Chuyên gia thủy lợi viết truyện lịch sử

Nhất là đề tài lịch sử, ông đã có những tiểu thuyết như “Tráng sĩ Ngàn Trươi” in năm 1981, “Người đào kênh Vĩnh Tế” in năm 2003, “Thanh gươm kẻ sĩ” in năm 2004… Nhân dịp kỷ niệm 1050 năm Nhà nước Đại Cồ Việt (968-2018) tác giả Phan Khánh lại cho ra mắt tiểu thuyết “Đỗ Thích kỳ án” (ảnh).

Khác với những tiểu thuyết lịch sử trước đây của mình, Phan Khánh dùng lối văn võ hiệp để viết “Đỗ Thích kỳ án”. Hơn 300 trang sách, tác giả đã tái hiện không gian văn hóa và số phận con người của một giai đoạn nhiều thăng trầm và nhiều oan khiên. Từ loạn 12 sứ quân đến khi Lê Hoàn đưa Đinh Toàn lên làm vua với thái hậu Dương Vân Nga buông rèm nhiếp chính, được kể khá lôi cuốn qua chi tiết vừa minh định vừa giải thiêng lịch sử. Theo cách phân tích của Phan Khánh, thì Đỗ Thích đích thị là gián điệp nhà Tống.

Đọc “Đỗ Thích kỳ án”, điều thú vị nhất là được cùng tác giả khám phá những tên đất, tên người bãng lãng trong sương khói quá khứ như “Quần Anh quán”, “Động Huyền không”, “Đả Lôi đài”, “Vạn Thắng Vương”, “Đỗ Thích thí Đinh Đinh”… Ngoài phong cách tiểu thuyết võ hiệp, “Đỗ Thích kỳ án” còn cho thấy một Phan Khánh có vốn hiểu biết sâu rộng về văn hóa qua những trích dẫn thi ca hoặc điển tích có sức thuyết phục!

Nhà văn Ma Văn Kháng, một người bạn lâu năm của tác giả Phan Khánh, nhận định: “Đỗ Thích là kẻ đã giết hai cha con vua Đinh Tiên Hoàng năm Kỷ Mão 979. Và Phan Khánh không phải là người đầu tiên viết về kỳ án này. Có điều là, trong khi để tâm nghiên cứu, lặn lội vào chiều rộng và bề sâu của sự việc… không thỏa mãn với những gì người trước đã viết mà ông cho là phi logic, quá dễ dãi… Phan Khánh đã cất công tìm hiểu thêm Việt sử lược, Tổng sử Giao Châu truyện cùng nhiều tài liệu văn bản khác, để từ đó và cuối cùng trình bày, miêu tả lại sự kiện, với mục đích chân thành là góp một tiếng nói nhằm khôi phục lại sự thật lịch sử như nó vốn có”.

T.H