Công khai y tế để người dân giám sát và toàn quyền lựa chọn

Công khai thông tin về 5 lĩnh vực “nóng”

Tại lễ khai trương, GS, TS Nguyễn Thanh Long, Bộ trưởng Bộ Y tế nhấn mạnh: "Cổng Công khai y tế (https://congkhaiyte.moh.gov.vn) là kênh chính thống của Bộ Y tế để người dân và doanh nghiệp tra cứu các thông tin về giá thuốc, giá trang thiết bị y tế, giá vật tư y tế, giá sinh phẩm chẩn đoán, giá khám, chữa bệnh, giá niêm yết, giá đấu thầu, thông tin về các sản phẩm đang lưu hành hoặc đã được thu hồi, kết quả xử lý thủ tục hành chính, những vi phạm trong quảng cáo... Thông qua Cổng Công khai y tế, người dân thực hiện quyền được biết và giám sát các dịch vụ mà ngành y tế cung cấp".

Cổng Công khai y tế là kết quả phối hợp giữa Bộ Y tế và Tập đoàn Công nghiệp-Viễn thông quân đội (Viettel) nhằm công khai hóa thông tin y tế trong 5 lĩnh vực “nóng”: Dược và mỹ phẩm, Trang thiết bị y tế, An toàn thực phẩm, Khám và chữa bệnh, Hành chính công. Trong những năm gần đây, ngành y tế Việt Nam đã và đang có sự thay đổi đột phá trên cả ba trụ cột chính: Phòng bệnh-chăm sóc sức khỏe, khám, chữa bệnh và quản trị y tế nhờ việc ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) một cách toàn diện. Bộ Y tế cho biết, tính đến hết năm 2019, 100% bệnh viện đã triển khai tin học hóa, số hóa dịch vụ khám, chữa bệnh và quản lý bệnh viện; 99,5% cơ sở y tế trên toàn quốc đã kết nối liên thông với hệ thống giám định của bảo hiểm xã hội. Theo ông Nguyễn Trọng Khoa, Phó cục trưởng Cục Quản lý Khám, chữa bệnh (Bộ Y tế), mọi giá dịch vụ y tế đều được công khai trên Cổng Công khai y tế. 1.490 bệnh viện đã cập nhật thông tin về giá dịch vụ y tế trên Cổng Công khai y tế. Nơi đây không chỉ cung cấp thông tin về dịch vụ y tế mà còn trao cho người dân quyền lựa chọn cơ sở y tế chất lượng cao, góp phần đảm bảo sự hài lòng cho người bệnh khi khám, chữa bệnh tại bệnh viện. Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long nhấn mạnh: “Chúng tôi coi đây là cuộc cách mạng. Tới đây, bộ sẽ yêu cầu tất cả các phòng khám trên toàn quốc phải công khai giá, chất lượng, đánh giá sự hài lòng để người dân lựa chọn. Người dân có quyền giám sát, chứ không mù mờ về giá cả”.

Người dân mua thuốc tại cửa hàng bán thuốc huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh.Ảnh: HẢI ANH.

Không để người dân mù mờ về chi phí khám, chữa bệnh

Những năm qua, thị trường trang thiết bị y tế Việt Nam đã có tốc độ tăng trưởng rất mạnh nhưng đã có hiện tượng mua bán lòng vòng, “thổi giá”, “đội giá” trang thiết bị y tế. Tại lễ khai trương, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long nhấn mạnh: “Thời gian qua có một số hiện tượng tiêu cực xảy ra nên Bộ Y tế quyết tâm công khai tất cả giá bán thiết bị y tế trên thị trường, tránh mua bán lòng vòng, thổi giá gây bức xúc cho dư luận. Đồng thời, công khai kết quả đấu thầu để các đơn vị tra cứu, tham khảo. Tất cả các sinh phẩm chẩn đoán cũng được công khai toàn bộ giúp các cơ sở y tế lựa chọn”.

Theo ông Nguyễn Minh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Trang thiết bị và công trình y tế (Bộ Y tế), nguyên nhân của việc mua sắm trang thiết bị y tế (TTBYT) mỗi nơi một giá thời gian qua là do nhiều yếu tố. Cùng chủng loại TTBYT nhưng có nhiều mức giá, phụ thuộc vào cấu hình, tính năng kỹ thuật và các dịch vụ đi kèm. Một số chủ đầu tư lại chưa làm tốt công tác xác định nhu cầu, không tham khảo đầy đủ thông tin về TTBYT trên thị trường để làm cơ sở xây dựng kế hoạch mua sắm. Mặt khác, công tác quản lý, mua sắm và sử dụng TTBYT tại một số bệnh viện, địa phương chưa được quan tâm, nên không nắm bắt và thực hiện đầy đủ quy định về đầu tư, mua sắm TTBYT. Do đó, vấn đề quản lý giá TTBYT trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết, để bảo vệ quyền lợi của bệnh nhân, đồng thời bảo vệ uy tín của ngành y tế và bảo vệ chính cán bộ không sa ngã. Vụ trưởng Vụ Trang thiết bị và Công trình y tế nhấn mạnh: “Chỉ những sản phẩm có thông tin chính xác và hợp pháp mới được đưa lên cổng. Doanh nghiệp có thể sửa nội dung nhưng phần mềm sẽ lưu vết. Việc công khai giá sẽ khiến các doanh nghiệp buộc phải cạnh tranh về giá”. Để làm được việc này, Vụ Trang thiết bị và công trình y tế đã rà soát các nhà nhập khẩu. Do TTBYT ở Việt Nam chủ yếu nhập khẩu nên Vụ Trang thiết bị và công trình y tế đã làm việc với đại diện các hãng thiết bị y tế có uy tín để thống nhất phương án công khai giá”.

Còn ông Vũ Tấn Cường, Cục trưởng Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) khẳng định: “Tính đến ngày 20-11, đã có 60.228 thông tin giá thuốc bán buôn được dự kiến kê khai, kê khai lại; 41.389 giá thuốc trúng thầu tại các cơ sở y tế. Ngoài ra, hơn 50% nhà thuốc đã công khai giá, để người dân so sánh thuốc của các nhà thuốc. Việc công khai trong ngành y tế nói chung, đặc biệt trong lĩnh vực dược rất có ý nghĩa, khi đó người dân sẽ tham gia giám sát vào chuỗi kinh doanh, các doanh nghiệp cũng có trách nhiệm hơn đối với việc xác định cơ cấu giá của mình”.

Phó tổng giám đốc Tập đoàn Viettel Hoàng Sơn cam kết: “Viettel sẽ tiếp tục đồng hành cùng Bộ Y tế, hoàn thiện các tính năng của Cổng Công khai Y tế, sẽ liên tục ứng dụng các công nghệ mới như trí tuệ nhân tạo (AI), trợ lý ảo (chatbot) trong tương tác với người dùng, trả lời tự động các câu hỏi; công nghệ blockchain để kiểm soát các thông tin khi liên thông dữ liệu, đảm bảo theo dõi lịch sử quá trình cập nhật; đảm bảo an toàn, bảo mật thông tin tuyệt đối để Cổng Công khai y tế hoạt động thực sự có hiệu quả.

Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long nhận định, Cổng Công khai Y tế mới là bước khởi đầu. Các thông tin về những lĩnh vực do Bộ Y tế quản lý sẽ từng bước được công khai hóa để người dân và doanh nghiệp có thể tra cứu trên internet ở mọi nơi, mọi lúc, không để người dân nào mù mờ về chi phí khám, chữa bệnh.

DIỆP CHÂU