Chuyện ghi ở thôn nghèo Phú Vinh

Cuộc sống của người dân thôn Phú Vinh, xã Quảng Phú còn rất nhiều khó khăn. Ảnh: G.Bình

Cuộc sống khó khăn

Trong chuyến công tác Tây Nguyên đầu tháng 3/2019, chúng tôi được nghe anh bạn dẫn đường kể chuyện về nơi anh sinh ra. Đó là câu chuyện về thôn Phú Vinh (xã Quảng Phú, huyện Krông Nô, tỉnh Đăk Nông).

Được biết, cách đây gần 20 năm, hàng chục hộ dân di cư vào khu rừng xã Quảng Phú dựng lều lán, khai hoang canh tác mưu sinh. Năm tháng trôi qua, họ sinh con đẻ cái rồi dần hình thành một ngôi làng nhỏ giữa rừng.

Đến năm 2016, chính quyền tỉnh Đăk Nông công nhận sự tồn tại của khu dân cư này và đặt tên là thôn Phú Vinh, chịu sự quản lý của xã Quảng Phú. Hiện tại thôn Phú Vinh có 350 hộ, với khoảng 1.200 nhân khẩu và 100% dân cư là đồng bào dân tộc thiểu số (Dao, Thái, Mông…).

Do không có ngành nghề phụ nên kế mưu sinh chủ yếu của người dân nơi đây vẫn dựa vào trồng trọt, hái lượm. Mặt khác, đất đai cằn cỗi, thời tiết khắc nghiệt khiến thu nhập của người dân từ nông nghiệp hết sức bấp bênh. Chính vì lẽ đó mà số hộ nghèo tại thôn Phú Vinh hiện chiếm tới gần 90%.

Chia sẻ với PV, ông Lục Văn Hiệp (Trưởng thôn Phú Vinh) cho biết, cuộc sống của người dân nơi đây khó khăn bủa vây trăm bề. Thiếu điện, thiếu thông tin và hàng trăm thứ khác khiến người dân quanh quẩn với đói nghèo. Cách đây gần 20 năm, những hộ dân đầu tiên tới khai hoang khu vực này với ước mong đổi đời, nhưng cho tới nay, mọi thứ chẳng có gì khá hơn. Một số hộ dân có điều kiện kinh tế khá giả nhất ở thôn Phú Vinh thì cũng chỉ có chiếc xe máy để đi lại, nhà thì được dựng bằng vách ván và lợp mái tôn.

Trở ngại giấy tờ tùy thân

Nhiều đứa trẻ sinh ra gặp khó khăn khi làm giấy khai sinh, đó là trở ngại cho sự phát triển về sau.

Ngoài cái đói, cái nghèo, trở ngại lớn nhất đối với nhiều người dân Phú Vinh khi muốn thoát ly ra bên ngoài phát triển kinh tế là việc họ thiếu các loại giấy tờ tùy thân như: Sổ hộ khẩu, chứng minh nhân dân, nhiều trẻ em sinh ra chưa có giấy khai sinh.

Nói về sự bất tiện của việc thiếu giấy tờ tùy thân, ông Hiệp dẫn chứng về câu chuyện của anh Phàng A Hồng (người địa phương). Cách đây không lâu, do gia đình tích cóp được một số tiền nên anh Hồng quyết định đầu tư một chiếc xe máy làm phương tiện đi lại. Đưa chiếc xe về nhà, A Hồng vui lắm, nhưng do không có chứng minh nhân dân nên để mua được xe, anh Hồng phải nhờ người khác đứng tên chủ xe. Thêm vào đó, việc thiếu giấy tờ tùy thân, khiến những người dân có xe máy ở thôn Phú Vinh không thể có giấy phép lái xe. Vậy là, dù có xe nhưng một số người dân nơi dây chỉ có thể chạy quanh quẩn trong thôn mà không dám đi ra bên ngoài vì sợ bị phạt vì phạm Luật Giao thông đường bộ.

Theo phản ánh của một số người dân, do không thể làm thủ tục đăng ký kết hôn nên hầu hết trẻ em nơi đây sinh ra phải lấy họ mẹ khi làm giấy khai sinh. Vợ chồng anh Giàng A Ninh có hai đứa con chuẩn bị đến trường, nhưng đến giờ vẫn không làm được giấy khai sinh cho con theo họ cha. “Mình đi đến xã làm giấy khai sinh cho con nhưng cán bộ nói phải có giấy đăng ký kết hôn (mới ghi con theo họ cha – PV) nhưng hồi đó vợ chồng mình về ở chung đâu có làm cái giấy đó. Giờ con cái đến tuổi đến trường nhưng không được đi học mình cũng lo lắng lắm…”, anh Ninh chia sẻ.

Trước thực trạng trên, ông Vũ Hoàng Phú - Chủ tịch UBND xã Quảng Phú cho biết, trước đây, toàn bộ người dân thôn Phú Vinh đều không có hộ khẩu. Hiện chính quyền đang tích cực xử lý việc này nhưng khó khăn vô cùng. Một bộ phận người dân không có bất cứ một loại giấy tờ tùy thân nào, số khác có nhưng bị thất lạc nên rất khó để làm các thủ tục theo đúng quy định. Mặt khác, do hầu hết đất đai mà người dân đang sinh sống đều có nguồn gốc từ rừng nên rất vướng.

Trao đổi với PV Báo Gia đình & Xã hội chiều 4/3, ông Ngô Xuân Đông - Chủ tịch UBND huyện Krông Nô cho hay, thực trạng trên đã tồn tại nhiều năm nay. Nhưng việc người dân thiếu giấy tờ tùy thân không phải là hiện tượng phổ biến ở thôn Phú Vinh. Từ thời điểm được chính quyền công nhận là một đơn vị hành chính, các cơ quan ban ngành của huyện Krông Nô đã hỗ trợ bà con nơi đây trong việc bổ sung, hoàn chỉnh các loại giấy tờ tùy thân. Tuy vậy, vẫn còn một bộ phận người dân thiếu hợp tác với chính quyền sở tại trong vấn đề này. “Thời gian tới, chúng tôi sẽ cố gắng giải quyết dứt điểm vấn đề trên; đồng thời từng bước xây dựng các cơ sở hạ tầng để giúp bà con ổn định cuộc sống, phát triển kinh tế”, ông Đông nhấn mạnh.

Huyền Chi - Gia Bình