Công ty Vietmindo khai thác than vượt ranh giới, báo cáo gian dối

Công ty PT.Vietmindo Energitama (gọi tắt là công ty Vietmindo) được cấp phép hoạt động từ năm 1991, với thời hạn hoạt động 30 năm. Công ty này hoạt động theo hình thức hợp đồng hợp tác kinh doanh (BCC) giữa Công ty Than Uông Bí (Tập đoàn Công nghiệp Than – Khoáng sản Việt Nam TKV) và Công ty Vietmindo (Indonesia). Vốn pháp định là 27 triệu USD do phía nước ngoài đóng góp, Công ty Than Uông Bí góp bằng trữ lượng than antraxit, số liệu thăm dò và khai thác… Công ty Than Uông Bí được hưởng 10% trên tổng số than thương phẩm do bên đầu tư sản xuất.

Sau 6 năm có giấy phép đầu tư, năm 1997, Công ty Vietmindo bắt đầu khai thác tại mỏ khu vực Uông Thượng (Uông Bí, Quảng Ninh). Năm 2009, theo quy định của Luật Khoáng sản, Bộ Tài nguyên và Môi trường cấp Giấy phép khai thác 1555/GP-BTNMT cho Công ty than Uông Bí – đối tác Việt Nam trong hợp đồng hợp tác kinh doanh với Công ty Vietmindo.

Theo giấy phép này, công suất khai thác hàng năm của Công ty Vietmindo là 500.000 tấn than thương phẩm, tương ứng với 650.000 tấn than nguyên khai. Thời gian khai thác đến năm 2021 với tổng sản lượng 6,25 triệu tấn than. Cũng theo giấy phép này, việc khai thác sẽ thực hiện bằng phương pháp lộ thiên, cốt +180m tại tác vỉa V.3, V.4, V.5, V.6, V.8, V.9 thuộc khu vực Uông Thượng.

Sau khi có thông tin dư luận phản ánh việc khai thác vượt quá độ sâu tại mỏ than Uông Thượng của Công ty Vietmindo, trong các ngày 10 và 13.8.2018, đoàn kiểm tra - Tổng cục địa chất và khoáng sản Việt Nam đã làm việc với Công ty than Uông Bí, Công ty Vietmindo, Công ty Tân Việt Bắc, Công ty Tuấn Minh để làm rõ những nội dung mà dư luận phản ánh.

Đoàn kiểm tra cũng xác minh khối lượng than do các nhà thầu đã thực hiện khai thác trong phạm vi khu vực vượt quá độ sâu cho phép tại mỏ Uông Thượng, Quảng Ninh.

Khai trường Uông Thượng của công ty Vietmindo.

Theo báo cáo lần đầu của công ty Vietmindo, việc khai thác than vượt quá phạm vi ranh giới độ sâu cho phép tại mỏ Uông Thượng là có. Cụ thể như sau: năm 2018, khối lượng đã khai thác dưới mức +180 là 20.386 tấn thời gian thực hiện trong tháng 3, 4 tại vỉa 6, độ sâu khai thác lớn nhất vượt 2,81 mét.

Còn trong năm 2017, khối lượng đã khai thác vượt là 18.192 tấn, thời gian trong tháng 11, 12 tại vỉa 4 và vỉa 7, độ sâu khai thác lớn nhất là 3,65 mét. Như vậy, tổng khối lượng than bị đơn vị khai thác dưới mức +180 trong 2 năm 2017, 2018 là 38,5 nghìn tấn và độ sâu lớn nhất vượt 3,6 mét.

Tuy nhiên qua kiểm thực tế, đoàn kiểm tra của Tổng cục địa chất Việt Nam đã phát hiện, trong khu vực vỉa 3, 4, 5, 6 và vỉa 7 phần phía tây có nhiều moong khai thác. Một số vị trí đã bị san lấp không còn moong khai thác nguyên thủy. Một số vị trí đã bị lấp hoặc có bùn đất phủ lên. Ngoài ra, tại khu vực phía Bắc dưới chân tầng khai thác có một số vị trí đã khai thác hiện đang bị ngập nước. Một số vị trí khai thác sâu vượt mức cao +180m đã bị san lấp và đang ngập nước. Do trời mưa nên tại thời điểm kiểm tra việc đo đạc độ sâu, diện tích những vị trí có biểu hiện khai thác vượt ranh giới chưa thể tiến hành.

Khu cảng Điền Công của Công ty Vietmindo.

Còn theo kết quả kiểm tra xác minh hồ sơ từ các nhà thầu bốc xúc do Vietmindo thuê khoán, trong 2 năm 2017 và 2018, chỉ riêng nhà thầu là Công ty CP đầu tư XDHT và khai thác mỏ Tân Việt Bắc đã khai thác dưới độ sâu +180 là trên 38.579 tấn với độ sâu tối đa vượt 3,65 mét. Còn khối lượng khai thác dưới độ sâu +180m của nhà thầu Công ty Tuấn Minh đã thực hiện là 39.365 tấn tại vỉa 4, 5, mức khai thác lớn nhất vượt 3,9 mét. Tổng khối lượng khai thác dưới mức + 180m là 77.944 tấn, với độ sâu lớn nhất vượt 3,9 mét.

Sau khi có kết quả xác minh, Công ty Vietmindo đã thừa nhận từ tháng 11.2017 đến hết tháng 4.208 thông qua các nhà thầu đã khai thác vượt quá giới hạn độ sâu cho phép. Các thông tin, số liệu mà đoàn kiểm tra đã xác minh phù hợp và chính xác với các số liệu gốc của công ty đã có và lưu trữ. Đại diện Công ty này cũng xác nhận, trong quá trình khai thác, đơn vị không báo cáo với Công ty than Uông Bí – TKV và Tập đoàn TKV về việc khai thác vượt quá chiều sâu được phép khai thác tại khu mỏ Uông Thượng. Đại diện Công ty Vietmindo cũng xin tự chiu trách nhiệm về hành vi sai phạm.

Theo ý kiến của 2 nhà thầu là Công ty Tân Việt Bắc và công ty Tuấn Minh, tất cả mọi hoạt động sản xuất đều thực hiện theo chỉ đạo của Công ty Vietmindo tại vỉa 4, 5. Trong quá trình thi công, các đơn vị này cũng không thống kê chi tiết mà chỉ nghiệm thu theo nên không phân loại vị trí, mức sâu và khối lượng than dưới mức sâu được phép khai thác.

Đoàn kiểm tra cho biết, trước đó ngày 25.5.2018, Tổng cục địa chất và khoáng sản Việt Nam đã tiến hành kiểm tra thực địa để xác minh có hay không việc Vietmindo khai thác quá ranh giới mỏ nhưng công ty không thừa nhận hành vi vi phạm, không trung thực khi cung cấp hồ sơ, tài liệu cho đoàn kiểm tra.

Vietmindo còn tiến hành san lấp đáy moong khai thác của các vị trí vi phạm gây khó khăn cho quá trình xác minh của cơ quan chức năng. Ở các buổi làm việc sau, Vietmindo đã phải thừa nhận vi phạm tuy nhiên số liệu đơn vị này cung cấp vẫn thiếu trung thực, che giấu hành vi vi phạm.

Việc thuê các đơn vị bốc xúc bên ngoài làm công tác quản lý vận chuyển, bốc xúc than, xít trở lên khó khăn.

Ngày 27.8, Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam tiếp tục có công văn yêu cầu tiếp tục kiểm tra xác minh sản lượng khai thác than nằm trong khu vực khai thác vượt quá phạm vi ranh giới độ sâu được phép khai thác tại mỏ Uông Thương.

Trao đổi với phóng viên Dân Việt sáng ngày 27.9, ông Nguyễn Đức Thu, Phó cục trưởng Cục kiểm tra hoạt động khoáng sản Miền Bắc, Tổng cục địa chất và khoáng sản Việt Nam, Trưởng đoàn kiểm tra cho biết, đến thời điểm hiện tại Tổng cục địa chất và khoáng sản VN chưa tổ chức buổi làm việc nào mới với công ty Vietmindo sau buổi làm việc ngày 13.8.

Hiện Vietmindo đã cung cấp thêm một số hồ sơ tài liệu liên quan tuy nhiên số liệu không có thay đổi lớn so với kết quả buổi kiểm tra trước đó ngày 13.8. Liên đoàn Vật lý địa chất cũng đã tiến hành đo điện trở suất để xác định độ sâu đáy khu vực khai thác, số liệu hiện đang tổng hợp chưa có báo cáo.

Dân Việt sẽ tiêp tục thông tin về vụ việc!

Hải Long