Cố vấn an ninh Nhà Trắng nghi ngờ đối thoại thượng đỉnh Mỹ - Triều

Ông John Bolton (trái) bắt tay Bộ trưởng Quốc phòng Mattis - Ảnh: AP

Tờ báo Anh dẫn lời ông Lindsey Graham, một Thượng nghị sĩ thuộc đảng Cộng hòa và là đồng minh của chính phủ Tổng thống Donald Trump, nói với kênh thời sự Fox News hôm 1.4: “Ông ấy rất nghi Triều Tiên. Cách đây vài tối, tôi dùng bữa với Bolton. Ông ấy sợ nhất là họ chỉ câu giờ. Ông ấy luôn xem chuyện đàm phán là một cách để câu giờ”.

Việc ông Trump giới thiệu ông Bolton làm Cố vấn an ninh quốc gia Nhà Trắng (còn phải chờ Quốc hội phê duyệt) vào lúc thế giới nỗ lực kiềm chế tham vọng quân sự của Bình Nhưỡng, và vài động thái ngoại giao hiếm có đã hé mở hy vọng sẽ có sự đột phá về cuộc khủng hoảng hạt nhân ở bán đảo Triều Tiên.

Ông Kim Jong-un ngỏ ý và ông Trump đã đồng ý gặp để đối thoại thượng đỉnh Mỹ - Triều trong tháng 5 tới. Đó là một động thái chưa hề có, dẫn đến hy vọng sẽ có một giải pháp hòa bình. Ông Kim Jong-un đã nói ông quyết tâm phi hạt nhân hóa, theo lời đặc sứ Hàn Quốc đã qua Triều Tiên và nói chuyện với lãnh đạo Triều Tiên.

Nhưng vẫn còn đó sự nghi ngờ về sự chân thành của Bình Nhưỡng. Mỹ tiếp tục duy trì sức ép với Triều Tiên, ủng hộ LHQ tiếp tục trừng phạt các công ty bị cáo buộc làm ăn với Bình Nhưỡng. Ngày 1.4, Mỹ-Hàn cũng nối lại cuộc tập trận chung hàng năm Đại Bàng non.

Khi chọn ông Bolton làm Cố vấn an ninh quốc gia, ông Trump đã có được một tiếng nói ủng hộ hành động quân sự trong chính phủ. Ông Bolton từng làm việc dưới thời Tổng thống George Bush, ủng hộ quyết định Mỹ xâm chiếm Iraq và lật đổ Tổng thống Saddam Hussein. Ông cũng chủ trương phải tấn công quân sự phủ đầu đối với Iran và Triều Tiên.

Ông Bolton cũng xem thường các nỗ lực ngoại giao, từng có câu phát biểu nổi tiếng rằng nếu trụ sở LHQ “mất 10 tầng thì cũng không có sự khác biệt nào”. Vài tháng qua, ông cảnh báo những nỗ lực ngoại giao để ngăn chặn hành vi hung hăng của Triều Tiên là phù phiếm.

Năm 2017, ông Bolton từng nói với Fox News: “Tôi nghĩ chỉ còn duy nhất một phương án ngoại giao là Hàn Quốc chiếm và kết thúc chế độ ở Bình Nhưỡng”.

Nay ở chức vụ cố vấn “diều hâu”, ông Bolton sẽ tư vấn cho ông Trump, người đã có những lời tấn công quân sự đối với một đối thủ đầy đe dọa. Vì Triều Tiên đã thử bom nhiệt hạch (bom H) và các tên lửa đạn đạo liên lục địa, ông Trump và các trợ lý thân cận đều đã liên tục cảnh cáo Mỹ có thể tung hết vũ lực để phản ứng với Bình Nhưỡng.

Trong bài Diễn văn liên bang đầu tiên năm 2017, ông Trump từng nói: “Mỹ có sức mạnh lớn lao và sự kiên nhẫn, nhưng nếu bị buộc phải tự vệ hoặc bảo vệ các đồng minh, chúng tôi sẽ không còn lựa chọn nào khác ngoài việc hoàn toàn hủy diệt Triều Tiên”.

Những tuyên bố cứng rắn này khiến có sự cẩn trọng về nỗ lực đối thoại với Mỹ của ông Kim Jong-un. Vị đặc sứ Hàn Quốc đã nói Bình Nhưỡng đề nghị đối thoại với Mỹ kèm lời hứa ngưng thử vũ khí. Triều Tiên cũng không ra điều kiện buộc Mỹ-Hàn ngưng tập trận chung, so với trước đây Bình Nhưỡng luôn nói các cuộc tập trận này là “khúc dạo đầu” chuẩn bị xâm chiếm Triều Tiên.

Bảo Vĩnh (theo Independent)