Công dụng bất ngờ của những chiếc la bàn cổ nhất thế giới

Là dụng cụ dùng để xác định phương hướng dựa trên từ tính, la bàn được coi là một trong những phát minh quan trọng nhất trong lịch sử thế giới.

Theo các tư liệu lịch sử, những chiếc la bàn đầu tiên đã được chế tạo ở Trung Hoa thời nhà Hán. Loại lan bàn sơ khai này do Tổ Xung Chi phát minh, có thể xác định hướng Nam qua một hình nhân luôn chỉ về hướng Nam, còn được gọi là kim chỉ Nam.

Sau đó phiên bản la bàn đơn giản với chiếc thìa sắt được đặt trên khay sắt đã từ hóa trở nên phổ biến. Điều bất ngờ là ban đầu chúng được dùng phổ biến trong các nghi thức bói toán, phong thủy hơn là dùng để chỉ hướng đi như chúng ta vẫn thường hình dung.

Đến thời nhà Tống, la bàn mới được ứng dụng rộng rãi trong ngành hàng hải để chỉ hướng thay cho việc dựa vào thiên văn. Nhờ con đường tơ lụa mà la bàn đã du nhập vào nhiều vùng đất trên thế giới.

Vào năm 1190, loại la bàn tiêu chuẩn dành cho thủy thủ đã được phát triển tại châu Âu. Đến thế kỷ 14, la bàn đã trở thành bạn đồng hành của các thủy thủ trên toàn thế giới.

Vào thời cận đại, La bàn trở thành công cụ đáng tin cậy giúp các nhà thám hiểm vượt qua đại dương trên thế giới, khám phá các lục địa mới, khiến châu Âu phát triển vượt bậc nhờ việc khai thác thuộc địa, thúc đẩy cuộc cách mạng công nghiệp sau này.

Thời nay, về mặt công nghệ, la bàn cơ học đã lỗi thời so với vệ tinh và hệ thống định vị toàn cầu. Nhưng chúng vẫn được sử dụng rộng rãi trong các hoạt động du lịch, thám hiểm, thăm dò địa chất... do độ tin cậy cao, gọn nhẹ và sự bền bỉ bền vượt trội so với các thiết bị kỹ thuật số...

Mời quý độc giả xem video: Giải mã thông điệp ý nghĩa trống đồng Đông Sơn. Nguồn: Đài Phát thanh - Truyền hình Hà Nội.

T.B (tổng hợp)