Chuyện một thám tử lừng danh có gia đình bị sát hại

Ký ức vĩnh cửu là một tác phẩm xuất sắc của tiểu thuyết gia trinh thám bậc thầy David Baldacci. Khởi đầu văn nghiệp với Absolute Power vào năm 1996, trong vòng chưa đầy 20 năm, Baldacci đã cho ra mắt 30 tiểu thuyết, hầu hết đều là best-seller.

Sách Ký ức vĩnh cửu. Ảnh: Hồng Hạnh.

Nhân vật thám tử khác biệt

Ký ức vĩnh cửu đem đến một câu chuyện khó tin, bình thường, các thám tử có xu hướng phô bày sự thông minh, cương quyết, nhanh trí, rộng hơn họ thường được tô vẽ để trở thành những nhân vật được cả nam lẫn nữ đều ngưỡng mộ. Tất nhiên cũng có một số trường hợp ngoại lệ và đặc biệt đáng chú ý là thám tử Amos Decker.

Trong một đêm, toàn bộ người thân trong gia đình, vợ, con gái, anh rể của thanh tra Decker bị sát hại một cách tàn bạo. Tan cửa nát nhà, cơn bi phẫn như nhấn chìm Decker, khiến anh quyết định rời khỏi ngành, sống lang thang nay đây mai đó, thậm chí ngay khi nhìn thấy thảm cảnh, anh đã từng rút súng muốn tự sát.

Một ngày nọ, cảnh sát nói với anh rằng, một người đàn ông tên là Sebastian Leopold, đã thú nhận là chủ mưu vụ sát hại cả nhà anh. Thế nhưng, Decker không hẳn tin vào lời thú tội muộn màng đó.

Mười sáu tháng sau, một kẻ đeo mặt nạ đột nhập vào trường trung học trước đây Decker theo học, giết chết tám học sinh và giáo viên.

Cảnh sát tranh thủ sự giúp đỡ của anh vì tiếng tăm phá án anh đã tạo dựng 20 năm qua. Nhưng khi cuộc điều tra tiến triển, cảnh sát, FBI và Decker phát hiện ra rằng vụ sát hại gia đình anh và vụ cuồng sát tại trường học có nhiều điểm tương đồng.

Hung thủ bắt đầu để lại những tin nhắn chế nhạo Decker và thể hiện rõ lòng căm thù tận xương tủy đối với người cựu thanh tra. Decker đột ngột trở thành trung tâm của một trò chơi nguy hiểm được giật dây bởi một kẻ tâm thần chưa hoàn thành bảng danh sách của hắn.

Trí nhớ vĩnh cửu - món quà hay hình phạt?

Câu chuyện như được phủ một lớp màn kì ảo và quyến rũ, Decker được tác giả phác họa với tài năng dị biệt. Xuất thân của Decker vốn là một vận động viên bóng bầu dục có chiều cao ngất ngưởng, anh có quyền tự hào khi anh là người duy nhất ở quê nhà Burlington từng thi đấu chuyên nghiệp.

Nhưng cánh cổng sự nghiệp sớm khép lại với chàng thanh niên tài ba khi trong một lần va chạm bạo lực trên sân, anh bị chấn thương nặng vùng não bộ. Di chứng của nó khiến Decker có một trí nhớ vĩnh cửu, nghĩa là anh sẽ không thể quên bất cứ thứ gì dù là những chi tiết nhỏ nhất và bộ não của anh sẽ phân loại thông tin bằng cách sử dụng một thống các con số và màu sắc.

Điều này vừa là một món quà, vừa là hình phạt đối với Decker, khi anh không thể nào quên cái đêm kinh hoàng ấy.

Màu sắc và con số trở thành một nét đặc trưng của Ký ức vĩnh cửu. Do cách thức hoạt động của bộ não, Decker phải đối mặt thường xuyên với kích thích thị giác và những trải nghiệm màu sắc.

Các sự kiện trong quá khứ lẫn hiện tại đều được anh liên kết với nhau bằng màu sắc và cảm xúc cụ thể. Màu nổi bật nhất đối với Decker là màu xanh lam vì anh liên kết màu này với vụ giết hại gia đình mình. Màu lam (tiếng Anh là blue) cũng là từ gợi lên cảm xúc buồn bã, với Decker nó là màu sắc đáng sợ.

Các màu khác duy trì sự liên kết nhất quán cho Decker và nổi bật tùy thuộc vào trạng thái tinh thần của anh. Decker cho rằng màu xanh lam hợp với cái chết còn màu trắng đi với sự tuyệt vọng.

Con số đối với người bình thường dùng để đo lường và tính toán, tuy nhiên não bộ của Decker xử lý các con số theo cách chứa đựng sự cộng hưởng cảm xúc. Các con số lặp lại trong tiểu thuyết giống như màu sắc, đều mang một ám thị.

Ví dụ số 6 là một con số không sạch sẽ, 4 không thú vị còn số 0 là một số không được hoan nghênh. Con số gây ảnh hưởng nhất trong tâm trí Decker là 3. Nó lao vào anh như một ảo giác đáng sợ vẫn luôn rình rập anh trong bóng tối nguy hiểm.

Baldacci đã tạo nên một câu chuyện hội tụ tất cả các đặc điểm của một tác phẩm kinh dị ăn khách: Cốt truyện đen tối, các nhân vật trải qua biến cố đến nỗi thô ráp bên ngoài nhưng ấm áp bên trong và một hướng đi không thể tiên liệu.

Câu chuyện diễn ra trong mạch thở gấp gáp, nhiều đoạn văn chỉ có một dòng (thường ở cuối chương), khiến người đọc không thể dự đoán điều gì sắp xảy ra, buộc họ không thể rời mắt khỏi từng trang giấy.

Baldacci không vẽ nên một cuộc trả thù khốc liệt với câu chuyện về anh hùng hay phản diện. Tác giả viết về những con người bình thường, được khắc tạo bởi những điều bình thường họ trải qua. Sự đồng cảm hay cơn giận dữ, hận thù hay tình yêu có thể bùng cháy từ những nơi chẳng ai ngờ tới.

Hạnh Nguyễn