Cởi trói góc nhìn về nude

Ông Vi Kiến Thành - Cục trưởng Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm (Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch) cho biết: Quản lý Nhà nước không ngăn cấm ảnh nude nghệ thuật mà chỉ ngăn cấm những trường hợp tranh nude và ảnh nude vi phạm thuần phong mỹ tục, tức là ảnh nude không lành mạnh, khiêu dâm, phản cảm. Vì vậy, các nghệ sĩ cần phải phân biệt rất rõ giữa ảnh nghệ thuật và ảnh khiêu dâm.

“Đây là những tác phẩm ảnh nude nghệ thuật ngợi ca vẻ đẹp tạo hóa, vẻ đẹp của tạo hình, của nghệ thuật ánh sáng, có giá trị thẩm mỹ, nhân văn, hướng thiện, giúp con người thưởng lãm có cảm nhận và phân biệt thế nào là ảnh nude nghệ thuật, thế nào là ảnh nude thiếu thẩm mỹ, thiếu tính nhân văn, ảnh nude dung tục đang trôi nổi trên mạng xã hội”, ông Thành nói.

Tác phẩm nghệ thuật “Âm dương” của tác giả Dương Quốc Định. (ảnh chụp tại triển lãm)

Tại buổi lễ khai mạc, nghệ sĩ nhiếp ảnh Thái Phiên, người đã dành 26 năm theo đuổi thể loại ảnh này, chia sẻ: “Đã là nghệ thuật chân chính thì không có chút gì phải lăn tăn cả. Việc tháo mác 18+ sẽ có tác động tích cực tới trẻ em. Sự kiện để các em hiểu được thế nào là hoa hồng, thế nào là cỏ dại. Điều này cũng đòi hỏi sự giáo dục nhận thức ngay từ đầu của gia đình, nhà trường, xã hội”. Trước đó, triển lãm từng dán mác 18+, tuy nhiên theo bà Trần Thị Thu Đông - Phó Cục trưởng Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm đã hủy bỏ việc giới hạn độ tuổi sau khi tiếp nhận những phản hồi từ công chúng.

Tại triển lãm, có rất nhiều bạn trẻ đến xem, nhiều gia đình còn dẫn theo các em nhỏ. Chị Nguyễn Thị Chinh (Ba Đình – Hà Nội) cùng 2 con 6 và 12 tuổi đi xem triển lãm cho biết: “Ban đầu tôi nghe thấy báo chí đăng tin có triển lãm ảnh nude nghệ thuật nhưng không giới hạn độ tuổi tôi cũng tò mò. Hôm nay mạnh dạn đưa các con cùng đi, tôi thấy yên tâm vì những bức ảnh hoàn toàn không lộ liễu, phản cảm, rất nghệ thuật. Đây cũng là lần đầu tiên tôi cho các con đi xem một triển lãm nghệ thuật ảnh khỏa thân”.

Triển lãm Ảnh nude nghệ thuật với 52 tác phẩm của 10 tác giả diễn ra từ ngày 20 đến 27/7 tại 29 Hàng Bài, Hà Nội, do Cục Mỹ thuật Nhiếp ảnh và Triển lãm (Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch) tổ chức. Các nghệ sĩ, nhiếp ảnh gia có ảnh trưng bày tại đây gồm: Thái Phiên, Dương Quốc Định, Dũng Art, Đào Đức Hiếu, Phó Bá Cường, Nguyễn Á, Ngô Xuân Phú, Đỗ Thùy Mai, Lê Quang Châu, Trần Nhân Quyền.

Còn em Bảo Anh (12 tuổi, Hoàng Mai – Hà Nội) thì rất hứng thú với những bức ảnh nude nghệ thuật. Em cho biết em đang học vẽ hình thể cho nên đã xin mẹ cho đi xem để cảm nhận được nét đẹp về cơ thể, phục vụ cho tư duy hội họa. “Con thích nhất bức Đường nét và ánh sáng của tác giả Xuân Á. Con nhờ mẹ chụp lại rồi về nhà vẽ lại bằng chì”, Bảo Anh nói.

Họa sỹ Hương Lan (71 tuổi, Nam Thành Công - Hà Nội) chia sẻ: “Thời của chúng tôi mà có được một triển lãm tranh vẽ khỏa thân là không tưởng. Những tác phẩm tại triển lãm cho tôi thấy một quan niệm rất mới về tư duy nghệ thuật và tư duy văn hóa. Người phụ nữ e ấp, kín đáo thì thời nào cũng cần, nhưng ngày nay, người phụ nữ hiện đại cần thể hiện cái đẹp quyến rũ về hình thể mà không quá hở hang, lộ liễu. Các tác phẩm triển lãm lần này ghi nhận lại chính xác vẻ đẹp hình thể đến nội tâm của người phụ nữ. Tuy nhiên tôi chỉ tiếc một điều, hình thể nam giới cũng có những vẻ đẹp riêng, nhưng lần này chưa có tác phẩm nào”.

Trao đổi với pv Lao động Thủ đô, nhiều ý kiến nhận xét của khách tới thăm quan đều cho rằng, các tác phẩm tại triển lãm đẹp, tôn được vẻ đẹp cơ thể người phụ nữ mà không dung tục. Điều này cho thấy các nhà làm nghệ thuật, các cấp quản lý đã có suy nghĩ thoáng hơn về thể loại ảnh này.

Tuy nhiên, theo các nhiếp ảnh gia, hiện nay tại Việt Nam, thể loại ảnh nude vẫn chưa được nhìn nhận đúng, công chúng vẫn có khoảng cách từ việc cho phép tới việc chấp nhận ảnh nude. Vì thông tin đến từ nhiều nguồn khác nhau rất hỗn tạp, người dân vẫn chưa được định hình thế nào là ảnh nghệ thuật, thế nào là ảnh khiêu dâm nên cứ nhắc đến nude là lo ngại sự nhạy cảm. Ảnh nude nghệ thuật muốn đến với cộng đồng còn vướng vào nhiều rào cản.

Về vấn đề này, ông Vi Kiến Thành cho biết, khi đưa ra ý tưởng về triển lãm này, ngay trong nội bộ Cục cũng không phải ai cũng ủng hộ. “Đương nhiên, tôi cũng hiểu khi mang những tác phẩm nude nghệ thuật ra trước công chúng rộng rãi sẽ không tránh khỏi những ý kiến trái chiều” - ông Thành cho biết.

Về ý kiến cho rằng, phải chăng Cục đứng ra tổ chức triển lãm này là tín hiệu sẽ “thả cửa” cho ảnh nude thỏa sức được “đi vào đời sống” công chúng, ông Vi Kiến Thành khẳng định: “Tất cả các hoạt động triển lãm, nhiếp ảnh đều phải thực hiện theo Nghị định 72 của Chính phủ về hoạt động nhiếp ảnh, tức là đều có sự thẩm định của cơ quan quản lý văn hóa. Ở cấp địa phương là Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch, ở trung ương là Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm sẽ xem xét hồ sơ của từng cuộc. Nếu triển lãm nào thực hiện đúng quy định của Nghị định 72 thì mới được cấp phép, kể cả ảnh nude nghệ thuật hay bất kỳ đề tài nào khác, chứ không phải muốn trưng gì thì trưng”.

Có mặt tại buổi triển lãm, Thứ trưởng Bộ văn hóa Thể thao và Du lịch Vương Duy Biên chia sẻ với báo chí: Khi mà chúng ta tạo được sân chơi, ghi nhận những sáng tác và coi trọng đề tài này bình đẳng như các đề tài khác, sẽ tạo ra một đà phát triển rất tốt, đồng thời định hướng cho công chúng dần hướng tới những giá trị đích thực của các tác phẩm nude.

Bảo Thoa