Cỏ luồng làm thuốc

Bộ phận dùng làm thuốc là toàn cây, thu hái quanh năm.

Theo Đông y, seo gà vị đắng ngọt nhạt và hơi đắng, tính lạnh. Tác dụng thanh nhiệt tiêu viêm, lợi tiểu, mát máu, cầm lỵ. Rễ có vị ngọt, đắng, hơi tê, mùi thơm hắc. Chữa viêm ruột, viêm đường tiết niệu, viêm tuyến nước bọt, lỵ amíp, lỵ trực khuẩn, viêm gan, trĩ chảy máu. Nước lá tươi chữa bỏng. Liều dùng: 15 - 30g seo gà khô (rễ và lá). Dùng ngoài không kể liều lượng.

Chữa lỵ trực khuẩn

Bài 1: rễ và lá seo gà sao qua cho có mùi thơm 40-60g sắc với 100-150ml nước trong 30 phút, gạn lấy nước, chia 2 lần uống trong ngày.

Bài 2: seo gà 24g, chè tươi 100g đun với 150ml nước trong 30 phút, gạn lấy nước, chia 2 - 3 lần uống trong ngày.

Bài 3: seo gà 20g, dây mơ lông 20g, rễ cỏ tranh 20g, rễ phèn đen 20g, gừng sống 3 lát. Sắc uống, chia 2-3 lần trong ngày, lúc đói (Nam dược thần hiệu).

Cỏ luồng thanh nhiệt tiêu viêm, lợi tiểu,...

Chữa lỵ cấp tính:

Bài 1: rễ phèn đen 20g, dây mơ lông 20g, rễ seo gà 20g, rễ cỏ tranh 20g, gừng tươi 3 lát. Sắc uống ngày 1 thang.

Bài 2: rễ phèn đen 20g, rễ seo gà 20g, vỏ rụt 10g. Tất cả sao đen. Sắc đặc, ngày uống 1 thang.

Trị xuất huyết: seo gà 60g, rễ cây ruối 60g. Sắc uống trong ngày.

Dùng ngoài:

Seo gà tươi giã đắp chữa viêm tuyến nước bọt, đinh nhọt, thấp chẩn.

Rễ và lá sao vàng thái nhỏ, đun trong dầu vừng, lọc bỏ rễ lá seo gà để lấy dầu thuốc để bôi chữa một số bệnh ngoài da ở trẻ em.

Seo gà còn dùng làm thuốc lợi tiểu, trị sốt rét. Nghiên cứu gần đây cho thấy: cao seo gà điều chế bằng sắc với nước có tác dụng ức chế sự đột biến tế bào do hóa chất (acid picrolonic và benzopyren).

TS. Nguyễn Đức Quang