Công khai để giám sát

Phát biểu trước cử tri tại phiên khai mạc, Bí thư Thành ủy Đà Nẵng Trương Quang Nghĩa cho biết, TP sẽ công khai 7 dự án lớn, đặc biệt là các dự án liên quan đến Vũ “nhôm” để người dân giám sát. Tới dự và phát biểu tại kỳ họp, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cũng nhắc nhở các đại biểu dân cử, không để những vụ việc sai phạm trước đây ảnh hưởng đến tư tưởng và hành động mà phải dám làm, dám khẳng định cái đúng.

Một dự án bị bỏ hoang hàng chục năm tại bán đảo Sơn Trà. Ảnh Thanh Tùng.

Năm 2018, các cấp, ngành của TP Đà Nẵng đã quyết liệt, quyết tâm khắc phục các sai phạm (chủ yếu trong lĩnh vực đất đai) theo Kết luận thanh tra số 2852/KL-TTCP năm 2012 của Thanh tra Chính phủ. Cử tri TP này đang đặc biệt quan tâm đến 7 dự án lớn gồm: Lối xuống biển tại khu vực cuối đường Hồ Xuân Hương (quận Ngũ Hành Sơn) và quy hoạch một số khu vực ven biển khác; Quy hoạch kiến trúc quảng trường và một số dự án tại khu vực trung tâm thành phố; Quy hoạch khu vực cảng Sông Thu trước đây, Vườn tượng APEC; các dự án xây dựng ở Sơn Trà; dự án Công viên đại dương; dự án Khu đô thị quốc tế Đa Phước; dự án bến du thuyền phía Nam Cảng Sông Hàn. Trong số này có 2 dự án của Vũ “nhôm” là Khu đô thị quốc tế Đa Phước và dự án nhà hàng, bến du thuyền phía Nam Cảng Sông Hàn.

Ngày 2/11/2012, Thanh tra Chính phủ (TTCP) công bố Kết luận thanh tra số 2852/KL-TTCP, đề cập đến nhiều sai phạm của TP này trong lĩnh vực đất đai, gây thất thoát ngân sách 3.434 tỷ đồng. Kết luận của Thanh tra Chính phủ thể hiện vào các thời điểm khác nhau như: UBND TP Đà Nẵng đã giao đất cho tổ chức, cá nhân làm DA chủ yếu không qua đấu giá. TP Đà Nẵng cũng chưa thu hồi cho ngân sách số tiền 1.468 tỉ đồng do tính thiếu diện tích thu tiền sử dụng đất, không tính đủ tiền chuyển mục đích sử dụng đất, kéo dài thời gian cho thuê đất từ 50 lên 70 năm, xác định giá thu tiền sử dụng đất khi giao đất thấp hơn bảng giá do TP ban hành và giá do Hội đồng thẩm định giá đất TP trình. Đà Nẵng cũng chưa thu hồi cho ngân sách khoản tiền 867 tỉ đồng sử dụng đất trái quy định cho các nhà đầu tư.

Nhiều dự án được cá nhân trục lợi bằng hình thức sang tay, hưởng chênh lệch mỗi “thương vụ” hàng trăm tỷ đồng. Đơn cử năm 2006, UBND TP Đà Nẵng bán khu đất ở đường Phạm Văn Đồng giá 84 tỷ đồng cho 2 cá nhân làm dự án. Năm 2008, khu đất này được sang nhượng cho 1 cá nhân khác với giá 581 tỷ đồng, hưởng chênh lệch gần 500 tỷ đồng. Năm 2009 khu đất dự án nói trên tiếp tục chuyển nhựng sang tay cho đối tác khác với giá 585 tỷ đồng. Năm 2007 khu đất trên tuyến đường Sơn Trà - Điện Ngọc được TP Đà Nẵng bán cho doanh nghiệp tư nhân làm dự án. Năm 2010, doanh nghiệp này sang tay khu đất dự án với giá 285 tỷ đồng, hưởng chênh lệch 220 tỷ đồng. Gần 30 ha đất thuộc dự án sân gôn Đa Phước cũng được TP Đà Nẵng bán với giá ưu đãi cho doanh nghiệp làm thiệt hại cho ngân sách trên 570 tỷ đồng

Buông lỏng quản lý, “lợi ích nhóm” trong quy hoạch, cấp phép, chuyển nhượng dự án đất đai ở Đà Nẵng, đã khiến TP này phải trả giá rất đắt. Ngoài hàng chục km bờ biển bị che chắn bởi các dự án không có thực lực đầu tư; nhiều diện tích “đất vàng”, “đất kim cương” trung tâm TP cũng bị phơi mưa nắng bởi qua tay nhiều cò đất núp dưới vỏ bọc nhà đầu tư.

Thực tế này dẫn đến hậu quả là trong khi các địa phương lân cận thu hút được những dự án công nghiệp, công nghệ cao, đóng góp ngân sách hàng chục ngàn tỷ đồng/năm thì các khu công nghiệp của TP Đà Nẵng gần như giẫm chân tại chỗ với các nhà máy đầu tư đơn lẻ, hoạt động cầm chừng, thậm chí gây ra nhiều hệ lụy, tai tiếng về môi trường. Những cò đất như Vũ “nhôm” lộng hành, chi phối thao túng một bộ phận quan chức, dẫn đến hậu quả đau lòng trong công tác cán bộ. Cái giá phải trả vô cùng đắt về mất mát cán bộ do tiếp tay cho các sai phạm về đất đai, công sản đã làm cử tri Đà Nẵng- đặc biệt là các cán bộ lão thành - không khỏi đau đớn, xót xa.

Phát biểu với cử tri tại kỳ họp của HĐND TP Đà Nẵng; Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân thẳng thắn cho rằng: Thu ngân sách của Đà Nẵng chỉ đạt 37.200 tỷ đồng như báo cáo là chưa tương xứng. Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đề nghị các cấp, ngành của Đà Nẵng không để những vụ việc, sai phạm trước đây ảnh hưởng đến tư tưởng, hành động…Ý kiến của người đứng đầu cơ quan lập pháp, đã củng cố thêm niềm tin cho các đại biểu dân cử tại kỳ họp cuối cùng năm 2018 HĐND TP Đà Nẵng trên tinh thần cởi mở công khai để người dân giám sát việc khắc phục hậu quả của những sai phạm, sai lầm ở TP này trong quá khứ.

Dương Thanh Tùng