Cơ thể nguyên bản của con người trước nguy cơ bị 'xóa sổ'

Cuốn Bodies được ra mắt lần đầu vào tháng 3/2009. Trong ấn bản này, tác giả Susie Orbach đã giải đáp cho độc giả tác động đa chiều từ những xu hướng, trào lưu sống tới cách con người đối xử với cơ thể của mình. Ấn bản mới của cuốn này vừa được giới thiệu ngày 1/8 vừa qua, theo đó, có bổ sung thêm những trào lưu, xu hướng mới và suy ngẫm của tác giả về vấn đề này.

Môi trường chúng ta tồn tại đang thay đổi. Nhiều xu hướng về mặt tình dục, sinh sản và sinh tồn của cá nhân ngày càng xuất hiện và diễn biến hết sức phức tạp như: Phong trào Me Too (chống quấy rối, lạm dụng tình dục); sự quan tâm nhiều hơn đến việc di truyền gen; nhiều người muốn đông lạnh trứng; đẻ thuê; cấy ghép tế bào; xu hướng thích chụp ảnh tự sướng; muốn trở thành “bản sao” của các ngôi sao, thần tượng; chạy đua phẫu thuật thẩm mỹ; sự mặc cảm về ngoại hình hay việc thích sử dụng búp bê tình dục.

Nhận thức về cơ thể sống vốn có của con người lúc này dường như đang thay đổi. Và có một cuộc chiến về cơ thể người đang âm thầm diễn ra, với sự tham chiến của nhiều bên như công nghệ, các thuật toán, các biện pháp can thiệp về tinh thần và kết quả của cuộc chiến này khó có thể dự đoán được.

Cuốn Bodies đề cập đến những xu hướng tác động đến cơ thể người. Ảnh: Amazon.

Khai thác vẻ đẹp, giá trị cơ thể để kiếm lợi

Phẫu thuật thẩm mỹ đang ngày càng phổ biến trên toàn cầu. Ở Hàn Quốc, gọt cằm là một quy trình phẫu thuật thẩm mỹ thông thường đến mức nhiều tác phẩm nghệ thuật có những phần xương bị gọt ra cũng được đem đi trưng bày.

Một YouTuber đình đám là Justin đã trải qua 125 ca phẫu thuật và chi 158.000 USD chỉ để khiến mình giống búp bê Barbie Ken bằng cách thay đổi thân hình, khuôn mặt, bắp tay, các khối cơ và kiểu tóc. Hơn 16 triệu người đã quan tâm đến các video của Ken.

Justin đã trải qua một hành trình "lột xác" để có thể giống với búp bê Ken. Ảnh: Getty.

Gần gũi hơn với chúng ta là hiện tượng nhiều người phô bày vẻ đẹp, thân thể để nổi tiếng, để có hợp đồng quảng cáo, để phục vụ cho nhiều mục đích khác và cuối cùng là đổi lấy những khoản thu nhập lớn. Loại công việc này chưa được công nhận nhưng đó là những điều vẫn đang diễn ra. Một hệ lụy khác nảy sinh từ xu hướng này đó việc sử dụng các công cụ trang điểm, hay làm đẹp ảo (khiến con người trên mạng và ngoài đời khác hoàn toàn nhau), cho tới việc phẫu thuật một hay nhiều bộ phận trên cơ thể.

Con người lúc này không chỉ làm đẹp bằng việc tắm rửa sạch sẽ, tẩy hết mùi hôi trên cơ thể, mặc quần áo đẹp và xịt nước hoa thơm. Hiện tại từng tế bào, từng lớp da, lớp cơ, bộ phận trên cơ thể đều có thể được điều chỉnh để khiến con người đẹp lên theo những tiêu chuẩn riêng của từng cá nhân, từng cộng đồng, từng chủng tộc.

Lúc này hình mẫu của những ngôi sao nổi tiếng, vẻ đẹp và hành động của họ đang trở thành đích phấn đấu của nhiều trẻ em gái và phụ nữ trẻ. Ngôi sao YouTube Anastasiya Shpagina từ Odessa đã thu hút 5 triệu người theo dõi một đoạn video cô hướng dẫn cách trang điểm trông giống Miley Cyrus. Còn Kandee Johnson từ Los Angeles cũng đã trở nên “nổi như cồn” với ngón nghề trang điểm giống búp bê Barbie.

Và khi đã đẹp lên, cái đẹp này phải được chia sẻ bằng những bức ảnh selfies, nhận được sự ngưỡng mộ trên thế giới ảo thông qua những tin nhắn sặc mùi tình dục (sexting). Sexting cũng không dừng lại ở đó, nó thậm chí còn trở thành một sự trao đổi: “Nếu bạn cho tôi nhìn cơ thể bạn, tôi sẽ cho bạn xem cơ thể tôi”. Và khi những bức ảnh, mẩu tin nhắn này lộ ra, chúng có thể là nguồn “thức ăn” phong phú cho nhiều kẻ bệnh hoạn, ấu dâm.

Bùng nổ các ngành công nghiệp khai thác nhu cầu khỏe, đẹp

Trong khi đó, các ngành công nghiệp có lợi nhuận cao nhằm vào nhu cầu có một cơ thể khỏe, đẹp của con người như mỹ phẩm; thời trang; tư vấn về phong cách sống, chăm sóc sức khỏe, thực phẩm, chế độ ăn uống; các loại dược phẩm, thực phẩm chống lão hóa, các công nghệ phẫu thuật; phương pháp thể dục… cũng đang phát triển mạnh. Ngành công nghiệp làm đẹp và thời trang thống trị mọi quầy hàng, cả thực và ảo.

Thời trang; mỹ phẩm là những mặt hàng rất phổ biến cả trên "chợ ảo và chợ thật". Ảnh: beautyoffashion.

Và trong khi con người phải trả giá cho chúng cả về tiền bạc và tinh thần thì hành tinh của chúng ta đang phải trả giá về môi trường. Ngoài ra, xã hội cũng phải trả giá khi giới trẻ quan tâm nhiều đến diện mạo và có thể lơ là việc học hành và phấn đấu cho cuộc sống.

Mọi giai đoạn sống của con người đều trở thành đối tượng của thương mại hóa. Con người khi còn trẻ thì muốn làm mình đẹp hơn và khi về già thì làm mọi cách để ngăn ngừa lão hóa. Ở độ tuổi 50, nhiều người phụ nữ nghĩ rằng lão hóa, mãn kinh - thay vì một dấu hiệu chuyển từ giai đoạn này sang giai đoạn khác của cuộc đời - thì nó là một sự bất tiện. Trong khi trí tuệ nhân tạo AI có thể giúp lưu giữ kí ức và nhiều năng lực bị mất đi theo tuổi già thì nhiều loại hóa chất, công nghệ đang được sản xuất để kìm chế quá trình lão hóa, thay đổi cơ thể con người.

Như đạo diễn Penelope Jagessar Chaffer mô tả chi tiết trong bộ phim Toxic Baby năm 2009, trẻ em Puerto Rico sống gần các nhà máy hóa chất sản xuất thuốc tránh thai đã bị hành kinh trước khi chúng bắt đầu đi học. Một nghiên cứu năm 2010 được công bố trên trang Pediatrics cũng cho thấy 15% bé gái Mỹ bắt đầu dậy thì khi chúng 7 tuổi. Đây là những phát hiện phần nào cảnh tỉnh con người về quá trình trưởng thành hiện tại.

Cơ thể - hiện thân của con người – cũng đang đứng trước nguy cơ bị thay thế bởi những robot AI. Ảnh: Getty.

Trong sinh sản, chúng ta cũng đang nỗ lực để có thể phát triển cấy ghép, chỉnh sửa gen và các loại hình tử cung khác nhau để phù hợp với quá trình mang thai cho bản thân và thậm chí cả việc đẻ thuê. Còn sau khi quá trình thụ tinh diễn ra, con người có thể can thiệp bằng phẫu thuật, các yếu tố về mặt sinh học, dược phẩm.

Việc buôn bán hợp pháp và bất hợp pháp các bộ phận cơ thể, từ trái tim đến tế bào gốc, thận…cũng đang phơi bày bản chất thương mại đối với cơ thể chúng ta.

Trước những xu hướng này, điều gì sẽ xảy ra với cơ thể chúng ta trong tương lai? Chúng ta có thể là thế hệ cuối sống cùng cơ thể bản nguyên của mình. Dù vậy, ngay lúc này, con người khó có thể tồn tại nếu không có một cơ thể sống. Chúng ta cần tìm ra con đường đúng đắn để duy trì lối sống lành mạnh, có chế độ ăn uống, sử dụng các loại dược phẩm phù hợp, tận hưởng những giây phút sống hạnh phúc, thoải mái. Và một điều quan trọng là không nên biến cơ thể của mình thành một nguồn khai thác tạo ra giá trị thương mại.

Minh Hoa