương man mác, quyến rũ và thấy trái thảo quả. Trái mọc dưới gốc, chi chít, màu đỏ, to hơn trái nho Mỹ. Trái màu đỏ tươi được giá hơn trái màu đỏ sẫm. Thảo quả phơi khô, lấy hạt, giá bán hiện nay 200.000 đồng mỗi ký. Cứ mỗi ký tươi, được 0,6 ký hạt. Đang mệt bở hơi tai, Tiềng cắt đôi trái thảo quả, đưa cho tôi. Hít hà vài hơi là như có thuốc tăng lực, tinh thần phấn chấn. Người dân tộc có cách riêng để đánh dấu chủ quyền cây thảo quả và không ai lấy của ai, nếu vi phạm sẽ bị thần rừng trừng phạt nghiêm khắc.

Xế chiều, nhóm dừng ăn trưa với bánh mì đồ hộp, cơm cá nướng, bánh dậm (giống bánh gai, làm bằng bột nếp vào những dịp lễ, tết của người Tày) và trái cây. Ăn xong, rác phân hủy được chôn lấp. Rác vô cơ thì mang về. Tiếp tục hành trình, cả nhóm loay hoay, tìm mãi vẫn mất phương hướng. Anh em hơi hoảng vì điện thoại mất sóng, không thể hỏi google map và liên lạc để hỏi đường. Thật ra nhóm đã lạc đường từ trước đó mà không biết. Mấy lần trước đi xuôi, lần này đi ngược và bị cây dại xóa dấu vết nên Vi Văn Hưởng, dù đã đi lần 3 vẫn lạc. Sau cả giờ loanh quanh giữa rừng thảo quả lút đầu, anh Mỹ quyết định cho nhóm dừng chân. Hưởng sẽ tìm đường rồi báo lại. Bằng không, trở lại đường cũ, quay về, dù xa gấp đôi nhưng ít nhất là biết rõ đích đến.

20 phút sau, Hưởng hú gọi nhóm, nghĩa là đã tìm ra đường thoát. Đang thất vọng lại hy vọng tràn trề, phấn chấn băng rừng, vượt núi. Cung dường có nhiều cây dược liệu quí, tôi được thấy cả nấm linh chi, nấm tai mèo và nhiều nhất là sa nhân, loài dược liệu đa năng và hiếm. Có cả nấm ngọc cẩu cực hiếm, là loại dược liệu quý. Anh em bảo nhau, phải gương mẫu thực hiện triệt để phương châm “vào rừng chỉ để lại dấu chân. Không mang gì về ngoài những tấm hình và tình cảm của rừng”.

Từ triền núi, đã thấy đường xi măng như con rắn uốn lượn, nơi có xe chờ sẵn. Cứ tường hơn nửa giờ là tới mà không phải vậy. Mất hơn 2 giờ với nhiều cửa ải, rừng chuối dốc và lởm chởm đá, cuối cùng chúng tôi cũng vượt qua chính mình, tới “cửa Thiên đường” lúc 17g. Xe đón sẵn ở bản Phùng rồi chở thẳng về Lào Cai. Dù mệt nhưng dọc đường vẫn phải dừng xe mấy lần để chụp ảnh vì cảnh quan quá tuyệt vời.

Cung đường huyền thoại chờ đón

Bữa ăn chiều thịnh soạn vì “Tết quanh năm không bằng rằm tháng 7”. Dưới ánh trăng bàng bạc, nhóm thẩm định sản phẩm tổng kết chuyến đi và chuẩn bị cho việc đón khách. Hành trình của nhóm mất 8 giờ (có hơn một giờ đi lạc). Độ dài khoảng 7km, vừa đi vừa nghỉ và ăn trưa mất khoảng 7 giờ với người bình thường. Độ khó vừa đủ để thử thách du khách. Độ dài vửa phải để kết thúc trong ngày với nhiều điểm check-in.

Cung đường sẽ bắt đầu từ Sa Pa xuống, tới bản Phùng vào sáng sớm. Tập trung tại bản Phùng để bắt đầu trekking. Đoạn này khó khăn nhất, vì mới xuất phát nên ai cũng háo hức vượt lối mòn Hăm Hở (từ bản Phùng), lên dốc Thử Thách (còn gọi là dốc chuối) cheo leo, mới vào được rừng Hương (thảo quả). Ăn trưa bên suối. Rừng đặc dụng thảo quả nên gần như không có côn trùng hay rắn rết. Qua rừng Hương là đến ngã ba “Hưởng Lạc” (khu vực Vi Văn Hưởng bị lạc) rồi đến đường Trúc (còn gọi là Đường Tam Tạng) và sau đó là Xuôi Miền Hạnh Phúc vì sắp tới đích.

Tại U Si Sung, các cô gái Dao đỏ và Tày xinh đẹp chào đón những người vừa vượt qua chính mình bằng welcome drink với khăn lạnh và sâm mát Lào Cai. Mỗi người sẽ dùng xe đạp địa hình xuôi về Hợp Thành và liên hoan tại homestay Xuân Diện (thôn Tượng 2). Từng thành viên sẽ được tặng quà và cấp giấy chứng nhận, có dán hình trang trọng.

Để tham gia chuyến đi, du khách nên tập trước sức bền như đi bộ, chạy bộ, đi xe đạp, leo cầu thang bộ... Dùng giày bộ đội là tốt nhất. Mang theo viên sủi C, một ít socola, phô mai và áo mưa mỏng.

(Baodulich.net.vn)

Nguồn Hải Quan: https://haiquanonline.com.vn/cung-duong-huyen-thoai-theo-dau-nguoi-xua-111744.html