Công ty TNHH Minh Hiền YB thách thức pháp luật

Ao nước thải của Cty TNHH Minh Hiền YB không lọt bạt chống thấm. Ảnh: Thái Sinh.

Khu xử lý nước thải lộ thiên

Cty TNHH Minh Hiền YB (Cty Minh Hiền), tên cũ là Cty TNHH Hoàng Vũ Lai Châu có hai cơ sở chăn nuôi lợn chất lượng cao đóng tại thôn 5, xã Nghĩa Lộ, thị xã Nghĩa Lộ, tỉnh Yên Bái. Kể từ khi đi vào hoạt động đến nay liên tục vi phạm các quy định của Luật Bảo vệ môi trường, khiến hàng trăm hộ dân bị ảnh hưởng, báo chí nhiều lần lên tiếng, cơ quan chức năng tỉnh Yên Bái đã có nhiều văn bản yêu cầu Cty xây dựng các công trình bảo vệ môi trường. Nhưng Cty phớt lờ, ngày đêm xả chất thải ra môi trường, khiến người dân quanh trại chăn nuôi của Cty như sống trong địa ngục.

Bà Đỗ Thị Minh Hiền- GĐ Cty TNHH Minh Hiền YB. Ảnh: Thái Sinh.

Chúng tôi nhiều lần liên lạc với bà Đỗ Thị Minh Hiền- GĐ Cty, để tìm hiểu vì sao lại để tình trạng xả chất thải ra môi trường như vậy, nhưng bà đều viện lý do không ở nhà. Sau khi làm việc với lãnh đạo xã Nghĩa Lộ, phóng viên báo Nông nghiệp Việt Nam mới được bảo vệ Cty mở cổng cho vào khu chăn nuôi để tận mắt nhìn thấy hệ thống xử lý nước thải của Cty.

Khu vực xử lý chất thải gồm hai bể Biogas và 10 ao đắp bằng đất lộ thiên, trên bờ ao cây cỏ mọc rậm um tùm, nước phân lợn đen đặc ngầu bọt. Theo quan sát của chúng tôi sau khi phân và nước thải từ hai khu chăn nuôi lợn kép, khu I có 3 chuồng nuôi diện tích 30m x 50m; khu II có 3 chuồng nuôi, diện tích 30m x 50m và một khu chăn nuôi lợn nái được đưa xuống hai bể Biogas, nước thải từ hai bể Biogas đổ xuống hai bể lắng liên hoàn sau đó chảy xuống các ao bên dưới, mùi hôi thối bốc lên nồng nặc, đứng một lúc là tắc thở, đầu óc choáng váng không thể nào chịu nổi.

Cùng đi với chúng tôi kiểm tra khu xử lý nước thải, bà Đỗ Thị Minh Hiền khăng khăng là nước thải của khu chăn nuôi của Cty không đổ ra môi trường. Vậy với quy mô chăn nuôi 7.000 lợn thịt, hàng ngày cả trăm khối nước thải thì lượng nước thải đó đi đâu nếu không ngấm xuống lòng đất và chảy ra môi trường?

Nước thái của trại chăn nuôi chưa được xử lý chảy ra môi trường. Ảnh: Thái Sinh.

Trên đường trở xuống, anh Nguyễn Văn Quyết cán bộ tư pháp xã Nghĩa Lộ chỉ cho tôi lạch nước đem ngòm, hôi thối chảy từ trên trại lợn xuống. Đây là bằng chứng khẳng định nước thải từ trại lợn chảy ra môi trường chưa được xử lý mà bà Hiền cố tình dối trá với chúng tôi.

Người dân như sống trong địa ngục

Theo bà Vũ Thị Thanh- Chủ tịch UBND xã Nghĩa Lộ: Có trên 200 hộ dân ở hai tổ 5 và 6 nằm giáp với trại lợn của Cty Minh Hiền bị ảnh hưởng nghiêm trọng vì mùi hôi thối, khoảng 60 hộ dân bị nước thải của trại lợn ngấm vào giếng nước ăn không thể sử dụng được phải lấp bỏ.

Bà Trần Thị Lành bên ao cá từng bị ô nhiễm, khiến nhiều cá chết. Ảnh: Thái Sinh.

Chúng tôi đến gia đình bà Trần Thị Lành ở thôn 6, nhà của bà nằm dưới khu chứa nước thải cách chừng 60m, bà Lành cho biết: Tôi sinh sống ở đây đã 20 năm, kể từ khi có trại lợn, nước thải ngấm xuống lòng đất khiến nước giếng nhà tôi đen xì, tanh tưởi không thể nào ăn được. Khi chưa xây dựng trại lợn, giếng nhà tôi trong và mát múc lên có thể uống được, nhiều gia đình khác cũng vậy, phải lấp đi kéo nước trên núi cách đây khoảng 5-6 cây số về ăn. Cũng may là trên núi có nguồn nước, dù phải kéo nước xa như vậy chứ không thì lấy nước đâu sinh hoạt?

Nói rồi bà dẫn tôi ra phía đầu nhà chỉ chỗ cái giếng đã lấp, rồi lên chiếc ao rộng mấy trăm mét vuông thả cá, bà cho hay: Năm trước cá nhà tôi nuôi ở ao này cũng chết nhiều lắm, nhiều con 2-3 cân chết nổi trắng ao. Bà Hiền bảo sẽ hỗ trợ, nhưng chẳng hỗ trợ gì cả, dân chúng tôi bức xúc lắm…

Bà Lành ngán ngẩm: Chính quyền địa phương và nhiều nhà báo đến đây làm việc với công ty và phỏng vấn chúng tôi, nhưng trại vẫn cứ xả thải. Những hôm nóng bức muốn mở cửa sổ cho thoáng, nhưng không thể mở được, vì mùi hôi thối đến nhức đầu. Kể từ khi trại lợn xây dựng, chúng tôi như sống trong địa ngục, muốn chuyển đi nơi khác nhưng không biết chuyển đi đâu…

Nhà thờ Đồng Lú cũng bị ảnh hưởng bởi mùi hôi thối của trại lợn. Ảnh: Thái Sinh.

Giáo xứ Đồng Lú nằm ở thôn 6 cách trại lợn chừng 200m, nơi sinh hoạt tôn giáo của người dân theo đạo công giáo, bao nhiêu năm nay sống trong bình yên, không khí trong lành, nhưng từ khi trại lợn của Cty Minh Hiền về đây thì nhà thờ như bị “ướp” trong mùi hôi thối, tanh tưởi, nhiều buổi hành lễ của các giáo dân phải đóng cửa kín mít, khổ không thể nào tả nổi.

Cá nuôi trong hồ Thái lão bị chết hàng loạt. Ảnh: Thái Sinh.

Nước thải từ khu trại chăn nuôi chảy xuống khe suối đổ xuống hồ Thái Lão, đây là hồ thủy lợi và chăn nuôi thủy sản do Cty TNHH Nghĩa Văn quản lý và khai thác. Hồ có diện tích 2,6 ha, cung cấp tưới cho 42 ha lúa, 1,7 ha nuôi trồng thủy, Cty đã ký hợp đồng với ông Hà Đình Chính nuôi trồng thủy sản trên hồ với các giống cá: Trắm, chép, lăng, bỗng…đến nay đã được 6 năm. Tháng 7/2020 sau những trận mưa lớn, nước từ các bể thải của trại chăn nuôi Cty Minh Hiền đổ thẳng xuống hồ khiến cá chết hàng loạt. Ông Chính cho biết năm 2020 cá chết 60 tấn, đầu năm 2021 chết 30 tấn, ông Chính đã gọi bà Hiền xuống lập biên bản, nhưng bà Hiền thoái thác, nói không có ở nhà.

Anh Nguyễn Văn Tuấn bên hồ Thái Lão mà anh góp tiền thả cá. Ảnh: Thái Sinh.

Trao đổi với anh Nguyễn Văn Tuấn, người đã góp vốn cùng ông Hà Đình Chính nuôi trồng thủy sản tại hồ Thái Lão, anh Tuấn cho biết: Năm ngoái chúng tôi thu khoảng 170 tấn cá, cá lăng chết nhiều nhất, có con 10 kg cũng chết sặc, thiệt hại vô kể, nhưng chúng tôi không biết kêu với ai…

Coi thường pháp luật và trà đạp lên dư luận xã hội

Trước sự phản ứng quyết liệt của người dân và báo chí về trại lợn của Cty Minh Hiền gây ô nhiễm, Sở Tài nguyên- Môi trường tỉnh Yên Bái có công văn số 331/STNMT-TTr ngày 28/2/2020 yêu cầu Cty Minh Hiền khắc phục các tồn tại trong việc bảo vệ môi trường. Cty đã cam kết khắc phục trước ngày 30/10/2020, gồm các hạng mục: Kiểm tra hệ thống Biogas khắc phục rò rỉ nước thải ra môi trường; xây dựng hệ thống rãnh thu nước mưa chảy tràn và xây dựng bổ sung cả công trình xử lý môi trường; xây dựng, cải tạo lại hệ thống ao lắng đảm bảo dung tích xử lý theo quy định…

Nói là cam kết, nhưng Cty vẫn phớt lờ, ngày 25/8/2020 Sở Tài nguyên-Môi trường lại có công văn số 2076/STNMT-BVMT, yêu cầu Cty thực hiện nghiêm nội dung văn bản 331/STNMT- TTr ngày 28/2/2020 với 11 hạng mục công trình mà Cty đã cam kết trong Đề án Bảo vệ môi trường. Tuy nhiên, các công văn yêu cầu của Sở Tài nguyên- Môi trường đối với Cty Minh Hiền như “nước đổ đầu vịt”, nước xả thải không được xử lý ngày đêm vẫn đổ thẳng ra môi trường bất chấp sự phẫn nộ của người dân.

Trại nuôi lợn cảu Cty TNHH Minh Hiền YB. Ảnh: Thái Sinh.

Từ ngày 24- 27/5/2021 Sở Tài nguyên- Môi trường và Sở Nông nghiệp- PTNT tỉnh Yên Bái đã tiến hành kiểm tra 17 cơ sở, trang trại chăn nuôi. Tại báo cáo số 153/BC-STNMT ngày 31/5/2021 của Sở Tài nguyên- Môi trường đã chỉ ra hàng loạt sai phạm của trại lợn Cty Minh Hiền: Chưa có máy ép phân, bể điều hòa, bế khí hiếu, bể lắng bùn, chưa lót vật liệu chống thấm đối với ao sinh học, khu xử lý bùn thải. Cty chưa có công trình, biện pháp xử lý xác lợn chết…

Báo cáo chỉ rõ: “Cty TNHH Minh Hiền YB, mặc dù đã được Sở Tài nguyên- Môi trường kiểm tra, đôn đốc nhắc nhở nhiều lần từ tháng 12/2019, Công ty đã cam kết thực hiện hoàn thành trong tháng 10/2020, nhưng đến nay vẫn không thực hiện… ảnh hưởng đến người dân xung quanh, thể hiện sự chây ỳ, cần xử lý để đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật…” Sở Tài nguyên- Môi trường đề nghị UBND tỉnh Yên Bái xử phạt Cty 220 triệu và không cho phép Cty tăng đàn.

Việc Cty Minh Hiền nhiều năm xả thải ra môi trường bất chấp các quy định của pháp luật làm ảnh hưởng nghiêm trọng tới cuộc sống người dân, tỉnh Yên Bái cần có biện pháp kiên quyết, buộc Cty phải thực hiện đúng các cam kết bảo vệ môi trường, nếu không cần phải đóng cửa cơ sở chăn nuôi gây ô nhiễm đang gây ra rất nhiều hệ lụy cho người dân.

Thái Sinh