Có nên đưa người từ đủ 12 đến dưới 18 tuổi đi cai nghiện bắt buộc?

Qua chỉnh lý bước đầu, dự thảo Luật Phòng chống Ma túy (sửa đổi) còn 56 Điều, giảm 13 Điều so với dự thảo Luật trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 10 vừa qua. Trong đó bỏ 3 điều và bổ sung 3 điều mới.

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân phát biểu khai mạc phiên họp.

Báo cáo do Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội Nguyễn Thúy Anh trình bày cho biết, việc tiếp thu, giải trình và chỉnh lý Điều 40 Về cai nghiện ma túy đối với người nghiện ma túy từ đủ 12 tuổi đến dưới 18 tuổi đã thể hiện được quan điểm đây là đối tượng cần được ưu tiên bảo vệ, thể hiện được tính nhân văn của pháp luật nước ta. Trong đó, quy định các cơ sở cai nghiện ma túy bảo đảm quyền lợi tốt nhất đối với người nghiện ma túy từ đủ 12 đến dưới 18 tuổi trong thời gian cai nghiện bắt buộc.

Dự thảo luật cũng bổ sung quy định mới về thẩm quyền quyết định đưa người từ đủ 12 tuổi đến dưới 18 tuổi vào cơ sở cai nghiện ma túy bắt buộc. Đây là vấn đề khó và còn nhiều băn khoăn nhất, do đó việc sửa đổi theo hướng chuyển thẩm quyền quyết định từ Ủy ban nhân dân sang Tòa án nhân dân được cho là phù hợp và đã được tính toán hết sức kỹ lưỡng để đảm bảo quyền trẻ em.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng cho biết, quy định mới như thẩm quyền áp dụng biện pháp đối với người nghiện ma túy từ đủ 12 tuổi đến dưới 18 tuổi chuyển sang Tòa án nhân dân, nếu áp dụng được cũng cần có thời gian để tăng cường năng lực cũng như ban hành văn bản của UBTVQH đối với quy định trình tự tủ tục để áp dụng với Tòa án nhân dân.

Toàn cảnh phiên họp sáng ngày 9/12.

Thượng tướng Lê Quý Vương - Thứ trưởng Bộ Công an chia sẻ, trẻ em từ đủ 12 tuổi đến dưới 18 tuổi đang trong độ tuổi vui chơi, nếu đưa vào diện cai nghiện bắt buộc thì phải tính toán hết sức kỹ lưỡng vì liên quan đến quyền trẻ em. Nếu thời gian đưa đi cai nghiện bắt buộc 6 tháng đến 1 năm thì đảm bảo vấn đề đi học như thế nào? Vì vậy nên khi quyết định đưa người nghiện ma túy từ đủ 12 tuổi đến dưới 18 tuổi đi cai nghiện bắt buộc thì phải rành mạch vấn đề này.

Dự thảo Luật dự kiến được tiếp thu, chỉnh lý theo hướng bổ sung điều về lập hồ sơ đưa người nghiện ma túy từ đủ 12 tuổi đến dưới 18 tuổi, trong đó, quy định hồ sơ phải có ý kiến bằng văn bản của cơ quan bảo vệ quyền trẻ em với các thông tin về điều kiện, hoàn cảnh, nhân thân và đề xuất phương án quản lý tốt nhất cho từng trường hợp. Tuy nhiên, theo Tổng Thư ký, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc, quy định về quy trình thủ tục như dự thảo Luật vẫn còn rườm rà và sẽ khó khả thi, nhất là áp dụng đối với khu vực miền núi.

Bên cạnh đó, có ý kiến đề nghị cơ sở cai nghiện công lập cần bố trí khu vực riêng, quan tâm đảm bảo quyền lợi tốt nhất cho đối tượng đặc biệt này.

Phát biểu kết luận liên quan nội dung này, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Tòng Thị Phóng nhấn mạnh, đây là vấn đề quan trọng, cần được nghiên cứu, rà soát kỹ lưỡng, vì liên quan đến quyền con người, Luật trẻ em và Công ước của Liên hợp quốc về quyền trẻ em mà Việt Nam đã tham gia.

Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Tòng Thị Phóng đề nghị cơ quan soạn thảo và cơ quan thẩm tra tiếp tục phối hợp, rà soát chặt chẽ các quy định hiện hành, đảm bảo đồng bộ với hệ thống pháp luật và các Điều ước quốc tế. Đồng thời cần giải trình rõ hơn, tăng tính thuyết phục về vấn đề này trong báo cáo tiếp thu giải trình trước Quốc hội.

Vũ Cảnh