Cú sốc lớn với ngành hàng không Ấn Độ

Hãng Jet Airways buộc phải ngừng hoạt động hoàn toàn do cạn tiền. Nguồn: AFP.

Niềm tự hào của Ấn Độ

Sau gần 26 năm kể từ khi thực hiện chuyến bay của mình, Jet Airways đã buộc phải công bố tạm ngừng tất cả các chuyến bay từ hôm thứ Năm vừa qua vì…cạn tiền, đánh dấu sự sụp đổ của một hãng hàng không từng có thời thống trị ngành công nghiệp hàng không của Ấn Độ.

Hãng Jet Airways được thành lập bởi ông Naresh Goyal - người bắt đầu sự nghiệp là một nhân viên kinh doanh ở Hãng hàng không Lebanese Airlines của Lebanon vào năm 1967. Ông Goyal đã làm việc ở một số hãng hàng không trong gần một thập kỷ trước khi sáng lập công ty riêng có tên Jetair vào năm 1974 để bán và tiếp thị các dịch vụ cho hãng hàng không nước ngoài hoạt động ở Ấn Độ.

Khi Ấn Độ mở cửa nền kinh tế vào năm 1991 và mở cửa ngành hàng không đối với khu vực tư nhân, ông Goyal đã nắm lấy cơ hội này và Jet Airways đã bắt đầu hoạt động vào tháng 5/1993. Trong 2 thập kỷ sau đó, ông phát triển nó trở thành một trong những hãng hàng không lớn nhất Ấn Độ, thêm vào nhiều tuyến đường bay nước ngoài tới Singapore, London và Amsterdam…

“Naresh Goyal đã sáng lập Công ty này với nhiều tham vọng lớn và ý tưởng tốt về phát triển công ty. Ông cũng phát triển nó trở thành hãng hàng không có chất lượng dịch vụ đỉnh cao” - John Strickland, Giám đốc công ty tư vấn JLS, nhận định.

Nhưng trong bối cảnh có thêm hàng triệu người dân Ấn Độ bắt đầu lựa chọn di chuyển bằng đường không, những công ty mới nổi như SpiceJet và IndiGo bắt đầu xuất hiện vào đầu những năm 2000. Những mô hình hoạt động mới cho phép các hãng này cắt giảm chi phí, giảm giá vé, cạnh tranh mạnh mẽ với Jet Airways.

Trong những năm sau đó, thách thức với Hãng Jet Airways càng gia tăng. Các sân bay của Ấn Độ ngày càng đông đúc, nhiều hãng hàng không nước ngoài cạnh tranh gay gắt trong các tuyến bay quốc tế, trong khi Chính phủ Ấn Độ tăng thuế nhiên liệu…

Bất chấp khoản thất thu tăng dần cùng khoản nợ lên tới 1,2 tỷ USD, Jet Airways vẫn sống lay lắt. Hãng hàng không quốc gia Abu Dhabi, Etihad Airways, đã mua 24% cổ phần của Jet Airways trong năm 2013, và nhờ vậy mà Hãng này đặt hàng mua thêm hàng trăm máy bay mới để cố bắt kịp nhu cầu trong nước.

Mới chỉ trong năm ngoái, Jet Airways vẫn là hãng được 20% tổng lượng khách hàng ở Ấn Độ lựa chọn.

Thế nhưng, nền kinh tế ngày càng trở nên mong manh - đồng tiền của Ấn Độ giảm xuống mức thấp kỷ lục trong năm 2018, vì thế chi phí nhiên liệu tăng đột biến - khiến cho Jet Airways thất thu, không thể trả lương cho đội ngũ nhân viên và trả tiền cho các chủ nợ đúng hạn.

Và cách đây vài ngày, Hãng này buộc phải ngừng tất cả các chuyến bay do không có khả năng chi trả tiền nợ cho các công ty cho thuê máy bay.

Chiến dịch cứu trợ của Chính phủ

Sở hữu 123 máy bay, Jet Airways là hãng hàng không tư nhân lớn nhất Ấn Độ. Ở thời hoàng kim, Jet Airways vận hành 600 đường bay nội địa và 380 đường bay quốc tế, trong đó có London, Amsterdam và Paris.

Chính phủ Ấn Độ đã đề nghị các ngân hàng nhà nước vào cuộc với một kế hoạch cứu trợ cho Hãng. Các ngân hàng đang tìm kiếm một hãng mua lại hãng hàng không. Etihad Airways hiện sở hữu 24% cổ phần của Jet Airways, và được cho là bày tỏ ý định mua thêm các cổ phần.Đây là vụ sụp đổ lớn nhất trong ngành hàng không Ấn Độ kể từ vụ ngừng hoạt động của Hãng hàng không Kingfisher Airlines của tỷ phú Vijay Mallya vào năm 2012. Đây cũng là một cú sốc lớn đối với ngành hàng không Ấn Độ trong bối cảnh phải nỗ lực để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của người dân trong khi cũng phải giảm giá vé.Vụ việc cũng diễn ra vào thời điểm không thuận lợi đối với Thủ tướng Narendra Modi. Ông đang mong muốn đắc cử nhiệm kỳ 2 trong cuộc tổng tuyển cử kết thúc vào ngày 23/5. Các đảng đối lập đã chỉ trích Chính phủ của ông không thành công trong việc giảm tỷ lệ thất nghiệp đối với người trẻ tại Ấn Độ.

Linh Chi