COVID-19 tác động mạnh đến lao động, việc làm quý II

So sánh tỉ lệ thất nghiệp của lực lượng lao động trong độ tuổi khu vực thành thị quý II các năm 2011-2020 lần lượt là: 3,59%; 3,12%; 3,66%; 3,26%; 3,53%; 3,11%; 3,19%; 3,09%; 3,10%; 4,46%.

Lực lượng lao động từ 15 tuổi trở lên của cả nước quý II/2020 ước tính là 53,1 triệu người, giảm 2,2 triệu người so với quý trước và giảm 2,4 triệu người so với cùng kỳ năm trước.

Đây là năm có mức giảm kỷ lục do trong quý II dịch COVID-19 diễn biến phức tạp cùng với việc áp dụng giãn cách xã hội trong tháng 4/2020 nên thị trường lao động giảm ở hầu hết các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và ở các ngành, nghề lao động.

Tính chung 6 tháng đầu năm, lực lượng lao động từ 15 tuổi trở lên là 54,2 triệu người, giảm gần 1,3 triệu người so với cùng kỳ năm 2019. Tỉ lệ tham gia lực lượng lao động 6 tháng đầu năm 2020 ước tính đạt 73,8%, giảm 2,8 điểm phần trăm so với cùng kỳ năm trước.

Lực lượng lao động trong độ tuổi lao động quý II/2020 ước tính là 46,8 triệu người, giảm 2,1 triệu người so với quý trước và giảm 2,2 triệu người so với cùng kỳ năm trước…

Tính chung 6 tháng đầu năm 2020, lực lượng lao động trong độ tuổi lao động là 47,9 triệu người, giảm 1,1 triệu người người so với cùng kỳ năm trước.

Lao động 15 tuổi trở lên đang làm việc là 53 triệu người, bao gồm 17,6 triệu người đang làm việc ở khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản, chiếm 33,2% tổng số (giảm 1,6 điểm phần trăm so với cùng kỳ năm trước); khu vực công nghiệp và xây dựng 16,3 triệu người, chiếm 30,7% (tăng 1,1 điểm phần trăm); khu vực dịch vụ 19,1 triệu người, chiếm 36,1% (tăng 0,5 điểm phần trăm).

Tỉ lệ thất nghiệp chung cả nước 6 tháng đầu năm ước tính là 2,26% (quý I là 2,02%; quý II là 2,51%), trong đó tỉ lệ thất nghiệp khu vực thành thị là 3,62%; khu vực nông thôn là 1,59%.

Tỉ lệ thất nghiệp của lao động trong độ tuổi 6 tháng ước tính là 2,47% (quý I là 2,22%; quý II là 2,73%), trong đó tỉ lệ thất nghiệp khu vực thành thị là 3,82%; khu vực nông thôn là 1,77%. Tỉ lệ thất nghiệp của thanh niên (từ 15-24 tuổi) 6 tháng ước tính là 7%, trong đó khu vực thành thị là 10,45%; khu vực nông thôn là 5,5%.

Dù sao tỉ lệ lao động có việc làm phi chính thức ngoài hộ nông, lâm nghiệp, thủy sản quý I/2020 vẫn đạt 55,3%; quý II ước tính là 55,9%.

Lao động có việc làm phi chính thức này thuộc 3 nhóm. Thứ nhất là nhóm người làm công ăn lương thuộc khu vực chính thức không được ký hợp đồng hoặc có hợp đồng có thời hạn nhưng không được cơ sở tuyển dụng đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc, nhóm lao động gia đình tại cơ sở thuộc khu vực chính thức và thành viên hợp tác xã không có bảo hiểm xã hội bắt buộc. Thứ hai là nhóm chủ cơ sở, lao động tự làm, lao động làm công ăn lương và lao động gia đình tại cơ sở thuộc khu vực phi chính thức. Thứ ba là nhóm lao động tự làm phục vụ nhu cầu tự tiêu dùng của hộ gia đình và lao động làm thuê trong các hộ gia đình.

Tính chung trong nửa đầu năm 2020, tỉ lệ lao động có việc làm phi chính thức ngoài hộ nông, lâm nghiệp, thủy sản ước tính là 55,6%. Tỉ lệ này tính riêng trong khu vực thành thị 6 tháng đầu năm 2020 là 47,4% và trong khu vực nông thôn là 62,1%.

Dịch COVID-19 cũng khiến thu nhập của người lao động giảm. Thu nhập bình quân tháng của lao động làm công hưởng lương trong quý II/2020 là 6,3 triệu đồng/tháng, giảm 732.000 đồng so với quý trước và giảm 180.000 đồng so với cùng kỳ năm trước.

Bà Vũ Thị Thu Thủy, Vụ trưởng Vụ Thống kê Dân số và Lao động (Tổng cục Thống kê) phân tích: Dịch COVID-19 đã xuất hiện cuối quý I/2020 đến nay ảnh hưởng đến các ngành nghề, lao động trên cả nước.

“Tình hình lao động việc làm bị ảnh hưởng rất rõ rệt, đặc biệt là khu vực dịch vụ”, bà Vũ Thị Thu Thủy nói.

Từ cuối tháng 4, khi các biện pháp giãn cách xã hội được dỡ bỏ, sản xuất kinh doanh dần hồi phục. Tuy nhiên, Việt Nam có độ mở kinh tế cao, trong khi nhiều đối tác truyền thống đang gặp khó khăn do chịu ảnh hưởng nặng nề bởi dịch COVID-19. Vì vậy, dự báo tình hình lao động việc làm đến cuối năm vẫn tiếp tục bị ảnh hưởng.

“Nếu không có biện pháp kịp thời hỗ trợ sản xuất kinh doanh, đồng thời, người lao động không chủ động thích ứng với tình hình thì việc thực hiện các mục tiêu đề ra sẽ gặp nhiều khó khăn”, bà Vũ Thị Thu Thủy nhận định.

Để hỗ trợ cho người dân, Chính phủ đã có Nghị quyết số 42/NQ-CP về các biện pháp hỗ trợ người dân gặp khó khăn và Quyết định số 15/2020/QĐ-TTg quy định về việc thực hiện các chính sách hỗ trợ người dân gặp khó khăn do đại dịch COVID-19. Các địa phương đang tích cực lập danh sách, triển khai một cách minh bạch nhất vừa bảo đảm chi trả đúng người, đúng đối tượng, công bằng, không bỏ sót vừa không để xảy ra hành vi trục lợi chính sách.

Anh Minh