Có một lời mời chưa thực hiện được

Bức ảnh bưu thiếp bà Mai gửi chúc tết ông José Alberty Anesto Tết năm 1970

Năm 2017, tôi được đi trong Đoàn Đại biểu cấp cao Thanh niên Việt Nam thăm Cuba. Ở La Havana, tôi đã gặp Mai Linh - Bí thư Thành Đoàn La Havana. Về nước, tôi viết một bút ký 3 kỳ về Cuba, trong đó có một kỳ đăng trên số báo Tiền Phong đặc biệt ra ngày 2/9/2017 kể câu chuyện của Mai Linh.

Bố của Mai Linh, ông José Alberty Anesto từng sang Việt Nam giai đoạn 1969 - 1970, làm việc tại Sứ quán Cuba. Ông có một cô bạn gái Việt Nam tên là Mai. Khi về nước ông José lấy vợ, sinh con gái đầu lòng đặt tên là Mai. Sau tên Mai ngắn quá, ông thêm vào tên con chữ Linh. Viết bằng tiếng Tây Ban Nha là Mailin.

Mailin là tên chính thức ghi trong các giấy tờ, chứng minh, chứng chỉ của Bí thư Thành Đoàn La Havana.

Ông José Alberty Alnesto giữ gìn rất cẩn trọng, nâng niu những kỷ vật của người bạn gái Việt Nam tên Mai, trong đó có các bức ảnh chụp từ nửa thế kỷ trước nhưng ở tình trạng rất tốt. Có một bức ảnh cô Mai mặc áo dài, bên cạnh có lời đề: “Tôi sẽ không bao giờ quên anh”.

Bà Mai giờ không biết ở đâu. Trong bài báo năm 2017, chúng tôi đã có lời xin lỗi là đã kể câu chuyện liên quan đến cá nhân bà trên báo và thể hiện mong muốn tìm liên lạc với bà để kết nối câu chuyện tình bạn đẹp và cảm động giữa hai con người thuộc hai nước anh em đã chia ngọt sẻ bùi một thời gian khó. Tuy nhiên, cho đến nay chúng tôi không nhận được thông tin nào về bà.

Bài báo năm 2017 đã được gửi đến Ban Quốc tế của T.Ư Đoàn TNCS Cuba. Vậy nên mùa hè năm 2018, Mai Linh đến thăm Việt Nam trong thành phần của Đoàn Đại biểu cấp cao Đoàn TNCS Cuba đã mang đến Hà Nội và trao cho tôi bức thư của ông José Alberty Anesto. Tôi đưa bức thư cho anh Nguyễn Đức Lợi - Tổng Giám đốc TTX Việt Nam, anh Lê Duy Truyền - Phó TGĐ TTX Việt Nam (nay đã nghỉ hưu) - những người từng học ở Cuba xem. Cả hai anh đều xúc động. Anh Truyền giúp dịch bức thư ra tiếng Việt. Nguyên văn như sau:

La Habana 15/5/2018
Bạn Lê Xuân Sơn thân mến

Tôi đã thực hiện được giấc mơ của cuộc đời sau 49 năm chờ đợi: đó là trở lại đất nước Việt Nam thân yêu để được thấy nó mười lần to đẹp hơn như mơ ước của Bác Hồ.

Nhưng lần này tôi trở lại Việt Nam trong đôi mắt của Mailin, con gái tôi, người mang cái tên của một giấc mơ khác.

Qua con gái, tôi sẽ trở lại Tổ quốc thứ hai của tôi mà tôi từng chứng kiến bị chiến tranh tàn phá và giờ đây đang đứng dậy, như José Marti đã từng mơ ước, sau một cuộc kháng chiến thành công nhờ có nhân dân dũng cảm và anh hùng và có tình đoàn kết quốc tế do Bác Fidel của chúng tôi dẫn đầu, là người đã dạy chúng tôi rằng vì Việt Nam chúng tôi sẵn sàng hiến dâng cả máu của mình... và nhờ cả tình yêu bất diệt của chúng tôi nữa.

Qua cô con gái cũng rất yêu quý Việt Nam, đôi mắt và trái tim tôi cũng đang theo nhịp đập ở Việt Nam.

Cho tôi gửi lời chào tới tất cả các đồng chí ở báo Tiền Phong mà tôi tin tưởng chắc chắn đều trung thành với cái tên của mình là Tiên phong trong nền báo chí Việt Nam.

Bằng cả trái tim mình, tôi xin cảm ơn anh về những bài viết rất hay nhân chuyến thăm của anh tới Cuba, trong đó anh có nhắc đến tên tôi với tất cả sự trìu mến.

Xin chào các đồng chí.

Người bạn của anh:

José Alberty Anesto

Ngay tại tiệc báo Tiền Phong chiêu đãi Đoàn Cuba, Ban Biên tập báo Tiền Phong đã ngỏ lời với Mai Linh và lãnh đạo Đoàn TNCS Cuba là mời vợ chồng ông José Alberty Anesto cùng Mai Linh thăm lại Việt Nam. Báo đài thọ tất cả chi phí của chuyến đi. Nghe lời mời đó, Mai Linh bật khóc.

Điều đáng tiếc là cho tới nay, chúng tôi vẫn chưa thực hiện được lời mời này mặc dù vẫn liên tục nhắc lại qua kênh liên lạc giữa Ban Quốc tế T.Ư Đoàn TNCS Hồ Chí Minh và Ban Quốc tế của T.Ư Đoàn bạn. Lý do là ông bà José Alberty Anesto đã cao tuổi không thể tự đi đến Việt Nam mà Mai Linh thì quá bận với công việc chưa thu xếp để hộ tống bố mẹ đi được.

Không biết bao giờ chú José Alberty Anesto mới trở lại được Việt Nam, nơi chú gọi là quê hương thứ hai, nơi có một “giấc mơ khác” của chú thời tuổi trẻ.

Mai Linh

Ông José Alberty Anesto khi công tác ở Việt Nam

Lê Xuân Sơn