Công nghiệp hóa nông nghiệp, trí thức hóa nông dân, hiện đại hóa nông thôn

Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VII Hội Nông dân Việt Nam 2018-2023 diễn ra từ ngày 11- 13/12 tại Thủ đô Hà Nội. Đây là một sự kiện chính trị quan trọng của giai cấp nông dân Việt Nam diễn ra trong bối cảnh nước ta sau hơn 30 năm thực hiện công cuộc đổi mới, đã đạt được nhiều thành tựu to lớn.

Nhân dịp này, phóng viên Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam đã phỏng vấn đồng chí Thào Xuân Sùng, Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ tịch Trung ương Hội Nông dân Việt Nam về những kết quả đạt được trong hoạt động của Hội thời gian qua, phương hướng, nhiệm vụ trong nhiệm kỳ tới.

Đồng chí Thào Xuân Sùng - Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ tịch Hội Nông dân Việt Nam. Ảnh: HMcủa nông dân huyện Gia Lâm. Ảnh: HM

PV: Thưa đồng chí, bên cạnh những thuận lợi, người nông dân đang gặp khó khăn gì và Chính phủ cần làm gì để tháo gỡ khó khăn cho nông dân?

Đồng chí Thào Xuân Sùng: Hiện nay, bà con nông dân gặp rất nhiều khó khăn, song với quan điểm lịch sử và cụ thể thì phải lựa chọn những khó khăn mang tính mấu chốt để tháo gỡ. Cho đến nay, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cùng với Thủ tướng Chính phủ, Chính phủ đã xác định được tương đối đầy đủ những khó khăn, thách thức hay nói cách khác là điểm nghẽn của nông dân phải giải quyết. Trong thời gian tới đây, Chính phủ và Hội Nông dân Việt Nam sẽ phối hợp chặt chẽ để giải quyết khó khăn cho nông dân.

Khó khăn nhất của người nông dân hiện nay là trình độ nghề, kiến thức sản xuất nông nghiệp hàng hóa, nhất là kỹ thuật canh tác nông nghiệp công nghệ cao còn rất thấp. Còn khoảng 70% lao động nông thôn chưa được học nghề, số học nghề 3 tháng có chứng chỉ chưa được 5%. Hiện giai cấp nông dân chiếm hơn 70% dân số nhưng con số thống kê mới nhất cho thấy, số nông dân được đào tạo nghề có chứng chỉ chỉ đạt 26%. Đáng nói là lực lượng nông dân có chứng chỉ nghề đó mới chỉ biết sản xuất hàng hóa, còn lại các kiến thức để làm sao tham gia chuỗi giá trị hàng hóa thì chưa đáp ứng được.

Nông dân Việt Nam vẫn chưa có được “ba biết”: Biết tính toán, biết xây dựng kế hoạch sản xuất, biết tiêu thụ, tiêu dùng hàng hóa do mình làm ra. Cho nên giải pháp ở đây là Nhà nước chủ trì phối hợp với các đoàn thể phải đẩy rất mạnh, nhanh công tác tập huấn đào tạo nghề. Nhiệm kỳ tới, Hội Nông dân sẽ tập trung rất cao cho công tác này.

Mặc dù Đảng, Nhà nước ban hành khá nhiều chính sách nhưng cho đến nay, nông dân muốn thực hiện sản xuất quy mô lớn bằng việc tích tụ ruộng đất bằng liền vùng, liền khoảng thành mấy chục, mấy trăm ha, người nông dân thực hiện rất khó, do một số chính sách chưa được “cởi trói”. 9 tháng năm 2018, vẫn tiếp diễn tình trạng nông dân để không ruộng đất. Chính sách tích tụ ruộng đất tiếp tục được nghiên cứu, hoàn chỉnh và tháo gỡ để doanh nghiệp và người nông dân cùng sánh vai trên một mảnh đất, cả hai cùng có lợi. Hiện nay, một số tỉnh đã bắt đầu làm, chúng tôi coi đó là đột phá.

Mặt khác, khó khăn hiện nay là biến đổi khí hậu đòi hỏi phải xác định lại cơ cấu kinh tế để người nông dân định canh, định cư. Tập thể lãnh đạo Hội Nông dân Việt Nam tập trung rất cao hỗ trợ nông dân giải quyết những điểm nghẽn trên cơ sở phối hợp tốt với Chính phủ và các tập đoàn, tổng công ty để là chỗ dựa tháo gỡ những khó khăn cho nông dân.

Một giải pháp mà chúng tôi thấy rất hiệu quả, đó là tôn vinh nông dân sản xuất kinh doanh giỏi. Trong 5 năm tới, những nhà nông này với tư cách là hội viên hội nông dân sẽ được đề cao trách nhiệm của mình trong việc phối hợp với các hội viên nông dân khác và doanh nghiệp hỗ trợ cho nông dân chưa biết sản xuất kinh doanh giỏi. Chúng tôi đề ra mục tiêu từng bước xây dựng quỹ Hội và Quỹ Hỗ trợ nông dân để hỗ trợ những hộ muốn làm giàu, khát khao làm giàu và những hộ muốn thoát nghèo để thoát nghèo với mức độ khác nhau và cách làm khác nhau.

Nhiệm kỳ qua, Hội Nông dân các cấp đã có nhiều chính sách hỗ trợ cho hội viên nông dân nghiên cứu khoa học, nhiều sản phẩm do nông dân chế tạo đã được đưa vào sử dụng rộng rãi trong sản xuất nông nghiệp

PV: Phát huy những kết quả đã đạt được, thời gian tới, Hội Nông dân Việt Nam sẽ tiếp tục triển khai thực hiện nhiệm vụ gì thưa đồng chí?

Đồng chí Thào Xuân Sùng: Trong 5 năm tới, để phát huy được vai trò chủ thể của Hội viên nông dân nói riêng và giai cấp nông dân phải triển khai tốt những nhiệm vụ trọng tâm, đó là tiếp tục xây dựng Hội Nông dân trong sạch vững mạnh để phát huy được vai trò trung tâm, nòng cốt của Hội, phát huy vai trò chủ thể của nông dân. Trong đó, sẽ tập trung vào những nhiệm vụ cụ thể như sau:

Một là, các cấp Hội sẽ đổi mới phát triển công tác hội viên; trong đó mở rộng phát triển học sinh cuối cấp 3, đủ 18 tuổi là con em nông dân sẽ được kết nạp vào hội và số sinh viên đang ở các trường trung cấp, cao đẳng, đại học. Như vậy, tư tưởng trí thức hóa nông dân trong công tác phát triển hội viên là một khâu đột phá.

Hai là, tập trung đào tạo tập huấn đội ngũ cán bộ Hội ở cấp cơ sở không chỉ có phẩm chất đạo đức tốt, trách nhiệm cao mà còn có kiến thức canh tác nông nghiệp mà còn có kỹ năng vận động quần chúng.

Ba là, các cấp Hội sẽ hỗ trợ nông dân hội nhập sâu hơn nữa trong môi trường cạnh tranh khốc liệt về nông sản thực phẩm. Hội Nông dân Việt Nam đã và đang ký với một loạt các tập đoàn, tổng công ty trong nước và nước ngoài, làm "bà đỡ" hỗ trợ nông dân sản xuất theo chuỗi giá trị.

Tại Đại hội đại biểu toàn quốc Hội Nông dân Việt Nam lần thứ VII này, các cấp Hội sẽ tìm ra các giải pháp đổi mới toàn diện về các nội dung, phương thức hoạt động của Hội. Trong đó, mục tiêu đầu tiên và quan trọng nhất là "tri thức hóa" cho người nông dân để làm sao cho người nông dân đáp ứng các tiêu chuẩn làm việc trong môi trường cạnh tranh quốc tế.

Trung ương Hội Nông dân Việt Nam sẽ “gõ cửa” các doanh nghiệp, tập đoàn lớn hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp để cùng ngồi lại lắng nghe, chia sẻ những khó khăn vướng mắc... Đặc biệt, thông qua lần gặp gỡ này, Trung ương Hội Nông dân Việt Nam cũng muốn kết nối chặt chẽ hơn với doanh nghiệp theo chỉ thị về liên kết 6 nhà (Nhà nông-Nhà nước-nhà đầu tư-nhà băng-nhà khoa học-nhà phân phối) của Thủ tướng Chính phủ để tìm ra các giải pháp hỗ trợ nông dân sản xuất theo chuỗi giá trị nhất khâu sản xuất, bảo quản, chế biến, xuất khẩu và xây dựng thương hiệu.

Bốn là, Trung ương Hội Nông dân Việt Nam sẽ tiếp tục phối hợp với Chính phủ và chính quyền các cấp, mặt trận các đoàn thể để tiếp tục tham mưu cho Đảng ban hành các chủ trương, chính sách ngang tầm và bao quát được nguyện vọng chính đáng của nông dân; từ đó giải quyết cơ bản các điểm nghẽn về đất đai, vốn, kiến thức để người nông dân đủ khả năng tham gia thị trường.

Năm là, để nông dân tự phát triển được, Hội Nông dân Việt Nam phải trực tiếp tham gia xây dựng tiềm lực trong từng khu vực, nhất là tiềm lực chính trị, quốc phòng an ninh để môi trường nông thôn luôn hòa bình, an ninh trật tự…. Tức là Hội Nông dân Việt Nam phải có đóng góp tốt hơn trong việc xây dựng môi trường nông thôn mới, nông dân có thể làm giàu trên chính mảnh đất quê hương mình.

Khẩu hiệu xuyên suốt 5 năm tới, đó là: Hội Nông dân Việt Nam phải góp phần đẩy mạnh công nghiệp hóa nông nghiệp, trí thức hóa nông dân và hiện đại hóa nông thôn. Đây là khẩu hiệu hành động và cũng là mục tiêu mà Ban Chấp hành Hội Nông dân Việt Nam khóa mới phải tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, thể chế hóa, cụ thể hóa để thực hiện được những mục tiêu đề ra.

PV: Xin trân trọng cảm ơn đồng chí!

Hoàng Mẫn (thực hiện)