Công đoàn Việt Nam tiếp tục xứng đáng là đội tiên phong

PV: Thưa Chủ tịch, mừng Xuân mới cũng là thời điểm Đảng ta kỷ niệm 90 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam - đội tiên phong của giai cấp công nhân và toàn thể nhân dân lao động - trong đó Công đoàn là tổ chức chính trị rộng lớn của giai cấp công nhân. Vậy theo đồng chí, để xứng đáng với niềm tin của Đảng, của công nhân lao động, tổ chức Công đoàn cần làm những gì để tiếp tục khẳng định vai trò của mình trong thời gian tới?

- Đồng chí Nguyễn Đình Khang: Công đoàn Việt Nam là tổ chức chính trị - xã hội của giai cấp công nhân và của người lao động được thành lập trên cơ sở tự nguyện, đại diện cho người lao động, chăm lo và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của người lao động; tham gia quản lý nhà nước, quản lý kinh tế - xã hội; tham gia kiểm tra, thanh tra, giám sát hoạt động của cơ quan nhà nước, tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp về những vấn đề liên quan đến quyền, nghĩa vụ của người lao động; tuyên truyền, vận động người lao động học tập, nâng cao trình độ, kỹ năng nghề nghiệp, chấp hành pháp luật, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Đồng chí Nguyễn Đình Khang - Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam

Để thực hiện sứ mệnh trên, đáp ứng những đòi hỏi, yêu cầu trong giai đoạn mới, Công đoàn Việt Nam xác định nhiệm vụ trọng tâm là tập trung nâng cao năng lực đại diện bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng cho người lao động, cán bộ công đoàn; tập hợp trí tuệ của công nhân để tham gia xây dựng, bổ sung, sửa đổi và thực hiện chính sách, pháp luật. Đồng thời, tập trung phát triển đa dạng, hiệu quả các hoạt động chăm lo lợi ích cho đoàn viên công đoàn. Song song với đó, chú trọng nâng cao hiệu quả, hiệu lực công tác kiểm tra, giám sát của tổ chức Công đoàn.

Tăng cường hơn nữa công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao giác ngộ giai cấp, bản lĩnh chính trị, ý thức tự lực, tự cường, tinh thần cảnh giác cách mạng, kiên định con đường xã hội chủ nghĩa cho công nhân. Chủ động thông tin về tổ chức và hoạt động công đoàn, chú trọng công tác định hướng thông tin trên internet và mạng xã hội.

Tham gia xây dựng môi trường văn hóa tích cực trong các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp, khu công nghiệp; đời sống tinh thần lành mạnh cho người lao động. Chủ động tham mưu với cấp ủy, chính quyền đồng cấp về những vấn đề mới, diễn biến mới trong phong trào công nhân, viên chức, lao động và tổ chức Công đoàn.

Tiếp tục hoàn thiện mô hình tổ chức, đổi mới nội dung, phương thức tập hợp, vận động người lao động đáp ứng yêu cầu, đòi hỏi của tình hình mới; chú trọng công tác phát triển đoàn viên, thành lập tổ chức Công đoàn tại cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp gắn liền với tập trung nâng cao chất lượng hoạt động của công đoàn cơ sở nhất là ngoài khu vực nhà nước; quan tâm xây dựng, đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ công đoàn đặc biệt là đội ngũ cán bộ công đoàn cơ sở, cán bộ chủ chốt đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ.

Đổi mới phương thức vận động, tập hợp người lao động đáp ứng yêu cầu trong tình hình mới, đổi mới phương thức chỉ đạo và tổ chức thực hiện theo hướng lấy người lao động làm trung tâm; hoạt động chủ yếu ở cơ sở; công đoàn cấp trên phục vụ công đoàn cấp dưới; phát huy sức mạnh tổng hợp trong việc xây dựng tổ chức Công đoàn vững mạnh. Đẩy mạnh cải cách hành chính; phát huy dân chủ, tăng cường trách nhiệm, kỷ luật, kỷ cương trong chỉ đạo, điều hành và tổ chức thực hiện.

PV: Mỗi giai đoạn lịch sử đều có bối cảnh khác nhau, bởi thế, phương thức tổ chức và hình thức hoạt động cũng có những nét khác nhau. Trong kỷ nguyên nền công nghiệp 4.0, đặc biệt khi Việt Nam đã tham gia gần như đầy đủ vào các Hiệp định thương mại tự do thế hệ mới, đồng nghĩa với việc phải chấp nhận các tổ chức độc lập đại diện cho người lao động. Vậy theo đồng chí, mấu chốt quan trọng tổ chức Công đoàn Việt Nam phải làm thế nào để người động nhìn nhận là tổ chức duy nhất đại diện cho quyền, lợi ích chính đáng của họ?

- Đồng chí Nguyễn Đình Khang: Trước thách thức hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, Việt Nam tích cực tham gia các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới, tổ chức và hoạt động của Công đoàn Việt Nam cũng phải chủ động tiến hành các giải pháp nhằm đổi mới để đáp ứng yêu cầu của tình hình mới, đáp ứng nhu cầu, nguyện vọng của đoàn viên, người lao động đồng thời để tiệm cận nhiều hơn với các tiêu chuẩn lao động quốc tế.

Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam Nguyễn Đình Khang thăm hỏi việc làm, đời sống thợ lò. Ảnh: N.H

Bộ luật Lao động (sửa đổi) vừa được Quốc hội thông qua, lần đầu tiên vấn đề “tổ chức đại diện cho người lao động tại doanh nghiệp” được quy định và áp dụng tại Việt Nam. Trong thời gian không xa, Công đoàn Việt Nam vừa phải cạnh tranh với các tổ chức đại diện người lao động để thu hút, tập hợp, phát triển đoàn viên; đồng thời, phải thực hiện vai trò là thành viên trong hệ thống chính trị dưới sự lãnh đạo của Đảng, là tổ chức chính trị - xã hội đại diện cho người lao động, chăm lo và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của người lao động đã được quy định trong điều 10, Hiến pháp năm 2013.

Theo đó, thời gian tới, các cấp công đoàn cần tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền về nội dung, thời cơ và thách thức của các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới đối với Công đoàn Việt Nam, đối với đoàn viên, người lao động.

Trọng tâm cần đổi mới mạnh mẽ nội dung và phương thức hoạt động công đoàn, để Công đoàn Việt Nam thực sự là tổ chức đại diện của người lao động, do người lao động, vì người lao động, lấy hiệu quả, chất lượng hoạt động, lợi ích đem lại cho đoàn viên làm điểm thu hút, tập hợp, gắn kết tổ chức Công đoàn với đoàn viên.

Đặc biệt, một trong những giải pháp Công đoàn Việt Nam cần tập trung là thực hiện tốt hoạt động đại diện, bảo vệ quyền, lợi ích chính đáng của đoàn viên, người lao động trong đó chú trọng nâng cao chất lượng công tác tham gia xây dựng chính sách pháp luật bảo vệ từ xa và bảo vệ trên diện rộng đối với người lao động, chú trọng công tác thương lượng, ký kết, giám sát việc thực hiện thỏa ước lao động tập thể theo hướng thực chất, đưa vào thỏa ước những điều khoản có lợi cho người lao động trên cơ sở phù hợp với điều kiện thực tiễn của doanh nghiệp; đa dạng hóa các hoạt động chăm lo phúc lợi cho đoàn viên, phát huy các nguồn lực của tổ chức công đoàn kết hợp với nguồn lực xã hội trong chăm lo cho người lao động.

Trong thời gian không xa, Công đoàn Việt Nam vừa phải cạnh tranh với các tổ chức đại diện người lao động để thu hút, tập hợp, phát triển đoàn viên; đồng thời, phải thực hiện vai trò là thành viên trong hệ thống chính trị dưới sự lãnh đạo của Đảng, là tổ chức chính trị - xã hội đại diện cho người lao động, chăm lo và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của người lao động đã được quy định trong điều 10, Hiến pháp năm 2013.

Bên cạnh đó, vẫn cần tập trung phát triển đoàn viên, thành lập công đoàn cơ sở; nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ công đoàn các cấp, tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ công đoàn đủ về số lượng, mạnh về chất lượng, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới; đổi mới trong công tác tổ chức các phong trào thi đua theo hướng sát hợp với từng đối tượng, từng loại hình để thực sự là động lực khích lệ đoàn viên, người lao động.

PV: Trên góc độ giám sát, Luật Công đoàn quy định rõ, ngoài chức năng, nhiệm vụ chuyên môn, tổ chức Công đoàn còn phối hợp với Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc các cấp tiến hành giám sát các cơ quan trong chính quyền về việc thực thi pháp luật của Nhà nước, trong đó có cả pháp luật về lao động. Để khẳng định vai trò của mình đã được Luật hóa, đồng chí có thể cho biết chương trình hành động của tổ chức Công đoàn thời gian tới?

- Đồng chí Nguyễn Đình Khang: Thời gian qua, hoạt động tham gia thanh tra, kiểm tra, giám sát của các cấp công đoàn đã được thực hiện tích cực, phát hiện nhiều hạn chế, bất cập trong quá trình thực hiện chính sách, pháp luật, đề xuất nhiều giải pháp tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, xử lý vi phạm; kiến nghị sửa đổi, bổ sung chính sách, pháp luật; đồng thời trực tiếp thông tin, hướng dẫn, giải đáp về pháp luật cho cơ quan, đơn vị; góp phần bảo vệ quyền lợi hợp pháp của đoàn viên, người lao động, nâng cao chất lượng công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực lao động, công đoàn.

Đặc biệt, Chương trình phối hợp giám sát giữa Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam với Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, Thanh tra Chính phủ và Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã có tác động tích cực đến doanh nghiệp, cơ quan quản lý nhà nước ở các địa phương trong việc thực hiện pháp luật.

Trên cơ sở đó, tới đây, Công đoàn Việt Nam tiếp tục tập trung các nguồn lực và tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về chất lượng, hiệu quả thực hiện nhiệm vụ đại diện bảo vệ quyền lợi hợp pháp để củng cố, tăng cường sự gắn bó chặt chẽ với đoàn viên, người lao động, góp phần xây dựng tổ chức Công đoàn vững mạnh trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế.

Đẩy mạnh công tác tham gia kiểm tra, giám sát, phản biện xã hội. Chủ động tham gia phản biện xã hội, nhất là những chủ trương, chính sách liên quan đến quyền và lợi ích hợp pháp của người lao động. Thực hiện quyền giám sát; tích cực phối hợp với các cơ quan chức năng trong công tác kiểm tra, thanh tra, giám sát theo quy định của pháp luật. Đề nghị xử lý kiên quyết, kịp thời các hành vi vi phạm pháp luật lao động, Luật Công đoàn, Luật Bảo hiểm xã hội, Luật An toàn vệ sinh lao động...

PV: Nhân mùa Xuân mới, trên cương vị Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, đồng chí có gửi gắm gì với tổ chức Công đoàn, đoàn viên và công nhân, viên chức, lao động Thủ đô?

- Đồng chí Nguyễn Đình Khang: Liên đoàn Lao động thành phố Hà Nội là đơn vị đi đầu cả nước trong thực hiện nhiều đề án, mô hình thí điểm, đóng góp có hiệu quả vào công tác lãnh đạo, chỉ đạo của của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, như: Thực hiện vận động phát triển đoàn viên, thành lập công đoàn cơ sở theo phương thức mới, Điều 17- Điều lệ Công đoàn Việt Nam; thực hiện Đề án thí điểm tăng cường cán bộ kế toán công đoàn đối với các Liên đoàn Lao động quận, huyện; thực hiện thí điểm về việc triển khai thu kinh phí công đoàn qua một tài khoản tại VietinBank.

Đồng chí Nguyễn Đình Khang tặng quà Tết tới công nhân lao động có hoàn cảnh khó khăn của thành phố Hà Nội

Tới đây, Công đoàn Việt Nam tiếp tục tập trung các nguồn lực và tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về chất lượng, hiệu quả thực hiện nhiệm vụ đại diện bảo vệ quyền lợi hợp pháp để củng cố, tăng cường sự gắn bó chặt chẽ với đoàn viên, người lao động, góp phần xây dựng tổ chức Công đoàn vững mạnh trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế.

Đẩy mạnh công tác tham gia kiểm tra, giám sát, phản biện xã hội. Chủ động tham gia phản biện xã hội, nhất là những chủ trương, chính sách liên quan đến quyền và lợi ích hợp pháp của người lao động.

Công đoàn Thủ đô cũng là một trong những đơn vị đi đầu trong cả nước thực hiện các hoạt động xã hội, chăm lo cho đoàn viên và người lao động, nhất là những trường hợp có hoàn cảnh khó khăn nhân dịp Tết Sum vầy, Tháng Công nhân...

Các cấp Công đoàn Thủ đô đã tập trung nhiều giải pháp nâng cao đời sống văn hóa tinh thần cho đoàn viên và công nhân, viên chức, lao động, điển hình như: Thành lập các “Điểm sinh hoạt văn hóa công nhân”; thành lập Tổ tự quản khu nhà trọ công nhân; tổ chức các buổi chiếu phim miễn phí phục vụ công nhân, lao động, phong trào “Hát cho công nhân nghe, nghe công nhân hát”...

Đặc biệt, Liên đoàn Lao động Thành phố đã duy trì có hiệu quả việc tham mưu cho lãnh đạo Thành phố định kỳ hàng năm đối thoại với đoàn viên, người lao động, trực tiếp ghi nhận và giải đáp, giao trách nhiệm cho các sở, ban, ngành của thành phố giải quyết các kiến nghị, đề xuất xác đáng của đoàn viên, người lao động, có tác động lan tỏa, được đông đảo công nhân, lao động và các tầng lớp nhân dân trong xã hội đánh giá cao.

Để tiếp tục phát huy vai trò, vị thế và thế mạnh của mình, Liên đoàn Lao động thành phố Hà Nội và các cấp công đoàn Thủ đô cần chủ động, tích cực nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động, coi đó là mục tiêu cần hướng đến.

Trong đó, mỗi cấp công đoàn, mỗi cán bộ công đoàn cần nhận thức đầy đủ, đúng mức, thể hiện quyết tâm cao, tinh thần tiến công và chủ động, sáng tạo trong việc nâng cao hiệu quả hoạt động, phát huy lợi thế thành viên trong hệ thống chính trị, tích cực tham gia xây dựng chính sách, pháp luật, mang lại nhiều quyền lợi thiết thực cho đoàn viên và người lao động; củng cố, không ngừng mở rộng tổ chức Công đoàn, đảm bảo tập hợp đông đảo nhất đoàn viên vào Công đoàn Việt Nam.

Nằm trên địa bàn Thủ đô, trung tâm chính trị - hành chính của cả nước, các cấp công đoàn Thủ đô cần chủ động đổi mới phương thức lãnh đạo, chỉ đạo trong hoạt động công đoàn, tổ chức nhiều hoạt động hướng về cơ sở, thiết thực với đoàn viên và người lao động.

Thực hiện tốt việc chăm lo đời sống, đại diện bảo vệ quyền lợi hợp pháp, chính đáng của đoàn viên và người lao động; quan tâm tổ chức các hoạt động chăm lo đời sống tinh thần, cho công nhân, lao động nhất là tại các khu công nghiệp, khu chế xuất theo tinh thần tại Chỉ thị 52-CT/TW của Ban Bí thư về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác nâng cao đời sống tinh thần cho công nhân lao động khu công nghiệp, khu chế xuất”.

Liên đoàn Lao động thành phố Hà Nội cần quan tâm nâng cao chất lượng toàn diện đội ngũ cán bộ công đoàn, nhất là công đoàn cơ sở; cần xây dựng một đội ngũ cán bộ công đoàn có tính kế thừa cao, trưởng thành qua thực tiễn, trong đó, cần thể hiện rõ vai trò đại diện cho đông đảo đoàn viên công đoàn là yêu cầu cơ bản.

Cán bộ công đoàn phải là những người gần gũi, thấu hiểu và hành động vì người lao động, tập hợp được đoàn viên đến với tổ chức, hướng dẫn người lao động đồng lòng phấn đấu, góp phần xây dựng Thủ đô Hà Nội ngày càng phát triển.

Nhân dịp Xuân mới, thay mặt lãnh đạo Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, tôi xin chúc cán bộ công đoàn, đoàn viên và công nhân, viên chức lao động Thủ đô năm mới những lời chúc mừng tốt đẹp nhất, chúc một năm mới An khang, Thịnh vượng.

Chúc Liên đoàn Lao động thành phố Hà Nội sẽ tiếp tục giữ vững vị trí tiên phong, sáng tạo, đi đầu trong hoạt động công đoàn và phong trào công nhân, viên chức, lao động cả nước, góp phần hoàn thành thắng lợi các chỉ tiêu, nhiệm vụ Đại hội XII Công đoàn Việt Nam đã đề ra.

PV: Xin trân trọng cảm ơn đồng chí Chủ tịch!

Lan Ngọc (thực hiện)