Có thể kiểm tra khí thải xe máy 5 năm sử dụng

Chiều 18-3, Sở GTVT TP.HCM phối hợp với Hiệp hội các nhà sản xuất xe gắn máy và Viện Khoa học công nghệ giao thông vận tải cùng các đơn vị liên quan tổ chức buổi ký kết hợp tác thực hiện chương trình thí điểm kiểm soát khí thải xe gắn máy ở TP.HCM.

Đánh giá cao tính thiết thực của chương trình

Phát biểu tại lễ ký kết, ông Keisuke Tsuruzono, Chủ tịch Hiệp hội các nhà sản xuất xe máy Việt Nam (VN) (VAMM), cho hay xe gắn máy là phương tiện giao thông thiết yếu, phương tiện để mưu sinh của đại đa số người dân VN. Phương tiện này phù hợp với thói quen, điều kiện sinh sống của người dân, thích hợp với đường sá ở VN.

Tuy nhiên, tại các TP lớn đang tồn tại các vấn đề bất cập như kẹt xe, chất lượng không khí suy giảm. Một trong những nguyên nhân gây ra vấn đề này thuộc về ý thức, thói quen của người sử dụng phương tiện khi tham gia giao thông. Ngoài ra, người dân cũng chưa chú trọng kiểm tra định kỳ phương tiện trong quá trình sử dụng.

Theo ông Tsuruzono, VAMM cam kết với Chính phủ sẽ xây dựng lộ trình cụ thể về việc kiểm soát khí thải xe gắn máy. Qua đó, thực hiện các giải pháp xây dựng xã hội giao thông lành mạnh, mang lại lợi ích cao nhất cho việc di chuyển hằng ngày của người dân.

Mặt khác, VAMM sẽ chú trọng việc tuyên truyền, nâng cao ý thức ứng xử tham gia giao thông của người dân. Đồng thời, kết hợp các biện pháp kiểm soát chất lượng phương tiện sử dụng, mang lại hiệu quả triệt để hơn.

“Chúng tôi đánh giá cao tính thiết thực của chương trình và kỳ vọng kết quả nghiên cứu này sẽ đưa ra các giải pháp, chính sách để thí điểm kiểm soát khí thải xe mô tô, xe gắn máy tham gia giao thông trên địa bàn TP.HCM. Từ đó, làm cơ sở để UBND TP đề xuất HĐND TP và Thủ tướng Chính phủ ban hành quy chế cho phép TP thí điểm kiểm soát khí thải lưu hành trên địa bàn” - ông Tsuruzono nói.

Theo Sở GTVT TP.HCM, xe máy là tác nhân chính gây ra lượng phát thải lớn trên địa bàn TP. Ảnh: THU TRINH

Theo ông Bùi Hòa An, Phó Giám đốc Sở GTVT, hiện nay tình trạng ùn tắc giao thông tại các đô thị lớn của VN đang diễn biến phức tạp. Ô nhiễm môi trường, tiếng ồn do hoạt động vận tải cũng như gia tăng phương tiện cơ giới có chất lượng khí thải kém gây bức xúc cho người dân. Ngoài ra, vấn đề này còn làm ảnh hưởng nghiêm trọng sức khỏe của người dân TP.

Do đó, kết quả nghiên cứu của chương trình sẽ là cơ sở để Sở GTVT báo cáo UBND TP về thực trạng phát thải của xe mô tô, xe máy đang lưu hành trên địa bàn TP. Sau đó sở sẽ đề xuất các giải pháp, chính sách để thí điểm kiểm soát khí thải xe mô tô, xe máy tham gia giao thông trên địa bàn TP trong thời gian tới.

Được biết với chương trình này, xe máy sử dụng trên năm năm sẽ phải kiểm tra khí thải (không phụ thuộc vào hãng sản xuất). Thời gian thực hiện chương trình này từ tháng 4 đến tháng 12-2020.

Việc kiểm soát nên làm ngay

Trao đổi với PV, TS Hoàng Dương Tùng, Chủ tịch Mạng lưới không khí sạch VN, nguyên Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Môi trường (Bộ TN&MT), cho biết việc kiểm soát khí thải xe gắn máy là rất cần thiết. Khí thải xe máy ở VN được xác định là một trong những nguồn phát thải lớn gây ô nhiễm môi trường. Hiện nay chúng ta chưa có quy định về niên hạn sử dụng xe máy.

Vì vậy, hiện nay ở VN xuất hiện rất nhiều xe máy cũ và cũng không có quy định lượng phát thải là bao nhiêu nên nhiều xe có nguồn phát thải lớn.

Theo ông Tùng, ngành chức năng nên có quy định về tiêu chuẩn, quy chuẩn phát thải. Cần có định chế bắt buộc phải kiểm tra, nếu vượt quá quy chuẩn thì không được phép lưu hành như nhiều nước đã thực hiện.

“Việc kiểm soát thời gian đầu có thể sẽ gặp phải những khó khăn. Tuy nhiên, chúng ta cũng sẽ có nhiều cách để khắc phục như ban đầu chúng ta sẽ ra thông điệp để người dân biết. Sau đó, có thể dùng những logo hay tem kiểm định để dễ dàng phân biệt là xe nào đã được kiểm định đạt quy chuẩn. Những xe không đạt chuẩn có thể áp dụng mức phạt nhất định như đối với ô tô” - TS Tùng nói thêm.

Đồng tình, GS-TSKH Lê Huy Bá, Trường ĐH Công nghiệp thực phẩm TP.HCM, cho rằng việc kiểm soát khí thải xe máy là việc cần làm rất lâu. Điều này sẽ làm giảm những xe cũ nát, xe “mù”.

“Ở nhiều nước trong khu vực, họ đánh thuế rất cao xe cũ, chúng ta cũng nên có hướng xử lý những xe cũ nát để tránh ảnh hưởng đến không khí, nhất là với hai TP lớn là Hà Nội và TP.HCM” - ông Bá nói.

Việc dẹp bỏ những xe máy cũ ban đầu sẽ gặp những khó khăn do trực tiếp ảnh hưởng đến quyền lợi của người dân. Tuy nhiên, nếu kiên quyết chúng ta hoàn toàn có thể làm được.

“Tôi rất mong đề án này sớm được thực hiện, phải thực hiện thật nghiêm túc và kiên quyết. Ban đầu nếu chưa có đủ nhân lực, kinh phí thì làm ở các quận nội thành, sau đó dần dần thực hiện ở những vùng ngoại thành” - ông Bá nhận định.

THU TRINH - NGUYỄN CHÂU