Công bố sách giáo khoa lớp 1 dùng cho năm học mới: Nhiều bộ sách, chung chuẩn đánh giá

Không bắt buộc mỗi tỉnh phải chọn một bộ sách

Ông Thái Văn Tài - Vụ trưởng Vụ GD Tiểu học (Bộ GD&ĐT) - cho biết: Trước đó, Bộ GD&ĐT đã tiếp nhận SGK từ 3 đơn vị đề nghị thẩm định, gồm NXB Giáo dục Việt Nam, NXB ĐH Sư phạm, NXB ĐH Sư phạm TP HCM. Sau khi tiếp nhận 49 bản mẫu SGK đối với 9 môn học ở lớp 1 từ Ban tổ chức, mỗi thành viên Hội đồng quốc gia thẩm định SGK các môn học và hoạt động giáo dục lớp 1 nghiên cứu độc lập (15 ngày). Tiếp đó Hội đồng làm việc tập trung để thảo luận (7 ngày) gồm các nội dung: Nghe tác giả báo cáo về nội dung bản mẫu SGK, thảo luận tập trung công khai về bản mẫu SGK, công bố kết quả trực tiếp cho tác giả để tác giả biết nội dung chi tiết đánh giá của Hội đồng và thảo luận tiếp thu, chỉnh sửa, đồng thời có ý kiến phản biện lại Hội đồng (nếu có).

Sau 2 vòng thẩm định, kết quả có 38/49 bản mẫu SGK lớp 1 ở tất cả 9 môn học/hoạt động giáo dục (77,70%) được đánh giá mức “Đạt”; có 11/49 bản mẫu SGK lớp 1 ở 6 môn học/hoạt động giáo dục (22,3%) được đánh giá ở mức “Không đạt”. Sau khi tiếp nhận các bản mẫu SGK lớp 1 được Hội đồng thẩm định đánh giá mức “Đạt”, Bộ GD&ĐT tiến hành các bước rà soát, kiểm tra cuối cùng về các nội dung liên quan đến tính pháp lí đối với SGK để trình Bộ trưởng Bộ GD&ĐT phê duyệt danh mục SGK lớp 1 sử dụng trong cơ sở giáo dục phổ thông.

Vụ Phó Vụ Giáo dục trung học - PGS.TS Nguyễn Xuân Thành cho biết, theo Luật Giáo dục 2019 đã quy định: “UBND cấp tỉnh quyết định việc lựa chọn SGK sử dụng ổn định trong cơ sở giáo dục phổ thông trên địa bàn theo quy định của Bộ trưởng Bộ GD&ĐT".

Bộ GD&ĐT đang xây dựng Thông tư để hướng dẫn thực hiện theo đúng quy định của Luật. Thông tư này sẽ hướng dẫn việc lựa chọn SGK theo từng môn học, hoạt động giáo dục ở các cấp học và không quy định cứng là các UBND tỉnh phải chọn tất cả SGK của các môn học trong cùng một bộ hay chỉ được chọn một bộ SGK cho địa phương. Căn cứ vào điều kiện thực tế của địa phương, UBND tỉnh xây dựng các tiêu chí để lựa chọn được SGK phù hợp với nhu cầu và điều kiện tổ chức dạy học tại tỉnh thành.

Trước câu hỏi về việc liệu có thể xảy ra tiêu cực khi địa phương lựa chọn sách, Vụ Phó Vụ Giáo dục trung học - Nguyễn Xuân Thành nói: "Trong hướng dẫn để các địa phương lựa chọn SGK, Bộ GD&ĐT đã tính đến việc này. Đó là giao cho các thành viên hội đồng xây dựng tiêu chí; ở cấp trường phải tham khảo ý kiến của giáo viên trong trường, phụ huynh, để khi lựa chọn có sự đồng ý đạt đến mức nhất định thì mới công bố SGK được dùng. Tiếp đó mới công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng".

Việc có nhiều bộ SGK cho chương trình mới không làm ảnh hưởng đến việc kiểm tra, đánh giá học sinh. Ảnh:P.T

Đánh giá học sinh sẽ ra sao?

Thực hiện chương trình SGK mới, không ít ý kiến quan tâm tới việc kiểm tra đánh giá có đồng bộ và được tiến hành ra sao? Bởi mỗi địa phương chọn một bộ sách, tương đương với việc học sinh các tỉnh sẽ có thể học những bộ sách khác nhau, vậy cách đánh giá, kiểm tra sẽ như thế nào? Thậm chí nếu học sinh chuyển từ địa phương này sang địa phương khác thì có ảnh hưởng gì đến việc học không?

Ông Nguyễn Xuân Thành phản hồi: Chúng ta đang quen với việc có 1 bộ SGK, khi kiểm tra sẽ sử dụng ngữ liệu có trong quyển SGK đó. Học sinh khi chuyển từ địa phương này sang địa phương khác vẫn học nội dung trong SGK đó. Vì thế, mọi người chưa hình dung được lần đầu tiên Việt Nam áp dụng một chương trình, nhiều bộ SGK. Tuy nhiên, xin nhấn mạnh, chuẩn chương trình là quan trọng. Khi học sinh đang học trường này chuyển trường khác, học cuốn SGK khác không phải lo ngại. Bởi SGK chỉ là công cụ, phương tiện để học sinh thực hiện các hoạt động theo yêu cầu, đánh giá của thầy cô giáo để đáp ứng được những mục tiêu của chương trình chung mà thôi.

Theo lộ trình được Bộ GD&ĐT đặt ra, trước tháng 3-2020 các địa phương phải hoàn thành việc lựa chọn và công bố danh mục SGK sử dụng trong các trường phổ thông của tỉnh. Từ tháng 3 đến tháng 5-2020, Sở GD&ĐT cùng các NXB tổ chức tập huấn sử dụng SGK cho giáo viên triển khai chương trình giáo dục phổ thông mới với lớp 1. Bộ GD&ĐT sẽ triển khai công tác kiểm tra, giám sát, hướng dẫn các địa phương, các NXB thực hiện tốt các khâu lựa chọn SGK lớp 1, tổ chức tập huấn sử dụng SGK theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018, thực hiện việc in và phát hành SGK đảm bảo đủ số lượng, kịp thời về tiến độ thời gian cho năm học 2020-2021 và các năm học tiếp theo.

Giá SGK sẽ không tăng đột biến

Đại diện Vụ Kế hoạch Tài chính - Bộ GD&ÐT cho biết: Tại Nghị quyết 88 của Quốc hội đã giao Chính phủ xây dựng cơ chế tài chính. Hiện nay, SGK ảnh hưởng đến phạm vi rất rộng đến từng gia đình. Thời gian tới, Bộ GD&ÐT sẽ phối hợp Bộ Tài chính nghiên cứu để báo cáo Chính phủ có cơ chế về SGK phù hợp, bảo đảm công bằng và tránh sự tăng giá đột biến.

Phan Thủy