Chuyến thăm củng cố quan hệ Nga-Ấn của Tổng thống Putin

Trong hai ngày 4 và 5-10, Tổng thống Nga Putin đã có chuyến thăm chính thức Ấn Độ và tham dự cuộc gặp thượng đỉnh thường niên Nga - Ấn lần thứ 19.

Đón Tổng thống Putin ở Phủ Thủ tướng tại thủ đô New Delhi vào trưa 5-10, Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi đã dành cho nhà lãnh đạo Nga một cái ôm thân tình, trước khi hai người vui vẻ bước vào phòng họp để bàn về một loạt vấn đề quan trọng, gồm các giải pháp tăng cường quan hệ song phương, cũng như trao đổi ý kiến về những vấn đề thời sự khu vực và thế giới mà hai bên cùng quan tâm.

Theo hãng tin Ria Novosti, đúng như công bố trước đó của Điện Kremlin, lãnh đạo Nga-Ấn, trong khuôn khổ cuộc gặp, đã chứng kiến lễ ký kết của hơn 20 thỏa thuận trên nhiều lĩnh vực như quốc phòng, năng lượng hạt nhân, kinh tế và vũ trụ.

Trong lĩnh vực hợp tác quốc phòng – trọng tâm chuyến công du của Tổng thống Putin – hai nước đã chính thức đặt bút kí hợp đồng trang bị cho Ấn Độ loạt hệ thống tên lửa phòng không S-400 của Nga trị giá 5,4 tỷ USD.

Tổng thống Nga Vladimir Putin và Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi. Ảnh: Reuters

Ngoài ra, thương vụ mua bán bốn tàu khu trục 1135.6 lớp Krivak với tổng trị giá 2,5 tỷ USD, hợp đồng chuyển giao 48 máy bay trực thăng Mi-17V-5, thỏa thuận cùng phối hợp sản xuất súng trường tấn công AK-103 cùng đơn hàng cung cấp 200 máy bay trực thăng hạng nhẹ Kamov K226T có chi phí hơn 1 tỷ USD, cũng đã được hai bên thảo luận tích cực.

Trong hợp tác chinh phục không gian, Tổng thống Putin và Thủ tướng Narendra Modi đã chứng kiến lễ kí kết một loạt thỏa thuận chiến lược, bao gồm việc Moscow giúp Ấn Độ đào tạo nhân lực và cho phép New Dehli mở một trạm quan sát không gian ở Novosibirsk, thuộc vùng Siberia của Nga.

Bên cạnh đó, hai bên cũng thống nhất sẽ tìm các phương thức thanh toán mới cho các hợp đồng kinh tế trong tương lai để tránh việc phụ thuộc vào đồng USD, trong bối cảnh hai nước đều đang bị tác động bởi các lệnh trừng phạt của Mỹ nhằm vào Nga.

Phát biểu với báo giới sau cuộc gặp, Thủ tướng Modi vui mừng nói: “Nga đã luôn đứng cạnh Ấn Độ qua nhiều thời gian và đóng vai trò lớn trong lịch sử phát triển của Ấn Độ…

Trong thế giới đang thay đổi nhanh chóng này, mối quan hệ của chúng tôi đã phát triển rất nhanh và từ sức mạnh tới sức mạnh”. Đáp lại tuyên bố của nhà lãnh đạo Ấn Độ, Tổng thống Putin đã nhấn mạnh: “Nga luôn coi trọng mối quan hệ với Ấn Độ và mối quan hệ này là một ưu tiên hàng đầu”.

Có thể nói, mối quan hệ giữa Nga - Ấn Độ liên tục phát triển tốt đẹp trong thời gian gần đây. Phát biểu với báo giới trước thềm chuyến công du của ông Putin, Ngoại trưởng Ấn Độ Sushma Swaraj cho hay, nước này luôn có mong muốn mở rộng hợp tác và trao đổi kinh nghiệm với Moscow trong một loạt lĩnh vực quan trọng, từ nghiên cứu không gian, công nghiệp khai khoáng, địa chất, phân phối xăng dầu cho đến lĩnh vực nông, lâm, ngư nghiệp.

Lãnh đạo cấp cao hai nước Nga - Ấn Độ gần đây cũng đã nhất trí cùng nỗ lực để nâng kim ngạch thương mại song phương lên mức tương đương 30 tỷ USD vào năm 2025.

Tuy nhiên, hợp tác giữa Nga và Ấn Độ đang đối mặt với nguy cơ bị kìm hãm khi Mỹ và phương Tây tiếp tục siết chặt chính sách bao vây cấm vận Nga. Trước thềm chuyến thăm của Tổng thống Putin, Bộ Ngoại giao Mỹ cũng cảnh báo sẽ loại Ấn Độ khỏi danh sách miễn trừng phạt nếu New Delhi quyết tâm ký hợp đồng mua tên lửa S-400 từ Nga.

Tuy vậy, giới quan sát cho rằng khả năng Mỹ áp đặt các biện pháp cấm vận nhằm vào Ấn Độ rất khó xảy ra bởi vai trò tích cực của New Dehli trong chiến lược Ấn Độ - Thái Bình Dương của Washington, lẫn việc Mỹ đã nổi lên là nhà cung cấp vũ khí lớn thứ hai cho Ấn Độ, với các thỏa thuận trị giá lên tới 15 tỷ USD trong thập kỷ qua.

Hơn nữa, Ấn Độ dường như cũng thể hiện rất rõ quan điểm muốn tăng cường hợp tác với Nga, dù có bị các nước phương Tây phản đối, khi mà ngay trước thềm chuyến thăm, New Delhi tuyên bố sẽ dành tặng một “món quà nhỏ”, gồm ba chiếc máy bay đánh chặn MiG-21 do nước này sản xuất, cho ông chủ điện Kremlin.

Một mặt, động thái này nhằm ít nhiều thể hiện sự biết ơn của Ấn Độ dành cho Nga vào những năm 1960, khi cung cấp tới 1.200 máy bay chiến đấu siêu thanh MiG-21 và chuyển giao công nghệ sản xuất cho New Delhi, bất chấp sự phản đối từ Anh và Mỹ. Mặt khác, đây là hành động thể hiện sự ủng hộ của Ấn Độ với vũ khí Nga, cũng như đề cao mối quan hệ tốt đẹp kéo dài hàng chục năm giữa hai nước.

Trong một bài phỏng vấn với báo giới cách đây vài hôm, Đại sứ Ấn Độ tại Liên hợp quốc Asoke Mukerji từng nhận định: “Quan hệ Ấn Độ - Nga là mối quan hệ đặc biệt bởi không có nhóm nước nào khác tiến hành hội nghị cấp cao liên tục trong 19 năm qua. Hơn nữa, sự hợp tác giữa hai quốc gia đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì tư tưởng và sự ổn định của trật tự đa phương toàn cầu”.

Thiện Minh