Có thể xử phạt những người tự ý thu phí bắc ván qua đường

Ngày 3-9, một số người dân ở xã Lương Thịnh, huyện Trấn Yên, tỉnh Yên Bái lợi dụng việc đường bị sạt lở, khó đi, một nhóm người đã bắc ván gỗ cho đường dễ đi rồi thu 40-50.000 đồng/lượt. Khi lực lượng công an xã có mặt, sự việc này vẫn không chấm dứt mà giảm giá xuống còn 10.000 đồng/lượt.

Sự việc trên khiến dư luận bức xúc. Nhiều ý kiến cho rằng đây là việc làm coi thường sự quản lý của chính quyền sở tại. Vì vậy, chính quyền địa phương cần nghiêm trị hành động trên để răn đe, tránh tình trạng chỗ nọ bắt chước chỗ kia.

Hình ảnh nhóm người bắc ván để thu tiền người qua đường (ảnh: H.Thanh)

Theo luật sư Đặng Đình Lộc (Đoàn Luật sư TP HCM) việc bắc ván gỗ qua đường rồi thu phí phương tiện di chuyển là trái quy định pháp luật.

Đây là hành vi lạm thu với mục đích thu lợi bất chính. Luật sư khẳng định cơ quan chức năng có thể lập biên bản, xử phạt hành chính những người chặn xe, thu tiền theo hình thức như trên. Trong trường hợp người vi phạm đã nộp phạt nhưng không chấm dứt hành động chặn xe, thu phí, dù thu mức phí thấp hơn thì chính quyền địa phương có thể chuyển hồ sơ lên cấp cao hơn giải quyết theo thẩm quyền. Người vi phạm có thể bị xử lý hình sự nếu ngoan cố không chấp hành quyết định xử phạt hành chính, gây cản trở giao thông, thu tiền trái pháp luật.

"Việc thu phí trên đường giao thông nông thôn chỉ được chấp nhận khi cơ quan có thẩm quyền ra quyết định, chỉ đạo thực hiện hoặc là công trình nhà nước và nhân dân cùng làm" – luật sư Đặng Đình Lộc giải thích.

Đồng quan điểm, luật sư Nguyễn Đức Thắng Ý, Giám đốc Công ty Luật TNHH Bình Chánh, góp ý thêm chính quyền địa phương cần mạnh tay xử lý để tránh tình trạng "thấy chỗ này làm được, chỗ kia không ngại làm theo".

Luật sư Đào Thị Bích Liên (Đoàn luật sư TP HCM) nhận định: Căn cứ theo Điều 7 Luật Phí và Lệ phí 2015 quy định về tổ chức thu phí, lệ phí bao gồm: "Cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập và tổ chức được cơ quan nhà nước có thẩm quyền giao cung cấp dịch vụ công, phục vụ công việc quản lý nhà nước được thu phí, lệ phí theo quy định của luật này."

Theo đó, tại phụ lục số 01 của Luật phí và Lệ phí 2015 có quy định danh mục phí và lệ phí thì có phí sử dụng đường bộ. Phí này do Bộ Tài chính quy định đối với đường thuộc trung ương quản lý và HĐND cấp tỉnh quyết định đối với địa phương quản lý. Căn cứ theo khoản 1 điều 2 Thông tư 293/2016/TT-BTC ngày 15/11/2016 của Bộ Tài chính quy định về mức thu, chế độ thu, nộp, miễn, quản lý và sử dụng phí sử dụng đường bộ thì "Đối tượng chịu phí sử dụng đường bộ là các phương tiện giao thông cơ giới đường bộ đã đăng ký lưu hành (có giấy chứng nhận đăng ký xe và biển số xe), bao gồm: ôtô, máy kéo và các loại xe tương tự (sau đây gọi chung là ôtô)".

Căn cứ khoản 2 điều 4 Thông tư 293/2016/TT-BTC tổ chức thu phí sẽ là "Văn phòng Quỹ Bảo trì đường bộ trung ương (sau đây gọi tắt là Văn phòng quỹ) thu phí đối với ôtô của lực lượng quốc phòng, công an; các đơn vị đăng kiểm thu phí đối với ôtô của các tổ chức, cá nhân đăng ký tại Việt Nam (trừ ôtô của lực lượng công an, quốc phòng)".

Căn cứ theo khoản 1 điều 16 tại Luật phí và Lệ phí 2015 quy định các hành vi nghiêm cấm bao gồm: "Cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập, tổ chức, cá nhân tự đặt và thu các loại phí, lệ phí; thu, nộp, quản lý và sử dụng khoản thu phí, lệ phí trái với quy định của pháp luật".

Như vậy, hành vi của nhóm người tự ý bắc ván gỗ tại điểm sạt lở và thu tiền các phương tiện qua lại là trái quy định pháp luật. Bởi họ là những người không có thẩm quyền tổ chức thu phí và phương tiện xe máy cũng không thuộc trường hợp thu phí.

Căn cứ theo khoản 2 điều 16 tại Luật phí và Lệ phí 2015 thì "Trường hợp vi phạm các quy định của pháp luật về phí, lệ phí thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử lý kỷ luật, xử phạt vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật".

Di Lâm