Củng cố niềm tin, vững bước trên con đường đã chọn

Mỗi học giả, nhóm tác giả có cách tiếp cận riêng và đương nhiên mang lại hiệu ứng khác nhau. Theo tôi, bài viết: "Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội (CNXH) và con đường đi lên CNXH ở Việt Nam" của GS, TS Nguyễn Phú Trọng, Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam là một trong những bài viết có nét riêng, thuyết phục cả về lý luận và thực tiễn.

Trước hết, cách đặt vấn đề của tác giả rất rõ ràng, thiết thực. Với góc độ là nhà khoa học xã hội nhân văn, đồng thời là người đứng đầu Đảng ta, với bề dày thực tiễn, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cho rằng, CNXH và con đường đi lên CNXH ở Việt Nam là một đề tài lý luận, thực tiễn rất cơ bản, quan trọng và rộng lớn, phong phú và phức tạp cần có cách tiếp cận khác nhau. Song, bài viết này chỉ tập trung "đề cập góc nhìn thực tiễn của Việt Nam". Cách đặt vấn đề như thế là khoa học, biện chứng. Lấy Chủ nghĩa Mác-Lê nin, tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho hành động, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng khẳng định: CNXH và con đường đi lên CNXH ở Việt Nam "phong phú và phức tạp", do vậy cần "có những cách tiếp cận khác nhau".

Đồng chí Tổng Bí thư không đi sâu vào lý luận mà bằng thực tiễn cách mạng, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, tác giả đề cập một cách thuyết phục khái niệm về CNXH. Đó là CNXH khoa học dựa trên học thuyết Mác-Lênin. Tác giả bài viết chỉ rõ xã hội mà chúng ta đang xây dựng bằng 5 điều "chúng ta cần":
Thứ nhất, chúng ta cần một xã hội mà trong đó sự phát triển là thực sự vì con người chứ không phải vì lợi nhuận mà bóc lột và chà đạp lên phẩm giá con người.

Thứ hai, chúng ta cần sự phát triển kinh tế đi đôi với tiến bộ và công bằng xã hội, chứ không phải gia tăng khoảng cách giàu nghèo và bất công, bất bình đẳng xã hội.

Thứ ba, chúng ta cần một xã hội nhân ái, đoàn kết, tương trợ lẫn nhau, hướng tới các giá trị tiến bộ, nhân văn, chứ không phải cạnh tranh bất công "cá lớn nuốt cá bé" vì lợi ích vị kỷ của một số ít cá nhân và các phe nhóm.

Thứ tư, chúng ta cần sự phát triển bền vững, hài hòa với thiên nhiên để bảo đảm môi trường sống trong lành cho các thế hệ hiện tại và tương lai, chứ không phải để khai thác, chiếm đoạt tài nguyên, tiêu dùng vật chất vô hạn độ và hủy hoại môi trường.

Thứ năm, chúng ta cần một hệ thống chính trị mà quyền lực thực sự thuộc về nhân dân, do dân và phục vụ lợi ích của nhân dân, chứ không phải cho một thiểu số giàu có.

Năm vấn đề "chúng ta cần" mà tác giả bài viết nêu ra, phải chăng đó chính là "những giá trị đích thực của CNXH và cũng chính là mục tiêu, là con đường mà Chủ tịch Hồ Chí Minh, và nhân dân ta đã lựa chọn và đang kiên định, kiên trì theo đuổi".

Không đi sâu vào lý luận, bằng thực tiễn của sự nghiệp cách mạng, đặc biệt 35 năm công cuộc đổi mới, bằng bút pháp chân thực, cụ thể, bài viết làm sáng rõ bản chất CNXH và con đường đi lên CNXH ở Việt Nam. Khái niệm "kinh tế thị trường định hướng XHCN" được coi là bước đột phá rất cơ bản và sáng tạo của Đảng ta về lý luận đã được tác giả lý giải một cách thuyết phục. Bài viết có những nhận định xác thực về chủ nghĩa tư bản (CNTB). Tổng Bí thư thừa nhận: Vai trò của CNTB "chưa bao giờ mang tính toàn cầu như hiện nay và cũng đã đạt được nhiều thành tựu to lớn, nhất là trong lĩnh vực giải phóng và phát triển sức sản xuất, phát triển khoa học công nghệ”. Song, tác giả bài viết chỉ rõ: “Kinh tế suy thoái phơi bày sự thật của những bất công xã hội trong xã hội tư bản chủ nghĩa; đời sống của đa số cư dân lao động bị giảm sút nghiêm trọng, nạn thất nghiệp gia tăng, khoảng cách giàu nghèo càng lớn, xung đột giữa các sắc tộc trầm trọng. Thị trường tự do của CNTB không thể giúp giải quyết những khó khăn kinh tế; phong trào phản kháng xã hội bùng nổ mạnh mẽ ở nhà nước tư bản phát triển...”. Đó là bức tranh thực tế của CNTB.

Phương pháp tiếp cận khoa học, biện chứng ấy giúp chúng ta hiểu thêm các vấn đề cốt lõi về xây dựng đất nước, xây dựng Đảng mà các văn kiện Đại hội lần thứ XIII của Đảng Cộng sản Việt Nam đề ra. Đồng thời, giúp chúng ta củng cố niềm tin, có thêm sức mạnh để góp phần thực hiện mục tiêu xây dựng đất nước ta theo con đường mà Đảng, Bác Hồ và nhân dân ta đã lựa chọn.

TRẦN THẾ TUYỂN, Nguyên Tổng biên tập Báo Sài Gòn Giải Phóng