Công nghệ giải mã gien giúp tầm soát gien ung thư di truyền

Tham dự hội nghị có các đồng chí: GS, AHLĐ Nguyễn Anh Trí, cố vấn cao cấp Bệnh viện đa khoa MEDLATEC, Chủ tịch Hội Huyết học và Truyền Máu; ThS, BS Nguyễn Thị Kim Len, Giám đốc Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC; đại diện lãnh đạo các các cục, bệnh viện, phòng khám, đơn vị hợp tác khám sức khỏe thuộc Bộ Y tế ...

Tại hội nghị, TS Phan Minh Liêm, thành viên Hiệp hội Di truyền Y khoa Hoa Kỳ cho biết, trên thế giới hiện nay, ứng dụng của công nghệ gien trong tầm soát và điều trị ung thư đang đạt được những kết quả rất tích cực. Đặc biệt, công nghệ giải mã gien có thể tầm soát được 22.000 đột biến gien ung thư di truyền trên cơ thể người.

Theo ước tính của Tổ chức Ung thư toàn cầu GLOBOCAN, năm 2018 có 18,1 triệu ca ung thư mới và 9,6 triệu ca tử vong do ung thư. Trong đó, tại châu Á số ca ca ung thư mắc mới chiếm 48,4%, số ca tử vong chiếm 57,3%.

Giáo sư, Anh hùng lao động Nguyễn Anh Trí, cố vấn cao cấp Bệnh viện đa khoa MEDLATEC.

Theo TS Phan Minh Liêm, ung thư do nhiều nhóm nguyên nhân gây nên như nhóm tác nhân sinh học (virus, vi khuẩn HP, bệnh lý,…), hóa học (thuốc lá, rượu bia, ô nhiễm, thuốc bảo vệ thực vật,…), vật lý (phóng xạ, tia tử ngoại,…). Các tác nhân này gây đột biến gien và hệ quả là gây ung thư. Chẳng hạn, đột biến trên các gien BRCA1, BRCA2 có thể tăng nguy cơ mắc ung thư đến 80%; đột biến gien TP53 tăng nguy cơ ung thư đến 90%; đột biến gien PTEN, RB1 gây ung thư đa cơ quan với xác suất có thể lên đến 85,2%.

Bên cạnh việc “vạch mặt” những gien tăng nguy cơ mắc ung thư, TS Phan Minh Liêm cũng chỉ ra gien kháng ung thư. Đây là loại đột biến di truyền trội, nếu người mang gien này trong cơ thể tăng cao nguy cơ mắc ung thư: 50% trước 40 tuổi và 90% trước 60 tuổi. Nguy hiểm hơn, khi cơ thể chứa gien kháng kháng ung thư còn có khả năng kháng hóa trị và kháng xạ trị cao, làm tăng nguy cơ mắc nhiều loại ung thư nguy hiểm.

Để biết cơ thể có chứa các đột biến gien hay không thì cách làm hiện đại nhất và có cơ sở khoa học hiện nay là công nghệ giải mã gien. TS Phan Minh Liêm cho biết, hiện công nghệ giải mã gien có thể tầm soát được 22.000 đột biến gien ung thư di truyền (germline) trên cơ thể người. Từ việc xác định đột biến gien trong cơ thể ở giai đoạn sớm giúp người bệnh được tư vấn biện pháp theo dõi và can thiệp sớm, giảm phát sinh bệnh do đột biến gien ung thư di truyền, từ đó nâng cao hiệu quả điều trị và phòng tránh bệnh. “Công nghệ giải mã gien giúp tìm kiếm các biện pháp điều trị phù hợp cho từng ca bệnh. Đặc biệt, các biện pháp theo dõi và can thiệp sớm dựa trên kết quả giải mã gien nâng cao hiệu quả phòng ngừa bệnh ung thư”, TS Phan Minh Liêm chia sẻ.

Như vậy, để biết cơ thể có chứa các đột biến gien hay không thì cách làm hiện đại nhất và có cơ sở khoa học hiện nay là công nghệ giải mã gien. Công nghệ này tạo ra một cuộc cách mạng trong y học về kiểm soát dễ dàng gien ung thư.

Bằng những kiến thức, kinh nghiệm được chia sẻ tại hội nghị, Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC mong muốn chung tay cùng các bệnh viện, cơ sở y tế nâng cao chất lượng chẩn đoán và điều trị, giúp người dân được thụ hưởng những thành tựu của khoa học và công nghệ vào chăm sóc sức khỏe.

PV