Công nghệ trong nông nghiệp Việt Nam còn chắp vá, thiếu đồng bộ

Ngày 8/9, chia sẻ tại Hội nghị kết nối Ireland – Việt Nam về nông nghiệp 4.0, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Duy Đông cho hay, hơn 30 năm đổi mới, Việt Nam đã thực thi nhiều cơ chế, chính sách, giải pháp cải cách trong lĩnh vực nông nghiệp và đạt được kết quả quan trọng.

Theo đó, Việt Nam đã chuyển từ nước nông nghiệp lạc hậu, phải nhập khẩu lương thực sang một nền nông nghiệp hàng hóa, không chỉ đáp ứng nhu cầu tiêu dùng trong nước mà còn trở thành quốc gia xuất khẩu nông sản thuộc nhóm hàng đầu trong khu vực và trên thế giới. Hơn 10 nhóm mặt hàng có kim ngạch xuất khẩu trên 1 tỷ USD như cá basa, cá ngừ, tôm, cà phê, hạt điều…

Khẳng định cơ giới hóa trong sản xuất nông nghiệp là giải pháp quan trọng hàng đầu để nâng cao năng suất, lãnh đạo Bộ Kế hoạch và Đầu tư cũng thẳng thắn thừa nhận ngành nông nghiệp cơ khí hỗ trợ cho nông nghiệp ở Việt Nam còn nhiều hạn chế.

“Hiện hầu hết máy móc, thiết bị của doanh nghiệp đều phải nhập khẩu từ nước ngoài do ngành chế tạo máy phục vụ nông nghiệp ở Việt Nam còn chưa đáp ứng nhu cầu thị trường. Cùng đó, doanh nghiệp, nông dân vẫn gặp khó khăn về giống, vật nuôi, phải nhập khẩu giống, vật nuôi từ nước ngoài.

Thị trường tiêu thụ không bền vững, chuỗi liên kết với các nhà phân phối bán lẻ lớn còn chưa chặt chẽ. Việc tổ chức sản xuất theo các mô hình liên kết còn nhiều hạn chế do khả năng hợp tác, liên kết của người dân, doanh nghiệp còn yếu”, Thứ trưởng Trần Duy Đông đánh giá.

Đồng quan điểm, Phó Chủ tịch thường trực Hội chăn nuôi Việt Nam Nguyễn Xuân Dương cũng cho rằng hiện công nghệ trong chăn nuôi của Việt Nam còn thiếu đồng bộ và không đồng đều. Mới chỉ có khoảng 30% khu vực chăn nuôi lợn, gà theo hướng công nghiệp của doanh nghiệp, áp dụng công nghệ hiện đại, còn lại vẫn chắp vá. Với công nghệ giết mổ, mới chỉ 20% thị phần được đầu tư hiện đại và đồng bộ, còn lại là thủ công.

Do vậy, với không gian chăn nuôi hẹp, ngành này cần đổi mới, nâng cao trình độ khoa học công nghệ để nâng năng suất, chất lượng; nâng cao năng lực giết mổ và chế biến sản phẩm chăn nuôi…

Bên cạnh đó, tỷ trọng nhập khẩu các nguyên liệu đầu vào trong hoạt động chăn nuôi tại Việt Nam cao, nhất là nguyên liệu thức ăn chăn nuôi nhập khẩu chiếm trên 70% tổng số và ngày càng gia tăng.

Trong khi đó, áp lực cạnh tranh về thị trường của các sản chăn nuôi nhập khẩu ngày càng lớn, nhất là khi các Hiệp định thương mại tự do thế hệ mới phát huy hiệu lực, các dòng thuế nhập khẩu sản phẩm chăn nuôi về 0%.

Tăng cường kết nối, học hỏi kinh nghiệm từ Ireland

Đánh giá về năng lực của Ireland trong lĩnh vực nông nghiệp, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Duy Đông cho rằng lĩnh vực nông nghiệp của Ireland có thế mạnh hàng đầu thế giới do ứng dụng công nghệ cao nhằm tăng cường khả năng cạnh tranh; áp dụng được các tiêu chuẩn cao nhất về quản lý an toàn thực phẩm để xuất khẩu ra toàn thế giới.

Ireland đang áp dụng các tiêu chuẩn cao nhất về quản lý an toàn thực phẩm để đảm bảo chất lượng hàng hóa xuất khẩu của ra toàn thế giới; triển khai chương trình bền vững quốc gia về nông nghiệp và thực phẩm - origin green với sự tham gia của Chính phủ, các nhà sản xuất và khu vực tư nhân với mục tiêu phát triển bền vững ngành nông nghiệp Ireland.

Thứ trưởng Trần Duy Đông cũng nhấn mạnh nền nông nghiệp Việt Nam còn nhiều dư địa để phát triển, đặc biệt là các sản phẩm hữu cơ, chế biến có giá trị gia tăng cao và ứng dụng công nghệ cao. Do đó, việc học hỏi kinh nghiệm từ Ireland có ý nghĩa quan trọng để Việt Nam hướng tới một nền nông nghiệp công nghệ cao”.

“Việc thúc đẩy quan hệ hợp tác phát triển ngành nông nghiệp cũng như đẩy mạnh liên kết doanh nghiệp nông nghiệp hai nước có ý nghĩa quan trọng trong bối cảnh hiện nay, bởi đây là thế mạnh của 2 quốc gia có thể bổ trợ cho nhau cùng phát triển”, ông Đông khẳng định.

Toàn cảnh Hội nghị kết nối Ireland – Việt Nam về nông nghiệp 4.0.

Thứ Trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư bày tỏ mong muốn các doanh nghiệp nông nghiệp Việt Nam sẽ có cơ hội tiếp cận nghiên cứu các công nghệ 4.0 hiện đại mà Ireland đang áp dụng. Cộng đồng doanh nghiệp hai nước có cơ hội trao đổi kinh nghiệm về chăn nuôi; tìm kiếm cơ hội hợp tác, qua đó, giúp doanh nghiệp Việt tham gia chuỗi giá trị một cách hiệu quả, qua đó, thúc đẩy xuất khẩu nông sản tới thị trường khu vực và trên thế giới.

Đồng quan điểm, ông Kevin Ryan, Giám Đốc khu vực Đông Nam Á, Thương vụ Ireland tại Việt Nam cũng cho hay, Ireland là quốc gia có nền nông nghiệp phát triển lâu đời và phát triển hàng đầu trên thế giới. Khoa học và Công nghệ là chìa khóa thành công của Ireland để nâng cao công suất và chất lượng sản phẩm, đồng thời cải thiện đời sống nông dân.

Ireland cũng là quốc gia có nhiều kinh nghiệm trong quá trình chuyển đổi từ một nước nông nghiệp thành nước công nghiệp hiện đại với việc sử dụng công nghệ tiên tiến và các thành tựu nghiên cứu khoa học ứng dụng để nâng cao giá trị gia tăng của nông sản.

Với mục tiêu xây dựng nền nông nghiệp theo hướng hiện đại, có năng suất chất lượng, hiệu quả, bền vững và sức cạnh tranh cao, việc Việt Nam trao đổi kinh nghiệm và thúc đẩy hợp tác trong lĩnh vực nông nghiệp với Ireland là việc làm thiết thực, đồng thời góp phần hỗ trợ các doanh nghiệp của hai nước cùng phát triển.

Nguyễn Phương Anh