Con nuôi Biên phòng ở Rục Làn

Cán bộ Đồn Biên phòng Cà Xèng hướng dẫn 5 cậu con nuôi của đồn tập thể dục buổi sáng. Ảnh: Lê Văn Chương

Đêm ở Rục Làn (xã Thượng Hóa, huyện Minh Hóa, tỉnh Quảng Bình) xào xạc tiếng gió núi. Căn phòng nằm ở cuối dãy nhà ở sáng ánh đèn đỏ từ bàn học. Tấm biển màu đỏ gắn trên cửa phòng này ghi dòng chữ rất lạ và ít được nhìn thấy ở các đơn vị bộ đội: “Phòng con nuôi Biên phòng”. Căn phòng rộng rãi đặt 2 chiếc giường, 1 chiếc bàn. Trên giá sách, ngoài vở học còn có một ô riêng đặt các cuốn sách, báo, tạp chí...

Cậu bé Cao Ngọc Huyên đang dán lại tờ giấy khen được tặng cuối năm lớp 7 lên bàn học. Cậu có nước da đen láng, đôi mắt to và hơi đượm buồn dưới chiếc trán gồ, mái tóc đen với những sợi tóc cứng cáp. Cậu khoe, cách đây 5 tháng được các chú BĐBP nhận về đồn làm con nuôi khi đang học lớp 7, trường Trung học cơ sở Thượng Hóa. Lúc mới lên đồn, cậu cân nặng 29kg, giờ đây đã là 33kg.

Thỉnh thoảng, chị Cao Thị Hiền từ bản Yên Hợp đến thăm con, dặn dò con trai về chuyện học hành. Trở về bản, chị thường kể với bà con về chuyện con trai được các chú thương, cho 1 chiếc xe đạp, sắm quần áo mới, mỗi ngày được ăn 3 bữa chứ không như hồi ở nhà chỉ ăn 2 bữa, trong đó, nhiều bữa phải ăn bổi ngô, bổi sắn (gạo trộn sắn và ngô khô xay bột).

Huyên có giọng nói nhỏ nhẹ, ánh mắt khá dễ thương. Cậu lớn tuổi nhất trong 5 con nuôi ở Đồn Biên phòng Cà Xèng nên luôn nêu gương để các em làm theo. Cậu tâm sự: “Em năm nay 13 tuổi, là người dân tộc Sách. Bố em mất khi em 9 tuổi. Mỗi lần gặp, mẹ dặn em phải nghe lời dạy của các chú và học hành cho tốt”.

Thượng tá Lê Văn Sơn, Chính trị viên Đồn Biên phòng Cà Xèng cho biết: “Các cháu được cán bộ, chiến sĩ đơn vị chăm sóc như con, được học từ văn hóa đến lối sống, sinh hoạt, đạo đức, tác phong. Và trong tương lai, các cháu sẽ trở thành những người có thể giúp ích cho dân bản và tham gia bảo vệ biên giới”.

Nói về chuyện được các chú BĐBP thương, cậu bé mở tủ ra chỉ vào từng chiếc áo và nói: “Cái áo trắng và áo sọc là chú Hải cho. Chú Hải còn cho xà phòng giặt, tắm, thỉnh thoảng chỉ bài cho con”. 3 ngày đầu tiên đặt chân đến đồn Biên phòng, cậu rón rén từng bước. Nhưng nhìn thấy ai cũng nở nụ cười với Huyên thì cậu cảm thấy ấm lòng.

Thói quen đầu tiên mà cậu bắt đầu làm quen, đó là đọc sách. Ở bản không kiếm đâu ra sách để đọc, còn lên đồn Biên phòng thì được các chú mua cho truyện Trạng Quỳnh, truyện cổ tích, truyện thiếu nhi. Vào mùa mưa, từ nhà Huyên phải đi vài chặng đò mới ra được quốc lộ để đi lên thành phố Đồng Hới. Nhưng đọc những cuốn sách đó đã giúp trí tưởng tượng của cậu vượt qua khỏi thung lũng Rục Làn.

Rục Làn là thung lũng nằm kẹp giữa 2 dãy núi đá vôi cao ngất. Nơi đây mặt trời lên muộn và lặn sớm sau dãy núi. Mùa mưa thì phải đi 5 chặng đò mới đến được cuối thôn. Đồn Biên phòng Cà Xèng trở thành trung tâm của các bản Ón, Yên Hợp, Mò O Ồ Ồ. Gọi như vậy, bởi mỗi khi thung lũng này bị mưa lũ vây quanh thì BĐBP được cắm bản, hàng ngày đến từng nhà để mở nắp vung với câu hỏi quen thuộc “khi nào hết gạo nấu”.

Những đứa trẻ mồ côi cha được nhận về đồn nuôi dưỡng trở thành câu chuyện được đồng bào lan truyền khắp Rục Làn. Cậu bé Cao Xuân Lệ, 10 tuổi, bố là Cao Xuân Hải không may qua đời sớm. Người đàn bà góa phụ Cao Thị Tiềm - mẹ của Hải phải chật vật làm lụng, tối đi cùng mọi người lên núi bắt ốc, ngày xuống suối mò cá, nhưng gạo trong thùng chưa bao giờ được đổ đầy.

Hoàn cảnh của cậu bé Lệ được chỉ huy Đồn Biên phòng Cà Xèng quan tâm. Hải được nhận về đồn làm con nuôi là sự kiện đặc biệt của gia đình cậu. Vì người dân tộc Rục thời trước sống trong hang núi và giờ đây, những người lớn tuổi thỉnh thoảng vẫn nhớ hang đá vôi nằm cạnh dòng nước chảy như cuộc đời của các thế hệ trước trôi qua trong rừng, sống lang bạt, quên ngày tháng. Còn bây giờ, người con của bản lại được đưa về đồn Biên phòng, hằng ngày dậy đúng giờ, được các chú bộ đội tập luyện như một người lính thì quả là chuyện lạ và xúc động.

Cán bộ Đồn Biên phòng Cà Xèng đưa 5 cậu con nuôi đến trường. Ảnh: Lê Văn Chương

Buổi sáng đầu tiên đến trường, khi tiếng kẻng tại đơn vị vang lên vào lúc 5 giờ 15 phút, 5 người con nuôi quàng chiếc áo khoác bước ra sân tập nằm trên khoảnh sân nhỏ lối xuống nhà ăn. Bài tập thể dục bộ đội, bao gồm 24 động tác vươn vai, hít thở, lắc hông, gập người... Tiếng Đại úy Bùi Văn Hải, cán bộ Đồn Biên phòng Cà Xèng hô vang: “Một hàng ngang, mỗi người cách nhau một sải tay, bên phải, bên trái... thẳng”. Nghe hiệu lệnh, các cậu học trò tự động dạt ra hai bên để giữ khoảng cách đều.

Dù là học sinh cấp 1, nhưng cơ thể của các cậu bé đều đã có dáng dấp của một người lớn - bắp tay to, vai nhô lên, ngực nở, hai cánh tay gợn đường gân thể hiện cơ thể non nớt này đã sớm gánh vác những công việc như một người lớn. Các cậu bé cho biết, lúc ở nhà thì vẫn phải phụ giúp gia đình, làm công việc như mọi người khác.

Trong căn phòng của những đứa trẻ luôn vang lên tiếng cười. Buổi sáng, các cậu cảm thấy thú vị với việc một cán bộ trực ban hướng dẫn cách thức gấp chăn, màn vuông vắn như những tân binh. Cậu bé Huyên vào đơn vị cách đây 5 tháng nên xếp chăn màn đúng cách, còn 4 cậu con nuôi mới được nhận vào thì vẫn vụng về với chiếc chăn chưa được thẳng nếp.

Bữa cơm sáng dưới nhà ăn vang lên tiếng lách tách của bát, đũa. 5 cậu con nuôi được dành riêng một bàn, được hưởng khẩu phần như một người chiến sỹ.

Lê Văn Chương