Chuẩn bị công tác lập quy hoạch cho thời kỳ quy hoạch mới

Đây là một trong những nội dung được Thứ trưởng Lê Quang Mạnh báo cáo tại cuộc họp Thường trực Chính phủ về dự thảo Nghị định quy định việc sử dụng tài sản công để thanh toán cho nhà đầu tư khi thực hiện dự án BT và dự thảo Nghị định quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật quy hoạch diễn ra ngày 11/4/2019 do Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc chủ trì.

Về sửa đổi, bổ sung các luật quy định về quy hoạch, bảo đảm đồng bộ với Luật quy hoạch và các văn bản quy định chi tiết thi hành Luật quy hoạch, Thứ trưởng Lê Quang Mạnh cho biết, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành nghiên cứu sửa đổi, bổ sung 52 luật, pháp lệnh có quy định về quy hoạch để đảm bảo đồng bộ và có hiệu lực thi hành đồng thời với Luật quy hoạch. Đồng thời, trình Chính phủ dự thảo Nghị định quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật quy hoạch từ tháng 5/2018 và đã được 21/24 thành viên Chính phủ có ý kiến đồng ý thông qua.

Về xây dựng quy hoạch thời kỳ 2021-2030, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã trình Thủ tướng Chính phủ thành lập Hội đồng quy hoạch quốc gia để lập quy hoạch tổng thể quốc gia, quy hoạch không gian biển quốc gia, quy hoạch sử dụng đất quốc gia và quy hoạch vùng. Đồng thời, phân công cho các bộ lập quy hoạch ngành quốc gia. Việc bố trí vốn để lập các quy hoạch cho thời kỳ 2021-2030 theo quy định của Luật quy hoạch đã được Bộ Kế hoạch và Đầu tư hướng dẫn cụ thể cho các bộ, ngành, địa phương. Bên cạnh đó, Bộ đã nghiên cứu xây dựng Đề án phân vùng và đã báo cáo trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định.

Về Nghị định quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật quy hoạch và các Nghị định hướng dẫn thi hành Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 37 luật có liên quan đến quy hoạch, theo quy định của Luật quy hoạch thì việc triển khai lập quy hoạch mới cho thời kỳ 2021-2030 được thực hiện từ ngày 01/3/2018. Đồng thời, Nghị quyết số 11/NQ-CP ngày 05/02/2018 của Chính phủ về triển khai thi hành Luật quy hoạch đã yêu cầu các bộ, ngành, địa phương khẩn trương tổ chức lập các quy hoạch mới cho thời kỳ 2021-2030. Tuy nhiên, do Nghị định quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật quy hoạch chưa được ban hành nên chưa có căn cứ để triển khai lập quy hoạch mới cho thời kỳ 2021-2030. Ngoài ra, việc các bộ chưa trình Chính phủ ban hành 6 Nghị định hướng dẫn thi hành Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 37 luật có liên quan đến quy hoạch đã gây khó khăn trong việc triển khai lập các quy hoạch có tính chất kỹ thuật, chuyên ngành.

Về việc thực hiện chuyển tiếp các quy hoạch theo quy định của Luật quy hoạch và Nghị quyết số 74/2018/QH14 của Quốc hội, theo quy định tại Điểm a Khoản 1 Điều 59 Luật quy hoạch, các quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh trong hệ thống quy hoạch quốc gia (chủ yếu là quy hoạch cấp quốc gia như: quy hoạch sử dụng đất quốc gia, 39 quy hoạch ngành quốc gia) thì tiếp tục thực hiện đến hết thời kỳ quy hoạch. Trong quá trình thực hiện, cần phải điều chỉnh các quy hoạch cho phù hợp với thực tiễn thì thực hiện điều chỉnh theo quy định của Luật quy hoạch và pháp luật chuyên ngành hiện hành liên quan. Tuy nhiên, một số ý kiến cho rằng việc điều chỉnh theo quy định này sẽ kéo dài thời gian vì không được điều chỉnh cục bộ nên đề nghị tiếp tục cho phép thực hiện điều chỉnh cục bộ những quy hoạch này theo quy định của pháp luật chuyên ngành cho đến khi các quy hoạch theo Luật quy hoạch được phê duyệt. Về vấn đề này, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho rằng quy định của pháp luật chuyên ngành liên quan đến quy hoạch đã bị hủy bỏ theo 52 luật, pháp lệnh liên quan đến quy hoạch mới được sửa đổi, bổ sung. Do vậy, thẩm quyền cho phép xử lý vấn đề này thuộc Quốc hội.

Theo quy định tại Điểm c Khoản 1 Điều 59 Luật quy hoạch, các quy hoạch được tích hợp vào quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh (theo Danh mục do Chính phủ ban hành) được tiếp tục thực hiện cho đến khi quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh được phê duyệt theo quy định của Luật quy hoạch. Trường hợp các quy hoạch này hết thời hạn trước khi các quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh được cấp có thẩm quyền quyết định hoặc phê duyệt thì được kéo dài thời hạn cho đến khi quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh được phê duyệt theo quy định tại Nghị quyết số 74/2018/QH14 của Quốc hội. Tuy nhiên, trong thời hạn quy hoạch và trong thời hạn kéo dài, các quy hoạch này cần phải điều chỉnh để phù hợp với tình hình thực tiễn.

Kể từ ngày 01/01/2019, Luật quy hoạch và 52 luật, pháp lệnh liên quan đến quy hoạch đã được sửa đổi, bổ sung và có hiệu lực thi hành. Do vậy, tương tự như các quy hoạch nêu trên, để có cơ sở điều chỉnh các quy hoạch này trong thời gian tới theo quy định của pháp luật chuyên ngành, Chính phủ cần xem xét báo cáo Quốc hội cho phép gia hạn thời hạn hiệu lực của pháp luật chuyên ngành có liên quan để thực hiện việc điều chỉnh các quy hoạch cho đến khi quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh được phê duyệt.

Theo quy định tại Điểm d Khoản 1 Điều 59 Luật quy hoạch, các quy hoạch hàng hóa, dịch vụ, sản phẩm cụ thể phải bãi bỏ trước ngày 31/12/2018. Tuy nhiên, đến nay mới chỉ có 2 bộ và 16 địa phương ban hành quyết định bãi bỏ 225 quy hoạch. Với nhiệm vụ được giao, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã có nhiều văn bản đôn đốc nhưng các bộ, ngành, địa phương vẫn chưa tập trung thực hiện. Việc chậm bãi bỏ các quy hoạch hàng hóa, dịch vụ, sản phẩm cụ thể thuộc thẩm quyền của các bộ, ngành, địa phương đang gây khó khăn trong hoạt động sản xuất, đầu tư, kinh doanh của doanh nghiệp, người dân và cản trở việc huy động nguồn lực của xã hội cho đầu tư phát triển kinh tế - xã hội.

Để tháo gỡ những vướng mắc, khó khăn trên, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đề xuất kiến nghị với Thủ tướng Chính phủ xem xét, cho ý kiến chỉ đạo về việc báo cáo Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết riêng để xử lý tổng thể việc chuyển tiếp các quy hoạch bao gồm: gia hạn thời hạn hiệu lực của pháp luật chuyên ngành có liên quan để thực hiện việc điều chỉnh các quy hoạch cho đến khi quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021-2030 được phê duyệt; cho phép triển khai tổ chức lập đồng thời quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021-2030.

Đồng thời, xem xét, ban hành Nghị quyết về Danh mục quy hoạch được tích hợp vào quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh; xem xét, quyết định ban hành bãi bỏ các quy hoạch hàng hóa, dịch vụ, sản phẩm cụ thể thuộc thẩm quyền phê duyệt của Thủ tướng Chính phủ; chỉ đạo các bộ, ngành khẩn trương rà soát, bãi bỏ các quy hoạch hàng hóa, dịch vụ, sản phẩm cụ thể thuộc thẩm quyền; khẩn trương nghiên cứu, ban hành hoặc trình cấp có thẩm quyền ban hành các điều kiện, tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật chuyên ngành khi các quy hoạch này bị bãi bỏ.

Phát biểu tại cuộc họp, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh về sự cần thiết của Luật quy hoạch và nêu rõ những vấn đề liên quan đến hạ tầng cứng về kinh tế, xã hội và những vấn đề bị vướng mắc do khái niệm về quy hoạch quốc gia tích hợp còn nhiều vấn đề phức tạp. Đồng thời, đề nghị ban hành Nghị định hướng dẫn thực hiện Luật quy hoạch về những điểm không bị vướng mắc lớn trên tinh thần dự thảo Nghị định sẽ không quy định nội dung chuyển tiếp đối với các quy hoạch quy định tại Điều 59 Luật quy hoạch. Những nội dung còn vướng mắc, không thể thực hiện được, do luật pháp, do tính phức tạp của tích hợp, Chính phủ sẽ báo cáo Thường vụ Quốc hội.

Nghị định quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật quy hoạch cần sớm được ban hành để các bộ, ngành, địa phương có cơ sở pháp lý đầy đủ trong việc tổ chức lập quy hoạch cho thời kỳ 2021-2030. Sự chậm trễ trong việc ban hành Nghị định sẽ làm ảnh hưởng đến việc ban hành Thông tư hướng dẫn về định mức chi phí hoạt động quy hoạch, đồng thời làm ảnh hưởng lớn đến công tác lập quy hoạch cho thời kỳ quy hoạch mới./.

Tùng Linh
Bộ Kế hoạch và Đầu tư