Cơ hội và thách thức song hành tại Thượng đỉnh Mỹ - Triều lần 2

Nhận định về kết quả Thượng đỉnh Mỹ - Triều lần 2, ông Angelet cho biết, ông hy vọng cuộc gặp gỡ giữa Tổng thống Donald Trump và Chủ tịch Kim Jong-un thành công, mang đến kết quả tích cực, tuy nhiên cũng cho biết chúng ta không nên đặt quá nhiều kỳ vọng.

Ông Bruno Angelet, Đại sứ, Trưởng Phái đoàn Liên minh châu Âu tại Việt Nam (Ảnh: Lyly)

Tìm kiếm lộ trình hòa bình

Đại sứ EU tại Việt Nam cũng nhắc lại kết quả cuộc gặp gỡ tại Singapore, khi mọi người đã đặt quá nhiều kỳ vọng vào Thượng đỉnh Mỹ - Triều và kết quả đã không mang lại bước đột phá như họ mong muốn. Điều này có một phần đến từ cách tiếp cận của Mỹ trong đàm phán của nước này - đưa ra yêu cầu như chấm dứt chương trình hạt nhân của Triều Tiên và chỉ triển khai bước tiếp theo khi yêu cầu này được đáp ứng. Tuy nhiên, điều đó đã ít nhiều khiến vấn đề phi hạt nhân hóa trên bán đảo Triều Tiên không đạt được tiến triển đáng kể.

May mắn thay, Tổng thống Donald Trump cho thấy Mỹ đang cố gắng thay đổi cách tiếp cận này nhằm đạt được một thỏa thuận với phía Triều Tiên. Do đó, ông Bruno Angelet cho rằng cách tiếp cận vấn đề sẽ đóng vai trò then chốt trong việc quyết định thành bại của sự kiện lần này và đã đến lúc hai bên cùng tiến hành những cam kết của mình.

Đại sứ EU tại Việt Nam cũng cho rằng có 4 vấn đề chính hai bên cần giải quyết trong Thượng đỉnh Mỹ - Triều lần này.

Đầu tiên là vấn đề phi hạt nhân hóa của Triều Tiên. Một khi Bình Nhưỡng thực hiện cam kết phi hạt nhân hóa, Washington cũng cần đảm bảo rằng họ sẽ không có những hành động nhằm gây tổn hại tới tính chính danh của Chủ tịch Kim Jong-un.

Thứ hai, hai bên có thể tiến tới tuyên bố chấm dứt tình trạng chiến tranh và ký hiệp ước hòa bình. Tuy nhiên, ông cho rằng xác suất này là không nhiều và với những tiến triển đã đạt được cùng quãng thời gian ít ỏi tại Hà Nội, các bên nhiều khả năng sẽ nghiêng về xây dựng lộ trình và dành việc ký kết hiệp ước hòa bình cho tương lai. Song bất kỳ một tuyên bố tích cực nào, dù ít hay nhiều, dù từ Mỹ hay Triều Tiên, cũng đáng được hoan nghênh.

Thứ ba, hai bên có thể thỏa thuận để kêu gọi Liên hợp quốc cùng các nước thành viên và các tổ chức quốc tế dỡ bỏ cấm vận đối với Triều Tiên.

Cuối cùng, hai bên có thể thỏa thuận, xây dựng các cơ chế điều phối với một số tổ chức quốc tế để triển khai chương trình tái thiết nền kinh tế của Triều Tiên.

Mỹ và Triều Tiên có thể thỏa thuận, xây dựng các cơ chế điều phối để giúp phát triển nền kinh tế của Triều Tiên.

Theo ông Bruno Angelet, chỉ Thượng đỉnh Mỹ - Triều tại Hà Nội là khó có thể giải quyết triệt để cả 4 vấn đề này, song nó có thể xây dựng lộ trình để hai bên từng bước tháo gỡ những vướng mắc trên. Đại sứ EU tại Việt Nam cũng lạc quan rằng Thượng đỉnh Mỹ - Triều tại Hà Nội sẽ đặc biệt thành công nếu ngày 28/2, các bên có thể đưa ra một cam kết về tổ chức về Thượng đỉnh Mỹ - Triều lần tới.

Nổi bật nhân tố Việt Nam

Đánh giá về đóng góp của các nước tham gia vào vấn đề Triều Tiên trong việc đưa Thượng đỉnh Mỹ - Triều tới Việt Nam, ông Bruno Angelet cho rằng Hàn Quốc, với mối quan hệ gần gũi với Mỹ và mới đây là Triều Tiên, có vai trò rất quan trọng khi tham mưu cho Washington về cách tiếp cận với Bình Nhưỡng, đặc biệt là trong những vấn đề nhạy cảm như việc Mỹ đặt căn cứ quân sự tại Hàn Quốc hay tập trận chung Mỹ - Hàn. Hàn Quốc cũng đã hợp tác chặt chẽ với Việt Nam, vận động cho Hà Nội trở thành điểm đến của lãnh đạo Mỹ - Triều.

Ông Bruno Angelet cũng đánh giá cao vai trò ngoại giao của Trung Quốc trong tiến trình xúc tiến Thượng đỉnh Mỹ - Triều. Trong thời gian gần đây, Mỹ và Trung Quốc đã tiến hành đàm phán dai dẳng và căng thẳng trong vấn đề thương mại. Đại sứ EU tại Việt Nam nhận định rằng một phần của cuộc đàm phán có liên quan đến Triều Tiên.

Ông Bruno Angelet nhận định việc Mỹ và Triều Tiên lựa chọn Việt Nam làm nơi tổ chức Thượng đỉnh Mỹ - Triều lần 2 là hợp lý vì đây là một điểm đến hấp dẫn và phù hợp với sự kiện lần này. Từ sau Đổi Mới và kết thúc Chiến tranh Lạnh, Việt Nam đã đạt được nhiều tiến bộ quan trọng, bình thường hóa quan hệ ngoại giao với nhiều nước, trong đó có Mỹ. Đây sẽ là cơ hội hết sức hứa hẹn cho Việt Nam để tăng cường hơn nữa vị thế của mình. Đại sứ EU tại Việt Nam đánh giá cao năng lực của Việt Nam trong việc tổ chức các sự kiện lớn, công tác hậu cần cũng như an ninh.

Ngoài ra, thông qua việc lựa chọn Việt Nam, Mỹ muốn cho Chủ tịch Kim Jong-un thấy rằng một đất nước từng đối đầu với Mỹ hoàn toàn có thể trở thành bạn của Mỹ và đạt được những thành tựu phát triển quan trọng.

Với Triều Tiên, việc đạt được những thành tựu phát triển hiện nay của Việt Nam sẽ là một quá trình không hề dễ dàng. Tuy nhiên, ông Bruno Angelet cũng tin tưởng rằng Triều Tiên có thể tìm hiểu về quá trình phát triển của Việt Nam để vạch ra lối đi hợp lý cho riêng mình.

Đoàn đại biểu cấp cao Triều Tiên thăm nhà máy Vinfast nhân Thượng đỉnh Mỹ - Triều tổ chức tại Hà Nội và chuyến thăm chính thức của Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong-un tới Việt Nam.

Đại sứ EU tại Việt Nam cũng khẳng định Thượng đỉnh Mỹ - Triều tổ chức tại Hà Nội mang tới rất nhiều cơ hội lớn cho Việt Nam. Đầu tiên, sự kiện này thu hút sự tham dự của 3.000 phóng viên quốc tế, quảng bá cho hình ảnh đất nước Việt Nam hòa bình, thân thiện và phát triển, đưa Việt Nam vào một bức tranh toàn cầu.

Thứ hai, động thái này cũng mở màn cho một trang sử mới trong quan hệ Việt – Hàn – Triều khi Triều Tiên coi Việt Nam là một đất nước trung lập, với lịch sử có nhiều nét tương đồng và đã đạt được nhiều thành tựu phát triển đáng ngưỡng mộ. Khi đó, Việt Nam có thể đóng góp tích cực hơn vào tiến trình hòa bình trên bán đảo Triều Tiên giữa Hàn Quốc và Triều Tiên. Điều này sẽ góp phần xây dựng hình ảnh của Việt Nam không chỉ với tư cách là một quốc gia hòa bình, ổn định, mà còn là thành viên tích cực, có trách nhiệm, tham gia vào các công việc của cộng đồng quốc tế.

Thứ ba, cải thiện quan hệ với Triều Tiên đồng nghĩa với việc mở ra các cơ hội đầu tư, kinh doanh mới của các doanh nghiệp Việt Nam với phía Triều Tiên. Tuy nhiên, những lợi ích này chỉ đến nếu Việt Nam khôn khéo tận dụng thiên thời, địa lợi, nhân hòa để đưa Thượng đỉnh Mỹ - Triều thành công tốt đẹp.

Minh Quân